| Shkodra -Lajme - Forum - Chat - Muzik - Radio -Video - TV :: Forums :: Temat Shoqërore - Shkencat :: Letersia |
|
<< Previous thread | Next thread >> |
| Lahuta e Malsis | ||
| Go to page 1 2 | |
|
Moderators: :::ShkoderZemer, SuperGirl, babo, ⓐ-ⓒⓐⓣ, Edmond-Cela, ::bud::, ~*Christel*~, Al Bundy, :IROLF:, ::albweb::, OLIVE OYL
|
| Author | Post | ||
| Rabije |
| ||
  Registered Member #1168 Joined: Fri Aug 31 2007, 06:36pmPosts: 1371 | Shqiptari me vetvete asht i fort e trim, guximtar e luftetar i mire, por egocentrik e individualist. Dasite dhe luftat ndermjet princit me princ, ne te kaluemen, ndermjet fisit me fis, bajrakut me bajrak deri ne kohe te vona, qene gjithmone semundje e varre qe kombit si te tille, i prune deken. Cilsite dalluese te Shqiptarit, te spikatuna ne tana drejtimet jashta se ne kuptimin:bashkimi ban forcen, i vlejten te huejve e jo vetvetit. Shqiptari u ba i mire e i dobishem per te tjere e mbet perhere e zeza evetit e e vellazenve te gjakut. Ne tane historin e gati 2000 vjeteve vetem Skanderbegu me zotsi te vet iu imponue te tjereve dhe, pa perdorue force brutale as pa cenue lirine, mrrijti te bashkoje princa e komandare, ushtare e popull rreth vetit e rreth njaj ideali, qe peshtetej ne Fe e Kombesi. Me kete ideal ai mrrijti te mbaje ne kambe, sa qe gjalle, me nji grusht njerez, Makabej arbenore, flamurin e pamvaresise dhe flaken e lirise. Demek se pa e hapi edhe un i tem :p Ca mendoni per kta vargje? Kush s'nigjan nanen, del n'rrug e then kamen | ||
| Back to top | | ||
| whatishappiness |
| ||
  Registered Member #1947 Joined: Tue Jun 03 2008, 06:44pmPosts: 339 | Jane vargje te bukura shume. happiness | ||
| Back to top | | ||
| scutari82 |
| ||
  Registered Member #1503 Joined: Tue Dec 18 2007, 07:58pmPosts: 2737 | vargje gjys te verteta se edhe skenderbeu ka uftu kunder princave shqiptare biles kunder lek dukagjinit kur leka deboi venedikasit skenderbeu ju erdhi ne ndihme venediksve edhe kjo beteje ndodhi pas lidhjes se arberit | ||
| Back to top | | ||
| Rabije |
| ||
| Registered Member #1168 Joined: Fri Aug 31 2007, 06:36pmPosts: 1371 | whatishappiness ka shkruar: Jane vargje te bukura shume. Flm qe e paske lexu, se tesh 9 muj ka ken njato vargje aty e si ka ra kujt nder mend per to. Edhe ty skuter, s'ta hajm hakun po whatishappiness u pergjigj i pari  Kush s'nigjan nanen, del n'rrug e then kamen | ||
| Back to top | | ||
| L - N |
| ||
 Registered Member #1228 Joined: Wed Sep 12 2007, 10:00amPosts: 10623 | scutari82 ka shkruar: vargje gjys te verteta se edhe skenderbeu ka uftu kunder princave shqiptare biles kunder lek dukagjinit kur leka deboi venedikasit skenderbeu ju erdhi ne ndihme venediksve edhe kjo beteje ndodhi pas lidhjes se arberit Sa per kjartsi historike mor zotni Scutary Gjergj Kastrioti kishte ma nevoje me i mledh njerz rreth vedit se sa me fillu me luftu vet me ta, masanje te cmenunit e Leks jo (Leka vete) pervec se kercnune venedikun kercnune edhe principaten e Arbrit te vet Gjergj Kastriotit, ne lidhje te Lezhs Lek Dukagjini vullnetarisht dha besen e'' po ashtu Lek Dukagjini ishte gjenerali i funit qe ra mas Gjergjit, ai qi e majti Mretnin e bashkume te Arbrit deri diten e funit kur u vra edhe vete per mrojtjen e tij Kurse sa per temen jam komplet dakord me sugjerimin e shkrimit qe ka ba Rabija, dhe personalisht besoj sot me at qe di e mrena kapacitetit tem te kufizum se problemi krysor i Iliro-Shqiptarit asht Iliro-Shqiptari vet dhe te hujt per 2400 vjet histori qysh se asht kriju shteti par Ilir skan pas nevoj me luftu Shqiptarin se Shqiptart kan ken te zanun tu luftu mes vedit, ashtu si po bahet sot, shif shtetin Shqiptar sot sa i percam e sa i shkatrrum asht e shif pasajot e kombit shqiptar sot veni i dyte ma i varfen ne Europ mas MOLDAVIS, pothujse menoj e me duket se Shqiptari asht njeri pa komb kajhere ku komb asht ai vet prej injoranc qe ka e qe vazhdon me pase [ Edited Sat Jun 28 2008, 07:28pm ] Ju pershnes tanve. Ju falemnders per shoqnin tuej, e ju prift e mara tanve pa perjashtim. Kam ndryshue shpin, e kam shkue me shpi te ... Me vjen keq po s'kam mundsi me u dukt ma ktej parit. Ju pershnes me mirnjohje e dashamirsi. | ||
| Back to top | | ||
| LINDON |
| ||
| Guest | Lec Neli ka shkruar: scutari82 ka shkruar: vargje gjys te verteta se edhe skenderbeu ka uftu kunder princave shqiptare biles kunder lek dukagjinit kur leka deboi venedikasit skenderbeu ju erdhi ne ndihme venediksve edhe kjo beteje ndodhi pas lidhjes se arberit Sa per kjartsi historike mor zotni Scutary Gjergj Kastrioti kishte ma nevoje me i mledh njerz rreth vedit se sa me fillu me luftu vet me ta, masanje te cmenunit e Leks jo (Leka vete) pervec se kercnune venedikun kercnune edhe principaten e Arbrit te vet Gjergj Kastriotit, ne lidhje te Lezhs Lek Dukagjini vullnetarisht dha besen e'' po ashtu Lek Dukagjini ishte gjenerali i funit qe ra mas Gjergjit, ai qi e majti Mretnin e bashkume te Arbrit deri diten e funit kur u vra edhe vete per mrojtjen e tij LIDHNA SHQYPTARE E LEZHS ASHT CAKTIMI I KUFIJVE ARBNOR ATY KU MARON KANUNI I SKANDERBEGUT....DERI NE BUSHAT ASHT SKANDERBEGU E MRAPA ASHT KANUNI I LEKS DUGAGJINIT POR JO NE MALCI T MADHE VEC NE MALCIT E SHKODERS....PUK MIRDITE.. | ||
| Back to top | | ||
| scutari82 |
| ||
| Registered Member #1503 Joined: Tue Dec 18 2007, 07:58pmPosts: 2737 | ja ma pa malcia madhe me ............ kanunit ka respektu ma me ate te gjukanovicit a ? Zotni i nerum Scutary82 te lutem kujdes gjuhen se asht forum familiar e asht i hapun edhe per fmi, kastan te kam editu fjalen banale qe ke perdor. Te lutem mos me keqkupto me rrespekt Lec Neli [ Edited Sun Jun 29 2008, 09:36am ] | ||
| Back to top | | ||
| LUPEN |
| ||
 Registered Member #2813 Joined: Tue Mar 24 2009, 12:56amPosts: 10264 | Cubat Ndihmò, Zot, si m’kè ndihmue! Pesëqind vjet kishin kalue Çëse të buk’rën ketë Shqypni Turku e mbate në robnì, krejt tu’ e là t’ mjerën në gjak, 5 frymën tue ia xanun njak, e as tu’ e lanë, jo, dritë me pà: kurr të keqen pa ia dà: rrihe e mos e lèn me kjà: me iu dhimbtë, po, minit n’ murë, 10 me iu dhimbtë gjarpnit nën gurë! Veç si ‘i dèm, vu n’ lavër spari, qi, ka’ e vret zgjedha e kulari kah nuk bàn m’e thekë strumb’llari, s’ndigjon me tërhjekun m’pluer: 15 e tue dhanë kryq e terthuer, tu’ i dhanë bulkut shum mërzì, me u vu s’ ryset për hullì e as me shoq ai pendë me shkue: kështu Shqiptarët, të cilt mësue 20 s’i'n me ndejë rob nën zgjedhë t’huej, pagë e t’dheta me i là kujë: por të lirë me shkue ata motin, veç mbi vedi tue njohtë Zotin, e as kurrkujë n’ këto troje t’ veta 25 mos me i bà kurr tungjatjeta, n’braz me Turk kurr nuk kanë rà e as kurr pushkën s’ ia kanë dà; por t’janë grì me tè e t’janë vrà, si me kenë tu’ u vrà me Shkjà 30 E prandej si pat fillue Turkut Ora m’ iu ligështue, e nisë pat m’ iu thy’ atij hovi, m’ qafë përditë tu’ i mbetë Moskovi: e ato fiset e Ballkanit, 35 zunë me i dalë dore Sulltanit, nisë Shqiptarët kanë me u mendue, si Shqipninë me e skapullue zgjedhet t’ Turkut : qi si motit n’ ato kohët e Gjergj Kastriotit, 40 krejtë e lirë kjo t’ishte, e askujë n’daç t’jetë Krajl a Mbret i huej, me i bà kurr mà tungjatjeta, kurr me i là mà pagë e t’dheta: edhe Flamuri i Shqipnisë, 45 si fletë Engj’lli t’Perendisë, si ajo flaka e rr’fesë zhgjetare, me u suvalë prap n’tokë shqiptare. Kur qe ai Knjazi i Malit t’Zi, Knjaz Nikolla, ‘i gërxhelì: 50 gërxhelì, por belaçì: na dyndë top, na dyndë ushtrì edhe del e bjen n’Shqipnì, për me shtrue këto bjeshkë e vërrì, shka merr Drinin për s’të gjatit 55 der’ n’ Kalà të Rozafatit, ku ai me ngulë do’ «trobojnicën», do’ m’ ia vu Shkodrës «kapicën»: me bà Shkodrën Karadak, mbasi ‘i herë ta kisht’ là n’gjak! 60 Ka ndejë Turku e këqyrë haru, pika-pika lotët tu’i shkue, kah s’ka Shkjaut si me i qindrue; se Moskovi e ka rrethue: ka Stambollën muhasere! 65 Bàjnë shtatë Krajlat muzhavere Shoq me shoq, tue shartue zì -si ata e zeza m’i pastë mb’lue!- për të buk’rën këtë Shqipnì, si m’ia lëshue n’dorë Malit t’Zì. 70 M’kambë Shqiptarët atëherë t’janë çue. Sa mirë n’armë na janë shtërngue! T’fortë kanë lidhë nji besë të Zotit, si të Parët ua lidhshin motit n’ato kohë t’Gjergj Kastriotit: 75 me ‘i kambë mbathë e tjetrën zdathë, gjanë e gjallë pa grazhd mbyllë n’vathë, diku ngranë, diku pa ngranë, harrue grue, motër e nanë, sy’n agzot, zemrën barot, 80 e si ai plajmi me furì, t’kanë rrà ndesh Malit të Zì, për t’gjatë t’Cemit n’atë kufì, ku edhe trimat t’janë përlà: t’janë përlà Shqiptarë e Shkjà, 85 ballë për ballë ata tu’u vrà, fyt-a-fyt, ofshè! tu’ u prè: tue mbetë shakull përmbi dhè, mish për shpez e kaçubeta, gjithku kje ajo pika e djalit, 90 gjithku kjenë sokola malit, pa kjà m’ta as nanat e shkreta. Veç se, po, me parzme t’veta Aty Shkjaut sulmin kanë thye. Mbasi Shkjaut sulmin kanë thye, 95 bàjnë kuvend Shqiptarët n’mjet vetit e ‘i fjalë t’madhe çuekan Mbretit: se jo veç qi Knjaz Nikollës nuk i lajnë kurr pagë e t’dheta, porsè as Mbretit të Stambollës 100 s’duen me i bà mà tungjatjeta, e se dore duen me i dalë: se Shqipninë nuk po e kisht’ falë Perendia për çerkez, Turq, manovë, likurazez; 105 por për do sokola mali, qi «Shqiptarë» bota po i quete, për ta gëzue këta djalë mbas djali, der’ qi jeta mos t’u shuete. Turku fjalën e ka ndì’: 110 se ç’asht mbushë ai me mënì! Se edhe lëshue ç’ka mbi Shqipnì, gjallë Shqiptarët ai me i përpì! Por Shqiptari gjallë s’përpihej, e as me u shkelë, besà, s’po lihej, 115 kur po i mbushej mendja e vet, për Shqipnì me bà gajret, n’ dashtë ta mësyjnë Krajl edhe Mbret. Edhe kështu t’janë kapërthye grykë për grykë Turq e Shqiptarë, 120 pa dhimbë krenash tue u thye si me thye kunguj npër arë. T’iu dha zjarm atëherë Ballkanit, Shkjau: kah drote se Shqipnia Nji herë shkëputë dore s’ Sulltanit, 125 mà s’do t’bite n’kthetra t’tija, si atij hangër ia kisht’ palla: merr e mësynë m’Turk fulikare, e si derrat me çakalla t’janë mbërthye, t’janë kapërthye: 130 haju, ngaju, çaju, vraju, m’ pushkë e m’top gjueju batare, gjaku rrëmbè npër rrahe e qare, e npër fusha e npër gajusha, der’qi s’mbramit, n’p'r’ atë zhumhùr, 135 zgjedhe s’ Turkut pështoi Shqipnia e duel m’veti si dikùr: si premtue kisht’Perendija; por si dashtë, besà, lum vëllau, s’do t’kisht’ pasë as Turku, as Shkjau. 140 Se s’ka dashtë Turku lirì, ma merr mendja; veç un s’dij Knjaz Nikollës kah gjith kjo zemër ardhë i paska, qi nën themër rob Shqiptarët po don me i shtrue, 145 edhe atë tokë ai me pushtue, për të cilën vetoi motit shpata rr’fè e ‘i Gjergj Kastriotit? E qi s’paska dert aspak, se Shqipnì dhe Karadak 150 krejt me atë punë po i làte n’gjak? Zemra i ardhka prej Moskovit! N’Petrograd Cari i Moskovit Nji bè t’madhe po e kisht’ bà: m’ e ndie plak e kalamà: 155 se ai natë t’madhe s’do t’kremtote, se ai kumbarë as krushk s’do t’shkote: gostë as darsëm nuk do t’ngrifte, s’do t’u late as s’do t’u krifte, as s’do t’dilte n’log t’kuvendit, 160 për pa i hi Stambollës përmbrendit, për pa këcye mbi post të Mbretit, me u bà zot i tokës e i detit; edhe Europës tregun m’ia prè, mos m’e lanë me shitë, me blè, 165 mos m’e lanë me çilë kund punë; por me bà qi ajo përdhunë, për me çue ‘i grimë bukë te shpija, rob të ngelte n’kthetrat t’tija, n’ato kthetra me gjak zhye, 170 mësue gjithmonë n’gjà t’huej me gërrye! Por, pse ishte ‘i skile e vjetër, si për fjalë ashtu për letër, mos m’iu gjetë kund nji shoq tjetër, ai po e dite mirë e hollë, 175 se isht’ do punë me hi n’Stambollë: se isht’do punë Turkun me e thye, pa sharrue vetë mbrendë me krye. Prandej xèn ai me trillue, m’shpinë Shkjeninë Turkut m’ia lëshue: 180 m’ia lëshue m’ shpinë Shkjetë e Ballkanit, qi me i qitë këta punë Sulltanit; me i qitë punë këta ‘i herë mà para me trazime e punë t’pambara, e mandej vetë prej Rusiet, 185 si harusha prej pusiet, me i rà Turkut fulikare, m’zhbì n’vend, m’ e qitun fare; për pa bà me mend pleqnì, se me atë punë botën unjì 190 mujte ndoshta, m’ e pështjellë n’zì Kur ketë punë e ka pleqnue, ka marrë trimi e n’odë ka shkue, ka ndejë n’tryezë e asht vu ma shkrue, me u shkrue miqve kah Serbia, 195 kah Zagrebi e kah Sofia me lidhë besën shkaf asht Shkjà, mbi Budin, m’çanak-kalà, edhe tok këta ndërmjet vetit mos m’ia dà të keqen Mbretit; 200 por m’e nxitë, por m’e mërzitë, m’iu vardisë si ‘i ditë për ditë, herë për shtek, herë për kufì, tash me peng tash me pleqnì, por gjithmonë, po, pa kanu, 205 veç si t’mujnë n’teposhtë m’e vu. Mbasandej, ky zogu i Shkinës, merr e i shkruen Knjazit t’Cetinës, merr e ‘i letër, ia angllatisë, me dredhì tue ia qindisë: 210 Ti, qi jè qaj Knjaz Nikolla, falmëshëndet Cari i Rusisë, se zà t’madh për ty kam ndie qi jè trim e gërxhelì, qi jè burrë e kuvendtàr, 215 me ta drashtë hijen anmiku, por, me gjasë, kjo fjalë s’isht’ gjà; pse qe ti m’atë rrasë Cetine më kè ndejë me ‘i gjysmë opinge, e jè bà, po, gazi i dheut, 220 tue mërzitë miq e kumbarë, veç e për bukë thatë në gojë. Mje sa Turku, përbri tejet, dredhun çallmën m’vetull t’synit, derdhë shallvarët ai pola-pola, 225 rrin e ban kokrrën e pallës, e as m’e pà ti s’mund ta shofish përmbas kodrës së pilafit Po a thue, t’la ty kamba e dora, ase ngjitë jè ndoshta n’rrogë, 230 jo se hi kè bulk n’ e huejën, qi s’po ndihesh kund për s’gjalli? Mo’, bre burrë, se nuk ka hije Urtë me ndejë Cubi i Cetinës, edhe n’shpì me e shkuem ai motin, 235 tue u ndeshë npër furka t’gravet!.. Po a s’ta mbushë synin Shqipnia, me ato male të madhnueshme, me ato fusha të blerueshme, qi kurrkund s’jè kah orvate, 240 me ia shkye ‘i skundillë për veti?.. M’ tè, krah-thatë, e mos rri fjetun! Pse pa luejtë ti kambë e dorë, s’t’ ndihmon Zot as i Shën Nikollë: Por ti luej, nafaka luej, 245 ka pasë thanë ai burri i huej; sa për bukë e për fyshekë, piqu n’mue, se t’i qes vetë; edhe kësulën vène n’sy, se të nget Mbreti i Stambollës: 250 nuk ta là me t’prekë me pupël.- Letrën kështu Cari e ka shkrue, edhe mirë e ka palue, e e ka mbyllë me dyllë të zi; ia ka dhanë kasnecit t’rì, 255 me ia çue Knjazit n’Mal t’Zì. Letrën n’gjì ka qitë kasneci, ka thekë kambët ai sa mund heci: ka lanë mbrapa fushë e zalle kapërcye ka bjeshkë e male, 260 edhe dalë ka lum e shè: ka shtegtue për ujë e dhè, der’qi’i ditë, tue marrun dielli, në Cetinë ka behë ai filli: shtjerrë opangat, grisun setrën; 265 Knjazit n’dorë ku ka dhanë letrën, me dyllë Cari si e kisht’ mbshilë. Ka marrë Knjazi edh’ e ka çilë, e ka çilë edh’ e ka këndue, tri herë rresht ai e ka këndue, 270 tri dit rresht edh’ e àsht mendue; mbasandej ai fjalë ka çue njatij Vulo Radoviqit, kerkserdarit t’Vasoviqit, qi me dalë me rà n’Cetinë, 275 pa këqyrë shteg, pa këqyrun stinë: me flut’rue si gjeraqinë, për me u pjekë me «Gospodarin». Njeky Vuloja Serdari Kisht’ pasë kenë nji trim i çartun: 280 m’e pasë randë toka m’e bartun. Pa tè prè kund s’ishte marrë, pa fjalë t’tij ngarkue s’ishte marrë, pague s’ishte varrë as gjak, s’kishte vu nuse duvak, 285 as s’isht’ dà gjyqë a pleqnì. Pse edhe Turku i Malit t’Zì po e kisht’ pasë shqipe mbi kry’, mos m’e lanë me pà me sy. -Se edhe ‘i punë, ky zogu i Shkinës, 290 po e kisht’ bà m’atë udhë t’Cetinës. Paska marrë e shi në rrugë Për tërthuer shtrika nji stugë, edhe i çueka fjalë tërthores, qi shka àsht Turk i Cernagores, 295 mos me mujtë m’e shkapërcye, për pa là ‘i dukat për krye.- Bre! kish’ kenë edhe ‘i farë burri, larg e larg me i dajtun turri. Fëtyra e tij porsi duhia, 300 syni i tij, tanë zjarm e shkëndia; vet’llat trashë ngèrthye kulàr, porsi lesh derrit bugàr; vesh e m’vesh dega e mustakut, si dy korba lidhë për lakut; 305 edhe i mbrrijte kryet në trà: burrë i atillë me sy me u pà. Veshë e mbathë e m’armë shtërngue, kishe thanë se àsht lè drangue. Se këtè Knjazi fort e dote, 310 fort e dote edhe e ndigjote; pse edhe i urtë ai kishte ndodhë, me ia prè mendja fort hollë. Prandej Knjazi i çueka fjalë Në Cetinë për ngut me dalë. 315 Edhe Vulja bjen n’Cetinë, pa këqyrë shteg, pa këqyrun stinë, tue flut’rue si gjeraçinë. N’atë Cetinë kur Vulja zbriti, atè Knjazi mirë e priti, 320 mirë e priti e n’odë e qiti, i qiti duhan e kafe, edhe nisi kështu t’bajë llafe:- Ku jè, Vulo, eh kopilane! Se ti ujk, po, né na u banè, 325 ke s’po duke kah Cetina, ku kè miq e probatina, qi s’të ndërrojnë me sy të ballit? Po, a kè mujtë? a kè farë hallit? Si po t’shkon n’Vasoviq moti?- 330 Për jetë tande ! si do’ Zoti, merr e i thotë Vulo Serdari; pse sivjet, lum «Gospodari», nuk ka pasë toka valigë, e ka ardhë nji kohë e ligë, 335 sa nuk dij si ka m’iu bà, për me pështue do rob e gjà, pse edhe buka asht tue na lànë. Hajt, eh qè’! Knjazi i ka thanë… Se s’po gjenë cubi me ngranë… 340 Se s’po gjenë skyfteri mish… Se ti e nxjerrë korën dy fish!… Mjaft t’i biesh ndo’i vendit prè, se po e ban me lopë e qè, sa me mbajtë njerztë e kujrisë, 345 jo se mà gjindën e shpisë… A din shka, Vulo Serdari, ndiej shka t’thotë ty «Gospodari»: pështilli bashkë nja disa cuba: t’ idhtë si gjarpni ndër kaçuba, 350 t’lehtë e t’shpejtë si gjeraçina: edhe lëshoj ti kah Vranina, për me vrà ata e për me prè, për me djegun gur e dhè, mbrendë tue vjedhë e tue plaçkitë, 355 tue grabitë e tue robitë, n’daç me natë e n’daç me ditë; se un prandej të kam çue fjalë, der’ n’Cetinë nji herë me dalë, pse dishka mue tash m’ka këcye, 360 prap me Turk me u kapërthye: prap me Turk, po, na me u vrà. Pse edhe as hije, thom, nuk kà, urtë ma ndejun Turk e Shkjà. E kështu, tue ligjërue, 365 krye më krye tue bisedue, hollë e gjatë e ka qortue, si me u sjellë e si me u mprue, për m’e là Vraninën n’gjak. E si vesht janë marrë me fjalë, 370 Knjazi n’bukë atè e ka ndalë, edhe falë i ka do pare; e i ka falë nji «xheverdare», krejt n’argjand kondakun ngrì, mos m’e gjetë shoqja n’Mal t’Zi: 375 m’e drashtë vjerrun në sërgjì, jo mà n’krah të nji luftarit, jo mà n’krah t’Vulo Serdarit, qi isht’ me brè hekur me dhambë! Atëherë Vulja àsht çue në kambë: 380 ka bà Knjazit «tungjatjeta», edh’ àsht nisë malit përpjeta, udhës me mend ai tue përblue, si Vraninën me shkretnue, Knjazi ashtu si e kisht’ qortue. 385  Edhe lumi ka kangen e vet. Nga një herë e zhurmshme dhe e vrullshme: kanga e randë e vajit. Mandej me një rrëmbim gazmor që kënaq çdo gja që natyra ka falun: kanga e hovshme e haresë. Lot e gaz. Si jeta e njerëzve... | ||
| Back to top | | ||
| LUPEN |
| ||
| Registered Member #2813 Joined: Tue Mar 24 2009, 12:56amPosts: 10264 | Oso Kuka Zot, ç’ ká thánë njaj Avdi Pasha: Paska mbetë Shqypnija m’ vasha, Qysh se s’ léka mbrendë nji djalë, N’ at Vranine mue sod me m’ dalë, N’ at Vraninë, m’ at t’zezë terthore, 5 Kû mbe’n shkret sá armë mizore, Kû mbe’n djerr sá tokë gratçore, Kû mbe’ n vithnat pa bagtí, Veç prej cubash t’ Malit t’ Zí, Qi po vrasin djelmt e rí, 10 Qi po mârrin lopët me viça, Qi po presin dhênt me ogiça, E po djegin kulla e stane, E po thájn kaq zêmra nane! Eh! po,knjazi ke Cetina 15 Ka lshue cubat kah Vranina, Per me vrá atà e per me pré, Per me djegun gur e dhé, Veç si t, nisë degamë me né; Pse dushmani âsht tue ndersy,20 Tokët e Mbretít per me i msý, Per me i msý e me i rrembý. Nji djalë m’ voter t’ m’ ishte llâ, Paçë m’ i a lânë t’ âmen me fshâ, Paçë m’ i a lânë motren me kjá: 25 T’ mjeren moter, ehu! pá vllá, E n’ Vraninë un kjeçë tue e qitun, Cubat knjazit per m’ i a pritun. Por mue djalë nuk m’ ká qillue; E n’ Shqypní nji djalë drangue,30 T’ cillit mos t’ i dhimet jeta Per Daulet e troje t’ veta, Fort kerkova e s’ mund e gjeta.– Kshtû ankoi Pasha turçelí. Oso kuka paska ndí: 35 Paska ndí,po,e kênka idhnue: M’ sylah doren paska çue: Me qitë m’ Pashen ká mendue. Por i urti kurr nuk ngutet, Prej burrnís e jo prej tutet, 40 Prandaj Osja ndali doren, E as m’ e xjerrë s’ e xuer mizoren, N’ fletë t’ sylahit çatallue; Veç pá folë s’ mujt me u durue: Avdì Pashë, tha, mâ kadalë! 45 Mos e thuaj dý herë at fjalë, Se, per Dî’n e per Imâ’n, T’bâj qi t’ kjajë e zeza nânë! T’ bâj qi t’kjajë pa exhel tý nâna; Pse n’ Shqypní ká djelm si Zâna, 50 Qi per Mbret e troje t’ veta Nuk u dhimet gjâja as jeta: E kû i lypë besa e burrnija, Kû i lypë Mbreti e i lypë Shqypnija, Kta mâ t’ parët jânë n’ fushë t’ mejdanit,55 Kta mâ të rrebët janë n’ballë t’dushmanit: Janë çelik per tef t’ taganit. Marre vedit kurr s’ i lâmë! Pá ksulë m’ krye pa opingë në kâmbë, Na per Mbret e per Atdhé 60 Per kanû, per besë e Fé, S’ druem me rá nder pré të thyeshme, S’ druem me msý kalát e rrmyeshme: E kahdo qi t’ bjerë Shqyptari, Shkon rrufeja tue e ndezë zhari,65 Pushkë e besë pse na la i Pari. E ti tash vjen ktû e na thue: Se n’ Shqypni nji djalë drangue, Qi per mbret e troje t’ veta Nuk i dhimbet gjâja as jeta, 70 Fort kerkova e s’ mund e gjeta… Por s’ké faj; pse zâni i zí Aj ká dalë, po, per Shqypní, qysh se erdh Pasha turçelí, Qse edhè t ‘ hujve sod Shqyptari 75 Qiri m’ kambë do t’ rrijë qyqari, Si punue né s, na ká i Pari… Por po i lâm tash na kto fjalë. Në Vraninë, qe , un jam tue t’ dalë, Cubat Knjazit me t’i a ndalë. 80 Veç t’i lypi un dyzet vetë, Dyzet vetë, po, djelm të letë, Qi të desin kû t’ zatesin: Si mund t’léjn veç e n’Shqypn’; E po t’ ap besen e Zotit, 85 Se, pa u djegë un n’ flakë t’ barotit, S’ ká me u lshue per t’ gjallë Vranina. Avdì Pasha kênka çue, Osos doren ká shterngue: Aferim, bre,ti Oso Kuka! 90 Se tý t’ thotë fjala edhè duka Qi ké lé nji sokol malit. Zgidh kû t’ jetë, po, pika e djalit, Edhè del ti n’ at rranxë boke: N’ at Vraninë, kû t’zezat loke,95 Qi kan mlue, ehu! djelmt e rí, Qi kan kthy rejat n’ gjiní, Janë tuj t’ pritë si drita diellin. Foli Pasha. Buzës s’ Cukalit, N’krye t’javës, dielli kur u çue, 100 Per me shndritë mbí kobe të shekullit, Kû e perbuzne shuen e drejta, Qafës s’Kalás, qe, çeta e Osos Po mêrr rrugen kah Vranina. Çetë e vogel, por kreshnike: 105 Dyzet vetë mâ s’ janë me t’ njehun: Djelm te zgiedhun n’mal e n’ vrrî, Jo per dukë e per pashí, Por per zêmer e trimní: Oso kuka na u ká prî. 110 Oso Kuka, ‘i rrfé prej qiellit, Shoq nuk ká kah vrân e kthiellet. A she’ i herë, ka’ i bje sokakut, Se ç’ m’i bâjn t’ gjith tungjatjeta! Se ç’ permnershem xheverdarja 115 M’ i flakon mbí sup të krahit, Si ajo rrfeja n’ natë thellimit! N’ fletë t’ sylahit— folé bollash Çatallue i ká dý kuburet: T’ mnershemet motra t’ t’idhtë taganit,120 Qi ndermjet u rri kercnue. Veshë e mbathë e n’armë shtrengue, Shtatin div, e sý’ n si zhgjeta, Oso Kuka n’ jelek arit, Pash e m’ pash po i bjen pazarit.125 Njitë mbas tij vjen shpata e dekës, Soko Tona i Gurit t’ Lekës; Soko Tona, si Valbona, Larg permendë m’ kto male t’ ona, Si per bukë n’ shpí t’ tij të ngranme,130 Si per pushkë e besë të dhanme. Thonë se i ká nja trí nishane, Trí nishane, me fermane Per sherbim qi i baka Mbretit Ktej e andej valen e detit. 135 Mbrapa i shkonin qa’ i biri i t’ mirit, Taro Pllumi i Jegumirit. Mandej vînë dý rê mizore, Dy djelmoça prej Zagore: Kaçel Doda e Kerrni Gila: 140 Rritun mocë si karajfila. Ehu! bre Oso, Oso-rrfeja, Ç’ kan me t’namë dý vasha t’ reja: Ç’ kan me t’ nam dý bija nane N’ ato mrize e n’ ato stane, 145 Kúr, kercunat, kan me ndí, Se ke zgiedhe dy dhandrra t’ ri, Me i perpjekë me Mal të Zí. Po a thue e njef njat kime-zí, Qi e ká ballin si siní, 150 Qi e ká sýnin si duhí, Qi i ká shpatllat si nji arí? Aj âsht Çoku i Mar Kolë Dinit Prej Kabashit t’ Dukagjinit: Trim i çartun, trim si Zânë, 155 I pá tatë edhè i pá nânë, Dy gur njitë, thonë, s’ i ká lânë. Per mbas ktij vjen çeta tjeter, Do mâ t’ rí, do prap mâ t’ vjeter, Por t’ gjith mocë me trimëní: 160 Me trimní e me bujarí: Veç, per dukë e per pashí Dán mâ n’ shâj njaj Jup Qehaja, Galo Keqi e Sinanaja, Vuksan Gjeli e Met Zeneli; 165 E nder t’gjith– porsì hýll drite, Preng Markola prej Mirdite: Lypë per pushkë ky e per pleqní Q’ mêrr prej Shkodre e n’Peshkopí. Veshë e mbathë e m’ armë shtrengue: 170 Thue se krushq po duen me shkue: Nja mbas nja’i po i bien Pazarit, Si ajo rê qi prej Tivarit Njitet zí terthoreve t’ona, Per me shkrepe ndokahe t, e vona: 175 Edhè kapen m’ at breg Buene, Kû n’ nji lunder u rreshtuene. Vend n’ at lunder t’ gjith kur zune, Rrqase âsht lundra e veli u nde, Edhe nise âsht porsi rê, 180 Tuj çá valen nper Liqê: Tuj çá valen kah Vranina, Kû po bâte nâm Cetina. Edhe lumi ka kangen e vet. Nga një herë e zhurmshme dhe e vrullshme: kanga e randë e vajit. Mandej me një rrëmbim gazmor që kënaq çdo gja që natyra ka falun: kanga e hovshme e haresë. Lot e gaz. Si jeta e njerëzve... | ||
| Back to top | | ||
| LUPEN |
| ||
| Registered Member #2813 Joined: Tue Mar 24 2009, 12:56amPosts: 10264 | Preja Vall, kush din mue me m’ kallzue, Pse kjo qyqja ,zog i true, Si mos kurr âsht tue vajtue N ‘ at Vranine, n’ at t’zeze krahinë, M ‘ breg t ‘ Liqênit n ‘at kodrinë? 5 A mos kján hallet e veta, Persè zí i shkon moti e jeta, Bír as bí pá rritë e shkreta? Qyqja vehten s’ âsht tue kjá, Bír as bí pse e mjera s, ká; 10 Por po kján ajo nji moter, Qi ka mbetë sod qyqe n’ voter, Sod qi kputë i âsht kulmi i shpís: Kján qat motren e atí Avdís! Jo,po,âsht vrá thonë, Avdì Hisa, 15 Mriz kah bâte nên dy lisa, Nên dy lisa n’ mal t’ Vraninës: E vrau Vulja, i biri i shkinës! Njiky Vulja, ‘i trim drangue, N’ at Vraninë fort âsht rendue: 20 Nuk lên kál, jo, me shtektue, Nuk lên çikë, jo, me u fejue, Ke po i vret aj djelmt e rí, Ke po i kthen nuset n’ gjiní, Ke po i vishte nanat ne zi. 25 Edhè u çueka,zogu i shkinës, Me trembdhete cuba t’ Cetines, Me msý mrizet e Vraninës: Po i isht’ kênë kandun mishi i dhís: Edhè u ndeshka m’ mriz t’ Avdís. 30 Qaj Avdija vrik piskati: ndalo, Vulo, mustak-giati: Ndalo,Vulo,me caruqe, Pse s’ t i leshoj, dhít e kuqe, Per pá e lá mrizin me gjak: 35 S ‘ ruej dhí per Karadak! Edh’ e drodh t’ zezen breshanë, Qi e kisht’ pasë moter e nânë, Kinsè, i mjeri, zjarm me i dhânë; Por prej Zotit s’ kisht’kênë thânë; 40 Persè i shkrepi n’ dorë breshâna, Shí kur dashtë s’ do t’ i a kisht’ nâna. Po, por Vùloja i terbue, Qi per pushkë ishte i gatue, M’ karajfile i u shterngue: 45 Dekun m’ tokë e la pushue. Edhè u turr m’ tê i patenzoni, (Shka as atij s’ i a epte zakoni), E i zdeshi xhamada’n E i a xuer edhè taga’ n, 50 E i a muer pushken e giatë, Si nder burra s’ âsht zanát; Mandej dhít i vên perpara, Edhè u grafë neper rrege e ara. Fort po nget capi i Vraninës, 55 Fort po ndjekë cubi i Cetinës, Fort po kján nji e bija e Turkinës: Fort po kján e fort po fshán, Dekun m’ vig kah e shef te vllán: — Kur ká dalë qaj hylli i dritës,60 O vllau i êm o vllá! Mbí ato suka t’ Podgoricës, O vllau i êm o vllá! Ti m’ i a vne pushken krahit, O vllau i eêm, o vllá! 65 Edhè m’ dole m’derë te vathit, O vllau i êm, o vllá! E m’i a lshove zânin skjapit, O vllau i êm, o vllá! Me i lshue podit e livadhit, 70 O vllau i êm, o vllá! Me i lshue m’ ujë– m’ at ujë t’ Moraçës O vllau i êm, o vllá! Me i mrizue ke aj lisi i rrashit. O vllau i êm, o vllá! 75 Qyqja motra tue t’ kundue, O vllau i êm, o vllá! Porsí lis me degë prarue, O vllau i êm, o vllá! Lis me mâje te lulzue, 80 O vllau i êm, o vllá! Rrite e mjera tue u mendue, O vllau i em, o vlla! Se me ç’ vashë tý me t’ fejue; O vllau i êm,o vllá! 85 Por qe Vùloja, i’ drangue, O vllau i êm, o vllá! Me tokë t’ zezë ty t’ ká martue, O vllau i êm, o vllá! Armë e petka tue t’ shkretue, 90 O vllau i êm, o vllá! Nanë e moter tue t’ zezue, O vllau i êm, o vllá! T’ zezat qyqe tash këndojn, O vllau i êm, o vllá! 95 Nanë e moter t’ u ndihmojn, O vllau i êm, o vllá! Pse mâ udhë per tý s’ kundrojn. O vllau i êm, o vllá! Tash këndon nji zog i zí, 100 O vllau i êm, o vllá! Kah t’ fluturojë neper Shqypní: O vllau i êm, o vllá! Kurr ket p6unë un s’ e kam ndí, O vllau i êm, o vllá! 105 Se ká mbetë kund gjak pá u kthye, O vllau i êm, o vllá! A me pare a se me krye, O vllau i êm, o vllá! Veç ká mbetë njaj gjaku i Avdis, 110 O vllau i êm, o vllá! Qyqja motra, vaj, e Avdís!—– Ksht vajton të vllán Turkina: E ndien Lqêni edhè Vranina, Edhè e ndieka aj Oso Kuka; 115 Vaj’n e ndieka e m’ kambë u çueka: — Hani djelm! e ju vraftë buka! Eh ju vraftë buka e Dauletit; Eh ju dhaça ujët e detit, Po s’u muer sod gjaku i Avdís, 120 Po s’ i u kthye ndera Shqypnís. Çou bre, Soko, e mund t’ i xâmë! T’ mos t’ i májm cubat me vjâmë, T’ mos t’ i lâmë çikat me nâmë. Proh! ti o Zot, kur na janë çue, 125 Mbathë e zbathë– si kan qillue E i kan rrokun armët Shqyptare, Njato ltina e xhevardare, Njato t” bardhat n’ za breshâna E i kan njitë njatà tagâna, 130 E i kan vû njato calina, Se ç’ ushtimë ka marrë Vranina! Porsì, kur ndokush t’ i nguce, Dalin grêthat jashtë biruce, Njashtû turr per derë t’ kaushës 135 Djelmt e Osos rrâjn drejt fushës Kû kisht’ krise e zezë potera, Motra e Avdís kû kjate e mjera. Shoqi shoqin nuk po e pritka, Por secilli vrap po ngitka, 140 Thue se t’ parit qi do t’ veka, Petku cohet do t’i u préka ‘E jo mâ se po i pret deka! S’ âsht tue e drshtë, jo, kush rrezikun, kah per gjurmë po ndjekë anmikun; 145 Veç se i lngon setcillit zêmra, Ka mâ e letë s’i ndolli thêmra. Sýt u qesin flakë e shkendija Kah t’ frigueshem, si duhija, Qi kalon me t’ rrebtë zhumhuer, 150 Fushës i bjen kryq e terthuer, N’dorë tuj mbajtun pushkët arbnore, Qi u flakojne neper terthore Porsì rrfeja n’ natë mizore. Si i’ langue, qi, dalë me gjue 155 Endet malit pá pushue, Dér sa t’ jetë per erë páu vû: Djelmt e Osos njashtû ngasin, Veç me cuba si mund t’ Hasin. S’ kerset, jo nji pyllë mâ teper, 160 Kur mêrr zjarrë ndoj majes s’ eper, Si kerset Vranina e shkretë, Sod qi bien Shqyptarët e letë, Vrap tuj ngá poshtë e perpjetë: Thue se kambve u kan vû fletë. 165 Kur,qe, krisi i’ xheverdare M’ breg te Moraçës nder do zhavare: M’ breg t’ Moraçës drejt Bjelopoles, Krisi pushka e Preng Markoles. Preng Markola pre Mirditet, 170 Nder shokë t’ vet porsì hýll dritet, I pau cubat aj mâ i pari, Ke po majshin kah Ponari. Ah! kadalë, bre zogu i shkinës, Se s’ i a mêrr ti gjân Vraninës, 175 Me kênë vet ëKnjazi i Cetinës! Prenga Mirkos i vikati, M’ xhaverdare, edhè i ndêi gati. Krisi pushka, ateherë, batare. Krisi ltinë e xhaverdare, 180 Edhè ushtoi duhma e breshânës Me u dridhe fmija n’ zêmer t’ nânës. E pse trimi m’ trim si t’ hase, E n’ log Zânash si t’ kersase, Si t’ kersase pushka, or vllá, 185 Rrallë pá gjak se mujn me u dá, Pavloviqi ktû edhè u vrá: Pavloviqi u vrá n’ pushke t’ para, Ka’ u grahë dhive neper ara. Kúr pau Vùloja se shoku 190 I kje vrá, e se pataloku Per tê s’ isht nji vend bejlegut, I lshoj dhít edhè u nis bregut. Me dorë, burra!— sa i mujt zâni, Brit Osja atbotë si luâni, 195 Edhè m’ shpinë aj zhgjetë i u lshue Me djelm t’ vet, porsi i’ Terbue. A ké pá ndo’ i herë per seri Se si, kur t’ u bjere skyfteri, Hikin pulat neper kaçuba? 200 Njashtû atbotë, hikne ata cuba. Hikne cubat porsi zhgjeta, Kush n’ teposhtë, kush kah perpjeta, Veç se Vulja, çue dollâmen, Aj aq shpejt s’ e ndrronte kâmben: 205 Kisht’ kênë trim, eh i bâsha gjâmen! Por shka? sod s’ i heci e mara, Pse edhè ‘i shoq i a fiku Tara. Tara pllumi i Jegumirit I rá krés shi njâjë mâ t’ mirit, 210 Njajë djaloçit prej Zaçirit, Tue e lshue dekun m’ do gjeth firit. Deh! moj Zânë, m’ a thuej nji fjalë: Kû e ka Osja edhe nji djalë? Kû e ka Osja at Kerrni Gilen, 215 Qi s’ i a dáj kund karajfilen? A thue ti, pse ndolli i rí, E pse e dí per tê n’ shpí Rreh nji zemêr plo dashtní, Ndoshta sod po i dhimbet jeta 220 E rrin mshefët nder shkorre e mbreta? Nuk âsht mshefë, jo, Kerrn Zagorja, Kerrn Zagorja—rê mizorja; por âsht ndeshë aj me Jovanin, M’ breg t’ Moraçës tue da mejdanin. 225 Desht ky Jovja i’ herë me hikun, Por per vrap s’ kisht pasë kerrçikun; Prandaj shokët e lane mbrapa, T’ cillt po hikshin me t’ mdhaj hapa. Urra! m’ shpinë, atbotë, si bisha 230 I u lshue Kerrni neper plisha, Neper plisha e bregut t’ uj” t, M’ karajfile m’ nja tue e gjujtë, M’ nja tue e gjuejtë, por veç per ânë: Gjallë me dorë dote m’ e xânë. 235 Por me dorë nuk xëhej djali, Pse kisht’ kênë nji sokol mali: Kisht’ kênë Shkjau, po, me trí zêmra! Tek e ndiu Kerrnin te th6emra, E hodh pushken m’ nji ferrmanë, 240 Edhè xuer aj t’ idhtë tagâ’n, Qi kisht’ fikë mâ se nji nânë; E t’ u dredhë ka’ i Zagorjani: Kshtû po mêrr e i thotë Jovani: Mos trrêjë mendja, or trim i rí, 245 Se e koris Malin e Zi, Tuj t’ rá n’ dorë si nji baxhí; Por, n’jé i armve e n’ jé Shqyptár, E per n’ jé ndopak bujár, Xír tagâ’n, e n’ kjoftë gjykue, 250 N’ bejleg kryet shkurtoma mue, Vrik qaj Kerrni na i ndêi gati, Na i ndi gati edhè i piskati: Si tagan, si pushkë te giatë, Jam Shqyptár, e i kam zanát; 255 Edhè cubi i Malit t’Zí S’ ká per t’ m ‘ msue besë e burrní… Por, merzitë mbasi t’âsht jeta Me cubní e me pûnë te shkreta, A ti ktû ké me marue; 260 Kerrni Gila pse m’ thone mue, Edhè xuer tagâ’n prej millit: Ç’ ka flakrue m’at rreze diellit! E si pushken m’ tokë e uli, Báll per báll Jovos i duli. 265 –Or Shqyptár, qi tash n’ e vona, Tuj perbuzun Fé e zakona, Veç mbas shpine msýn anmikun, Hec e shifsi dredhë çelikun Kerrni Gila e njaj Jovani: 270 Shif si dahet, bre, mejdani! N’ báll t’shoshojt ata si u gjeten, Kryq taganit i zateten: E si t’ ishin flakë e agzot, Lum e lum per t’Madhin Zot! 275 Se ç’ filluene me vringllue, Si dý rrfé, ehu! tue flakrue. Shkrepshin shkendija ndaj perpjetë Porsi m’ kullme prej hekrit t’ xetë, N’ajr tagânat ka’ u perpiqshin, 280 Kryet shoshojt atà ka’ i ndiqshin. Djersë e gjak xû me u Kullue; Por s’ xû asnj6ani me u ligshtue, Mu ma fort erdh t’u terbue. Kur varrohet n’ mal nji arí 285 A me pushkë a m’hekur t’ zí, Jo veç se prej dhimës s’topitet, Por mâ teper vjen e nzitet, Edhè msýn, n’ furi t’terbueme, Me gjak t’ vet armen t’ ritueme: 290 Njashtu atbotë atà dy trima T’ shpejtë kah dora si vetma, T’ rrebtë ka’ e sjellmja porsì rrfeja, Mêrrshin turr me fuqí t’ reja, Tue terflluem e tue kercnuem, 295 Shkumë e gjak, prej gojës tu’ u shkuem. Kur i behë, qe, n’ at fushore Oso Kuka rrfé mizore, Kah po kthete asajta n’ shpí Me dy rob edhè me dhí, 300 Qi kisht’ marre prej Malit t’ Zí. Oson Kerrni tuj e pá Disi marre atbote i rá Ke nene s’ kisht’ pré anmikun; Prandaj çon të prehtë çelikun 305 Edhè e siell me kaq furí, Qi t’kish ndeshë n’ cub t’ Malit t’ Zí Fíll per gjysë, tham, kje tu’e pré. Por jetë – giatë cubi kisht’ lé; Pse ndermjet tagâ’n i a qiti 310 Me tê deken edhè e priti. Kur tagânat janë zatetë, Fort shunglloi Vranina e shkretë. Edhè u kpu’ n t’ dy per mjedisit, Si t’ ki’ n kênë dý krande lisit. 315 Jam ndermjet! atbotë Vikati Oso Kuka edhè u ndêi gati. U ndêi gati me i shkatrrue, Pse me dorë kjenë t, u pushtue. Trima, mjaft pask’ ni luftue: 320 Diku veç nuk ká kênë shkrue. Zûni Osja atëherë me u thânë, Dikû shkrue veç nuk ká kânë Njâni tjetrin dekë me e lânë… Prá, ti cubi i Malit t’ Zí, 325 Prehi kâmbët e dredho n’ shpí, E thuej nânës e nuses s’ ré (Per n’ i paç ti kund n’ at dhé), Se per s’ dytit sod ké lé. Jem’ tue t’falë, po, n’ ket ditë t’ sodit 330 Pse, me giasë, qi kênke rodit. Por ket fjalë shokve m’ u a thuaj: T’ mos u rrêjë njaj Cari i juej Se sundon mbi né kurr Nika, Per pá mbetë Shqypnija m’ çika. 335 Ndoshta t’ dám na jem ‘ nder veti; Por kû né t’ na lype Mbreti, Por kû shkjau t’na ngasë n’ vend t’ t’ Parve, Per ket besë, fara e Shqyptarve Turk e i kshtênë– êerr vesht, or djalë– 340 Kan me u gjetun krejt me ‘i fjalë… Kshtû tha Osja. Atbotë Jovani Njâ as dý mâ nuk i a bani, Por, si i a lidhen varrët e shtatit, Rroku pushken e u nis shpatit: 345 Lum! e lum! po, kopilani Pse i u kput n’ at dite tagani… U nis shpatit per Cetinë E Oso kuka per Vraninë, Per Vraninë, kû kendonte Zâna: 350 Ke bje dielli e ke mêrr hâna Oso Kukë nuk bân mâ nâna As n’ Begllerë as n’ Kapidana! Edhe lumi ka kangen e vet. Nga një herë e zhurmshme dhe e vrullshme: kanga e randë e vajit. Mandej me një rrëmbim gazmor që kënaq çdo gja që natyra ka falun: kanga e hovshme e haresë. Lot e gaz. Si jeta e njerëzve... | ||
| Back to top | | ||
| LUPEN |
| ||
| Registered Member #2813 Joined: Tue Mar 24 2009, 12:56amPosts: 10264 | Vranina Vojti fjala ka cetina: Vall ç’ po bân mbi Shkijé, Vranina! Vall ç’ po bân Vranina m’ Shkijé, Rob tue záne e gjind tue pré: Tue pré gjind, tue zânë hajduka, 5 Qysh se duel njaj Oso Kuka! Oso Kuka, i’ burre Shkodranë, Shoq ne Shkoder, thonë, s’ ká lanë Per kah besa e kah trimnija, Qi zanát i ká Shqypnija. 10 Kalashan e sý – pergjakun, Mje m’ sylah e ka mustakun; Ushton mali, thonë, kur t’ flase, Dridhet fusha kah t’ vikase; E kah t’dredhë të rrebtë tagâ’n, 15 thue se rrfeja shkrepë per ânë: Kaq vringllim aj shkon tu’ i dhânë! Edhè e ká nji xheverdare, Xheverdare pushkë vrastare, Qi, ke t’laje sýni i njerit, 20 Me tê sý’n i a zier skyferit. Burrë kaprroç e trim si Zâna, Thonë me kmishe e bâni nâna; Edhè, thonë, ká lé drangue, Pse trí zëmra i kan qillue, 25 E pse i ka trí pupla t’ arta Per nen krah të armve t’ larta. Prandaj plumja m’ tê nuk ngulet, M’ tê tagâni edhè perkulet: Top me i rá shpierti s’ i shkulet. 30 Ky n’Vranine edhe ká zânë Me njiqind e nji breshânë Kú nji fjale e paska thânë: Se per t’ gjallë rodi i Shqyptarit S’i bjen n’ dorë kurr Gospodarit.35 Fjala knjazit n’ vesh i ká shkue: Edhè Knjazi na âsht idhnue, Na âsht idhnue kur e ká ndí. Thirrka Krenët e Malit t’ Zí: Njani arí, tjetri duhí, 40 Të gjith lé sokola malit: E m’ledinë n”kuvend rreshtue, Ngerthye vetllat m’ shtek të ballit, Folë u paska si tue ulurue: Ká dalë fjala nper Cetinë, 45 Se ‘i Shkodranë ká rá n’Vraninë, N’at Vraninë, po n’at rranzë suket Thonë ká rá ‘i farë Oso Kuket. Kaleshan e Kime-zí, Gjak e zjarm â aj sýni i tí; 50 Edhè i ká nji pare mustaqe Kaçarrel e leqe – leqe, Qi me i mrîjtë mje m’fletë t’ sylahit, T’ zez e t’ trashë sá llana e krahit. Ky edhè, thonë, ká lé drangue, 55 Pushkë as top mos m’e shinue, As tagân mos m’e varrue; E po thonë se ká zatetë N’at Vranine me dyqind vetë, Me dyqind fatosa t’ rí 60 Djelm të zgjedhun n’mal e n’ vrrî Jo per dok ëe hijeshí, Por per zêmer e trimní, Qi e kan pushken tatë e nânë. Ky edhè ‘i fjaleë paska thânë: 65 Se per t’gjallë rodi i Shqyptarit S’i bjen n’dorë kurr Gospodarit… Prap po thonë se ky Oso Kuka Paska zânun do hajduka: Do i ká zânë e do i ká pré: 70 S’ lên me rá mâ Shkjá n’at dhé. Cubat vetë i paçë ndersý, T’ zezë Vraninen per me msý, Vrasë e pré mos me i a ndalë, Veç me Turk si t’nisi fjalë; 75 Pse Moskovi e ká pleqnue Shqyptarín né me na lshue M’ Rozafat e m’ Kishë Deçane, Kû do t’mrrîjë megja serbijane, Per me u gjetun Cernagora 80 Me Serbí bashkë dora – dora. Kujtoj keq s’na kishte rá. Shqypnín tjeter kan me e dá Bulgarija e ajo Greqija. Pse, mbasi Shkijét e Ballkanit 85 T’ kanë pushtue tokët e Sulltanit, E mârrë t’kenë do skele detit Te kane lidhë besë ndermjet vetit, Ká m’ i dhânë Shkjenís e mbara, Ká m’u shtrue ura perpara 90 Dét e m’dét m’u kapë Moskovi; Ká m’i thye Krajlnive hovi. Por, qe tash, mbasi ká zânë N’at Vranine ky burrë Shkodranë, Nuk po dij se kah t’i a majë: 95 Drue s’ka metë per sod uzdajë Se i pushtoj tokët e Shqyptarit, Si e kam pasë fjalen e Carit! Kshtû tha Knjazi i Malit t’ Zí. Krenët po rrijshin tue e ndí, 100 Tue e ndi e tue mendue Se shka Knjazi ish’ tue ligjrue Per Shqypní e per Shqyptarë. Kur qe Mirkja, Krenësh se parë, Po i thotë Knjazit: Gospodár, 105 Fjala e Carit n’udhë s’do lânë, Pse ka dalë nji burrë Shkodranë N’at Vraninë, n’at t’zezë krahinë, N’breg t’Liqênit n’at kodrinë. Pse, po kje se ky Oso Kuka, 110 Po âsht nji nieri qi e man buka N’mos e mârrët pushka e kurrkuej, (Mjaft qi, mjeri, mund t’a gjuej!) Ká m’e marrë nji pushkë vrastore: Pushka e babës ltinë mizore, 115 Qi der m’sod mue s’m'ká koritun, Pse edhè m’turk ajo âsht vaditun… Veç po e zâm se ket Shkodranë Gjallë as dekë s’po mûjm m’e zânë, Me gjithkta nuk do me thânë, 120 Se na s’e pushtojm Shqypnín. Malazezt te gjith e dín Se n’Shqypní ká djelm si Zâna, Qi mâ t, fortë s,po t’i bân nâna. Me armë n’dorë, si thomë na, lé, 125 Anë e kand permendë mbi dhé Per trimní, per besë e Fé: E prandaj p’r i’ dite Shqypnija S’t'bjen n’dorë, besa, lum Zotnija. Por me kohë e me dredhí, 130 Me u kapë mundet Mali i Zí M’ Teqe t’ Krús e m’Kishë Deçane, Kû do t’mrrîjë megja serbijane. Pse tue kênë se kan fillue N’ Shqyptarí sod m’ kâmbë me u vû 135 Muhaxhír e Anadollí, Gjind t’pá plang edhè t’pá shpí, Qi nuk dín se shka u kje i pari, Zot e Mbret per t’cillt âsht ari, E u lanë m’anesh dyert bujare, 140 Dyert bujare t ‘tokës Shqyptare: Njata krenë e kapitana, Bajraktare, trima si Zâna; T’msuem per Mbret me dhânun jeten, T’msuem per vend me shkrî atà veten,145 Per ket besë, kallxou kuleten, Se Shqypnín ké m’e pushtue Para se t’a keshë mendue. Prandej zên tash, Gospodár, Me qitë fitme nder Shqyptarë; 150 Pse me kohë e dhelpëní. Ké m’ u bâ Krajl mbi Shqypní. Edhe ndoshta mbi Serbí… Por na as tash harû spo t’rrím: Sá ma shpejt n’Vraninë po t’ bím, 155 Me u perpjekë ma at Turk Shkodranë. Un po t’bie me Cetinjanë, Cetinjanë nja shtatqind vetë, Qi per gjâ s’ e bâjn ket jetë: Si me dekë ashtû me metë. 160 Mandej t’bjerë Gjukovic Pera Me nja katerqind pushkë tjera, Katerqind Bijoca t’rí, Qi janë Ora e Malit t’Zí. Kam uzdajë se me kto çeta 165 N’sukë t’Vraninës un porsá t’ veta, Kam me ngulë m’tê Trobojnicen, Kam m’i a vû Osos kapicen, N’kjoftë se kryet s’i a pret tagâni, Si n’Cetinë ka dalun zâni… 170 Pse perndryshej, kam m’i a prû Kret n’Cetinë, t’ngulun m’nji hû… Kshtû tha Mirkja, Kapitani. Ver me gojë kush mâ nuk bani. Atëherë Knjazi i Malit t’Zí 175 Mêrr e u thotë: Sokola t’mí, Bini pra, n’Vraninë me ushtrí, Me sa t’dueni ushtarë te rí; Por Vraninen m’a pushtoni, Osos kryet por m’i a shkurtoni. 180 Sá per fitme e per ngatrresa M’ lêni mue, perse, qe besa, Me pak pare e tuj gergá, At e bír un kam me dá: Jo se mâ bajraqe e fise, 185 Qi, q’se mora mend e shise, Un t’bashkuem mend nuk i majë… Oh! po tash mund t’kem’ uzdajë, Se serbija e Crnagora Kan me u gjetun dora-dora 190 Me Greqí e me Bullgarí, Si n’Moskov â bâ pleqní. Por Vraninen m’a pushtoni! Osos kryet por m’i a shkurtoni! Foli Knjazi, e Krenët u ndane, 195 E n’ Vraninë, mbi xhebehâne Zû me krrokë nji sorrë kob – zâne. Deh! moj Zânë, pásh njato kroje, Pásh currilat neper prroje, Pásh bylbylat e Prandverës 200 E pásh t’amlin fllad te erës E p’r at voes, qi bje prej qielli E pásh lulet drandofille, Deh! m’kallxo a po t’vjen keq, Se e dau Knjazi sod nder Pleq 205 Trup nji ushtrí n’ Vraninë me çue, Osos kryet per m’i a shkurtue? Mue m’u kputshin fletët e krah’e Mue m’u bâshin prozhmet rrahe, Mue m’u shuejshin kângë e valle, 210 Kângë e valle edhè zavalle Mbi njato rudina t’ buta: Per mjedis mue m’plasët lahuta, N’paça dhimë a kurrnji grimë, Pse po i pritet Osos kryet, 215 Pse po i erren të dy sýt: Krye n’Shqypní mos metët pá u pré, N’kjoftë se n’shekull aj ká lé, Per me u vû mbí tê kapica Me njat shkrolë qi e shkroi Nikica! 220 Por m’lingon mue shpirti e zêmra, Shtati m’dridhet mje ke thêmra, Ke po ndiej un kob të rí: Qi i ká metë sod Malit t’zí, Per me dá t’mjeren Shqypní, 225 Kû kan lé e kû jânë perkundun, Prej kah shk” llin e kan tundun Burri, Leka e Kastrijota, Para t’cillve shueta bota: E Shqyptarët porsi t’hutue, 230 Me duer m’i rrín tue shikjue, Thue se ‘i mend qiella e ká dá, Rob me ndêjun kta nen Shkjá: M’i u shtrue knjazit dheu i Shqyptarve, Shtrêjt fitue me gjak te t’Parve!… 235 Ehú! mallkue kjoftë njaj n’Shqypní, Kjoftë mallkue, po, a plak a i rí, Qi per Mbret e per lirí, S’çohet sod me armë mizore, S’lidhet sod me besë arbnore, 240 Per ma dhânë mâ para jeten, Per me shkrí mâ para veten, Se me rá fisi i Shqyptarit N’thoj t’pangîshem t’Gospodarit. Shka? a thue n’kângë se ká me u vû, 245 Se pá pushkë e ndêjë harû I rá Knjazit n’dorë Shqypnija, N’zâ kah besa e trimënija? Jo, per Zotin! Para toka E perpîftë me male e boka 250 E me lume e fusha t’gjâna: Per tê dielli u errtë e hâna!… O zotnít e Shqyptarís, O ju krenët edhè t’Malcís, Pashi at Zot e at êmnin t’uej, 255 Mos lakmoni pares s’huej: Sado vonë me pasë per t’shkue Mbi djelm t’uej ká me gjikue! E ju t’cillve i Bukuri i qillve U ká zgiedhun me i prî nirit 260 Ravës s’amshueme t’ t’ naltë Empirit, Qi â e lirís e e s’Drejtës pasqyra, Kinie n’mend: per jú detyra S’âsht me mjelë veç delet t’ueja, S’âsht me mkâmbë veç gjûhët e hueja, 265 Por me at Fé, qi kem’ prej qillit, Por me t’ bardhen dritë t’Unjillit, Mrendë dashtnín mú a ndezë Shqyptarve Per kah giûha e vendi i t’ Parve: Qi Shqypnija t’ jetë e vetit, 270 Qi Shqyptarët t’sherbejn nja’i Mbretit: Qi per Mbret e troje t’veta Mos tu dhimbet gjâja as jeta, Por te desin, si Oso Kuka Qi âsht tue dekë, ehu! n’ato suka! 275 Edhe lumi ka kangen e vet. Nga një herë e zhurmshme dhe e vrullshme: kanga e randë e vajit. Mandej me një rrëmbim gazmor që kënaq çdo gja që natyra ka falun: kanga e hovshme e haresë. Lot e gaz. Si jeta e njerëzve... | ||
| Back to top | | ||
| LUPEN |
| ||
| Registered Member #2813 Joined: Tue Mar 24 2009, 12:56amPosts: 10264 | Deka Kish t’a díej, ç’ká aj Oso Kuka, Qi tue shkue s’âsht sande buka. S’po i shkon buka as mishi i dashit: Kot nget tryezës â ndêjë per rrashit, Tue perdredhë njato mustaqe! 5 Thonë, ká pá nji anderr t, keqe. Anderr t’keqe, thonë, ká pá Mbramë, qi shkoi, porsa ká rá. Ká pá n’ anderr se prej Rjeket Kênka nisë nji hije deket 10 Ndezun flakë, si flakë lugatit, Qi, tue hecun fushës e shpatit E nper kneta e neper zallina, Fíll po vîte kah Vranina. Kúr n’ Vraninë ajo ká mrrî, 15 N’ Xhebehâne, paska hî, Edhè i dhânka zjarrë barotit. Kur ká dhânun zjarrë barotit, Ká plasë kulla e ká marrë gjâmë, Asht dridhë toka per nen kâmë, 20 Ká ushtue Lqêni, mali e lumi, Edhe Osos po i del gjumi. Pá ket anderr Oso Kuka, E prandej nuk po i shkon buka, S’ po i shkon buka as mishi i dashit, 25 Kot nget tryezës 6a ndêjë per rrashit. Po, s’han bukë, veç sá me thânë; I lán duert e del m’njânë ânë, Per urë voters pshtetë m’nja’n brî, Tue mendue, duhan tue pî. 30 Sa rrin osja tue mendue, Bukë djelmnija kan marue; Çuene tryezat e i pshteten, Rrokull odës mandej zateten, Kush tue dhênë, kush tue kuvendë, 35 Kush tue luejtë cic – mic hâne, Kush tue lye ndo’i çark breshâne: Nji tagâ’n m’ unuer e mrefe, Fushekët tjetri m’ vezme i njefë. Kur zên Osja atje mâ vona: 40 Kqyre at shpatull, Soko Tona, E na thuej a difton gjâ, Pse dishka nakel m’ âsht bâ… Jo, po, shpatlla keq diftote: Luftë kah maja ajo kallxote, 45 E ka prenda disá vorre, Tym e gjak neper oborre. Prandaj Soko erdh e u vrâ Kah po e kqyrte m’ dritë pá zâ. Ndoshta shpatlla,tha, s’â gjâ 50 Pse per ndryshej fort ká giasë Se na luftë kemi me pasë; Se shum nieri ká me u vrá; Shum do vorre jam tue i pá… Por prej luftës Shqyptarët nuk tuten.55 Merr, Kaçel, njihër lahuten E na thuej nji kângë Shqyptare; S’májm na zí pá na qitë fare! Muer lahuten n’dorë Kaçeli, M’ tê magjarin n’ vend e ngeli 60 E, mbasi per zâ atê ujdisi, Kesht6u kângës atebotë i a nisi: Kish’ dalë nji Harap prej deti, Trim i zí e belagjí Edhè qitka ‘i porez t’randë: 65 Ka trí bukë pagaçë per shpí, Shtatë masë vênë per ditë me i pí, Ka ‘i taroç per mish te zí, Ka nji dash n’ mjesditë m’i a pjekun, Ka nji skjap per darkë m’i a repun. 70 Njiqind vetë n’ mejdan ká pré, Njiqind vithna qiti faret, Njiqind shpija edhè ká djegun. Kur vojt rendi n’ Shqyptarí, Njati Gjergj Elez Alís, 75 Leter t’ vrashtë i paska çue: Ndiej, ti or Gjergj Elez Alí, Mbas dý javësh si t’ bjerë kjo leter, Ti n’ mejdan mue ké me m’ dalun; Pse tý kullat do t’ i djegi, 80 Mal e vrrî pse do t’ i shkeli, Dhên e dhí pse do t’ i mjeli, Pse edhe gruen rob do t’ a mârr! Letra Gjergjit n’ dorë ká rá; Edhè Gjergji fort â vrâ, 85 Fort a vrâ kur e ká kndue. Dý javë vehten e ká majtun, Bukë prej djerrit aj tue hanger, Mish taroçit aj tue ngrânun, Vênë trí vjeçe edhé tue pí: 90 Edhè atin e ká majtun Tagjí urizit n’ strajcë tue i qitun, Vênë me pí per ujë tue i dhânun. Krye dý javësh, mushun dý javë, Vehten Gjergji e ká provue: 95 Nji lis t’ madh kish’pasë n’ oborr; Me dý duert Gjergji e ká kapun, Me gjith tokë edhè e ká shkulun, Opèt n’ vend edhe e ká ngulun. Kênka mbathë e kênka veshun: 100 Paska veshun petkat arit, Paska njeshë shpaten florinit; Zgithka gjokun pullalí, I a vên fr6enin treqind pullash, I a merthen me shtatë kollana, 105 Edhè nânës aj po i bân zâ: Halláll, nânë, ti me m’ a bâ Miré e keq, shka kemi folun! E i ka puthun nânes doren. Amanet, morì ti loke, 110 N’ kjoftë gjikue me m’ pré Harapi Lot per mue ti mos me derdhun! Hajt, mor bir, Zoti te ruejtët, Se s’ t’ koritë, jo, lokja e jote. E ká mârre topuzin n’ dorë, 115 E ká hapun mbi shpinë t’ atit, Edhè â nisun per t’ giatë shpatit, Tue zbardhë drita prej sabahit I ká vojtun n’ dere Harapit. Nadja e mirë, Harap i zí! 120 Nuk ké ngae me ndêjë sod n’ hî, Por çou e del n’ at fushë t’ mejdanit, Sod dý javë si m’ ké çue fjalen; Sod tý kryet due me t’ a pré! Kur ká pá Harapi i detit 125 N’ derë njat Gjergj Elez Alín, Shif shka bâni atëherë Harapi: Lkura buejsh per at ká lidhun. Asht tutë ati i Gjergj Elezit, E kah Gjergji paska shkue. 130 Mos u tut, bre zogu i atit: Gjâja e coftë kurrgjâ s’mund t’bâjë. I âsht turrë Harapi i zí E m’topuz m’ tâ edhè ká shtí. Gjergji kryet por e ká ulun: 135 Permbí krye topuzi i rrshiti. T’i u drodh Gjergj Elez Alija: Dalë – kadalë, Harapi i zí! Se m’ thonë Gjergj Elez Alí. E m’topuz m’ tâ edhè ká shtí. 140 M’ lug t’ dy krahve i a ká njitun, Tre pash para m’ dhé e ká ngulun. Dekun m’ tokë rá atbotë Harapi. Ká marrë djali edhè ká zdrypun, I a ka pré ata krye te zí. 145 Hukubet Zoti e kisht’ falun: Trí pllâmë buzen kishte pasun; Kisht’ pasë veshin sá ‘i zhgun burrit: Sá dy vetë me tê me u mlue. Kur ká ndie Mbret Sylejmani, 150 Paska shkrue m’at derë Stambolle: Trima ká e trima s’ ká, Por si ká trima n’ Shqypní S’i ká Krajli as s’ i ká Mbreti, S’ i ká toka as s’ i ká deti. 155 Kshtû Kaçeli po këndonte; Rrokull oda po e vezhgote, Po e vezhgote tue kendue, Veç se Osja, trim drangue, Veshin kângës s’ i a kishte vû: 160 Kânga at natë s’ isht’tue i pelqye; Prandaj kânga kur u krye, Zêmra t’ kendoftë! s’i tha Kaçelit, Veç se thotë, po, Met Zenelit: Mêrr Vuksanin e Sinanin , 165 Edhè mêrr Kerrn Zagorjanin Edhè dilni sogje n’ vá; Pse mjesnatë tash â tuj rá, E thonë Shkjau se besë nuk ká… Kshtû tha Osja, e sogjet duelen, 170 Osja e djelmt me fjetë u ulen. Rá me fjetë, njaj Oso Kuka, Por s’ po flên jo, Zeliq Gjuka, Nuk po flên as nuk po kotet: Nja’i pûnës s’ fortë, me giasë, po i zotet;175 Pse ka herë dikah a nisë, Me nji strugë per krye mertisë, Vall, moj Zânë, a din me m’ thânë Se kû Gjuka don me zânë, Qi nper terr ká dalë ne vá 180 Thektueshem udhës tue i ra? Zeliq Gjuka, nji zog shkinet, Nji zog shkinet prej Vraninet, Kah Prevlaka kâmbët po i thekë, Me qat Mirkon per m’u pjekë; 185 Pse qaj Mirkja i Malit t’ Zi Paska dyndë nji t’ madhe ushtrí Edhè dashtka, n’nâtë t, pá hânë, Mrendë n’ Vraninë sande me zânë: Prandej Gjukos fjalë i çueka 190 Me i prî ushtrís nder ato suka. Edhè fjalës i nd6ejka Gjuka’, Pse, pá kndue gjelat e parë, Aj ne â pjekë m’ Mirkon Serdár, Na âsht pjekë, po, m’ tê trathtari, 195 Shtrejt pague pse e ka Serdari. Por nuk dí a â mendue mirë, Se n’ ushtrí jânë krenat lirë… Mbasi shêjzet pa’n prendue, M’ kâmbë ushtrija atbotë u çue, 200 Per me u nisun kah Vranina. Shtatqind pushkë qi çoi Cetina E qi Mirkja u kishte prî, Tokës u nisen ví e ví Bregut t’ Rjekës s’ Cernojeviqit, 205 Tuj shkue vister mbas Zeliqit; E ato katerqind pushkët tjera, Qi u kish’prî Gjukoviq Pera Rjekës u nisen mbi lundrica Tuj vozitë kahë Çakavica, 210 Per m’ e msý t’ zezezn Vraninë N’ báll t’ Lesenders- n’at krahinë. –Ehù! moj Zânë, pásh të dy sýt, Shkomi Osos tash te krýet, Edhè m’vesh atij m’ i thuej, 215 Si nper tokë e si nper ujé Ká çue Knjazi m’ e rrethue, Kryet atij per m’i a shkurtue! Por, n’ daç ndal; pse Osja fjetë Nuk â, jo, me kater vetë 220 Qi i ká qite aj sogje n’ vá. Vetë Moskovi atý me zânë, Pá i a zjerrë gjumin s’ e lânë; Pse kû ndolli Met Zeneli Met Zeneli—e Vuksan Gjeli, 225 E aj Sinani — e aj Zagorjani, Atý fusha ká marrë gjâmë Atý toka â dridhë nên kâmë!– Hylli i Dritës atbotë tue lé Per me i prú dheut shpnesë të ré, 230 Per me i prû s’ mjeres Shqypní, Ofshè, váj, nji kob të rí, Kur qe Mirkja ndolli n’ vá, Po, a thue, sogja s’ e ká pá?… E ká pá, s’ ká ndêjë tue fjetun; 235 Por ndr prita ká zatetun, Pushken Shkjaut per m’i a fillue, Per shêj t’ pushkës si t’ jetë afrue. N’ujë t’Moraçës tek behë ushtrija, U zdath Gjuka,–atê e vraftë buka! 240 E vraftë buka si â tue e vrá! Edhè vaut desht aj me i rá, Kesh me u kapun m’breg t’ Vraninës, Me u çilë shtek djelmve t’ Cetinës. Por kje rrêjtë i biri i shkinës! 245 Perse atý ‘i Kerrni Gile I ndj gati m’ karajfile, Tue i a njiteë shi m’lule t’ballit, Tuj e ftofë shi m” rânë te zallit. Po, tek qiti i Zagorjani 250 Kuku, majko! Gjuka bâni E rá dekun pik mâ i pari: Ashtû raftë gjithmoné tradhtari! Porsi kur nji burrë gjuetár T’qese m’ korba, grumbullue n’ arë, 255 E t’ a vrasé ndoj korb te zí, Çohen korbat per ajrí, T’ u pshtjellue e t’ u perzi: Njashtû ushtrija e Malit t’Zí At herë xûni m’u pshtjellue, 260 Kur pau Gjuken dekun shtrue. Por, qe, rán prap trí breshâna Trí breshâna— si trí Zâna, N’ zí tue veshunprap trí nâna. Kur njiburrë t’ a zblojë anmikun, 265 E t’ a ketë në dorë çelikun, E çelikt t’ a ket zêmren, Edhè plum t’ a kete thêmren, Qi të dese kû t’ zatese; Shum gerset atý potera, 270 Shum do nâna atý i thán vera! Qe edhè Mirkja kur ká pá Se per báll kisht’ priten n’ vá, Bini djelm– ushtrís vikati, Pse i ka ardhë Vraninës sahati! 275 Edhè ushtrija at herë nd6j gati: Krisi pushka atý batare: Krisi ltinë xhaverdare, Krisi dilke edhe breshânë, Ushtoi L’qêni ânë e m’ ânë. 280 Ah! gajret bre, Met Zeneli, Ah! qindro, bre, Vuksan Gjeli, Mos e lsho mori Zagore! Ngul, Sinan, bre, rê mizore! Pse me gjasë, ke dridhet suka, 285 Asht tuj ardhë tash Oso Kuka. Aman ,Zot ! kur Osja mrrîni Si rê breshni krés s’ njaj vrrini, Me tridhetë e disá burra, E zateti neper curra, 290 Se ç’ kje ndezun flakë Vranina! Atý qiellë mâ nuk u pá, Atý pushkë mâ nuk u dá; Njekaq tymi erdh tue e mlue, Njekaq gjâma erdh tue ushtue! 295 Rrihte ltina edhè dudumja; Porsi breshni vîte plumja: Jitshin gjindja neper kneta, Neper kneta— e neper mreta Tue rektue per nâna t’ veta! 300 –Eni e shifni oj nâna t’ shkreta, Eni e shifni ‘i herë n’ at vá Djelmt e rí, qi atý u kan rá!… Po, a dro, ‘imend, mori ju shkina, I rritët djelmt ju kah Cetina 305 Per me u mbetun ke Vranina? Per me u mbetë nen armë t’Shqyptarit, Vec prej llokmes s’ Gospodarit?… Kjani, at herë! s’ kam dertin t’ uej, Por,ke ata kan n’ mjet nji ujë, 310 E ke n’ báll kan disá curra E nper curra– disá burra, Qi per Mbret e troje t’ veta Nuk u dhimbet gjâja as jeta, Fort po drue se sod n’ at vá 315 Shum mâ zí kini per t’ pá… Tue krisë pushka pá i a dá, Tue korrë deka krena m’ Shkjá, Thue se shendritshin n’ qiellë dy diella N’ ânë prej t’ Limit u kuq qiella. 320 E kuqë ishte edhe moraça! E agoi drita. Neper kllaça Kur pau Mirkja djelmt sharrue, Me marrë fryme t’ cillt ki’n harrue, Aman, Zot, se ç’ u terbue! 325 Oren xuer aj t’ Karadakut, Xuer taga’n t’ dryshkun prej gjakut, E tue brite porsi arí: Mrendë, sokola t’ Malit t’ Zí! I rá vaut porsi duhija 330 E mbas si të gjith ushtrija. Ah, kadalë, bre, zogu i shkinës, Krisi Osja n’ curr t’ Vranines, Se ké dalun n’ vá t’ pa vá, Se n’ log Zânash jé tue rá! 335 Edhè m’ kambë atbotë u çue, Me tagan në dorë shterngue, Fíll e m’ ta urysh tue shkue: Porsi ulâ, qi t’ shofë anmikun Se kah stroflli i ndên kerçikun. 340 Ehù! moj Zânë, po t’ishin ndeshun Ata burra te kerleshun, Qi mâ t’ fortë nuk i bân shkina, Qi mâ t’ rrebtë s’ i bân turkina, Ndoshta zot ndrrue s’ kish’ Vranina: 345 Por n’ qiellë ndryshej kndote shkrola! Pse, pá u ndeshun kta sokola, Briti t’ madhe Prengë Mar’ Kola: Dredho, Oso, n’ Xhebehane, Se na rá Shkjau pre’ asajë âne! 350 Me i rá tinzi ‘i uk nder berre, Kah t’ u prîjë nper male e djerre, S’dredhë mâ shpejt, jo, nji barí Kah anmiku t’ ket ndí, Si m’ atbotë drodh Oso Kuka, 355 Tuj u njitë perpjetë kah suka. Kjani, kjani oj Zâna, kjani N’ ato maje, kû ju hani, N’ ato kroje, kû ju pini, N’ ato hije, kû ju rrini, 360 N’ ato valle, kû vallzoni, Kjani e lott mos i pushoni, Perse tash, ehù! n’ata curra Kan me mbetë ehù! njata burra, Me aq kujdes qi i kini rritun, 365 N’ armë e n’ luftë qi i patit vaditun: Qi edhè vete i kini msue Me msý anmikun pa u frigue, Paáu frigue, po, me msý anmikun, Nja m’ dhete vet me i bâ me hikun, 370 Mos me e lujtë p’r ‘izet kerçikun! Por shka t’ bâjn sod s’ jane tuj pasun: Per gjith ânësh shkjau u â rrasun. S’kan shka bâjn? po, a thue, mund t’desin? T’ desin, prá, nuk kan shka presin; 375 T’ desin, po, si u kan dekë t” Parët E t’ a marrin vesht Shqyptarët, Se â mâ mirë nen dhé me u kjá, Se per t’ gjallë me ndêjë nen Shkjá… Po, le t’ desin – s’kan shka presin, 380 Pse, qe, Mirkja tash duel n’ vá, Kah Lesendra edh’ â tuj rá Tinzë, neper mal, Gjukoviq Pera Me Bioca t’ letë si era; E janë çue Shkijét e Vraninës 385 E janë bâ me ushtrí t’Cetinës, Per me marrë sod Oso Kuken, Qi me ta ka pase da buken, Qi u ká rujtun mal e vrrí Qi u ká mprujtun erz e shpí: 390 Por, s’din Shkjau me mbajtë miqsí! Aman,Zot, kur duel Serdari, Se ç’ kje ndezë Vranina zhari! Aman Zot, kur mrrîni Pera, Se shum krisi atbotë potera! 395 Por kur rán Shkijét e Vraninës Shum u krisi plumja shpinës! Porsi shé, qi m’ nji natë gjâmet Rritet turr e del prej âmet Tuj ushtue– e tue shkumue, 400 Shkaperderdhet nper zallina, ashtû u derdh Shkjau te vranina, N ‘ valë Shqyptarët krejt tue i pershî. S’lufton ndryshe e rrebtë kulshetra E me dhâmbë edhè me kthetra, 405 Zjarm e surfull tue flakrue, Kur drangojt t’ a kenë rrethue; Si i qendron sod Shkjaut Shqyptari Per dhé t’ amel, qi i la i Pari: Kâmbë per kâmbë, tuj qitë pá dá, 410 Tue korrë krena neper Shkjá. U janë ndezun flakë breshânat, U kullojn gjak n’ dorë tagânat, E u kullojn gjak edhè zêmra, Veç se vendit s’ u lot thêmra. 415 Por ç’ dobí: dielli tue lé Isht’ tue lé m’ at ditë per Shkjé! I rán ndore Shkjaut t’ terbuem Tridhetë t’ vrám e dhetë t’ shituem!… O ata t’ lumt, qi dhane jeten, 420 O ata t’ lumt, qi shkrîne veten, Qi per Mberet e vend të t’ Parve, Qi per erz e nderë t’ Shqyptarve Derdhen gjakun tuj luftue, Porsi t’ Parët u pa’ n punue! 425 Letë u kjoftë mbí vorr ledina, Butë u kjoshin moti e stina, Aklli, bora e serotina: E dér t’ kndoje n’ mal ndo i Zânë, E dér t’ ketë n’ dét ujë e rânë, 430 Dér sá t’ shndrisin diell e hânë, Ata kurr mos u harrojshin, N’ kângë e n’ valle por u kendojshin. E njaj gjak, qi kan dikue, Bân, o Zot, qi t’ jesë tue vlue 435 Per m’ i a xé zêmren Shqyptarit, Per kah vendi e gjûha e t’ Parit! –Po váll! Osja kû do t’ jetë? Oso Kuka a mos ká mbetë? N’ Xhebehane ká zatetë! 440 Ká zatetë n’ at kullë t’ barotit, Kû ká bâ êmnin e Zotit, Se per t’ gjallë nuk ká m’ e lshue, Shokët e vet per pa i pague Tridhetë t’ vrám e dhetë t’ shitue. 445 Kur pau Shkjau se pushka mêni Si kah vau, si kah Liqêni, E se mbetë s’ kisht’ Oso Kuka Me tjerë t’ vrám, perjashtë ke suka, M’ Xhebehane u turr m’ at hera, 450 Si, kur t’ lshoje kah Prandvera, Vrullet bleta çark njaj zgjonit, Tue zukatë si rryma e prronit. N’brohorí tue i lutë jete Knjazit Njiqind vetë kcyen m’ kulm t’pullazit, 455 Mâ t’ permendun kah trimnija, Njaq u njiten mbi frangia, Tue thye muret n’gjak t’ perlyeme: –Por ká gioben shpija e thyeme!– Krisi Osja atbotë si ulâni, 460 Mje m’Cetinë i vojti zâni: Ah kadalë, Nikollë, t’ vraftë Zoti! Pse ktû i thone Oso barotí: Se s’ ké pa Shqyptár me sý, Se djegë vehten edhè tý! 465 Edhè zjarrë i dha barotit. Aman, falë i kjoshim Zotit, Kur ká dhanun zjarrë barotit, Se ç’ â dridhë Vranina e shkretë! Se ç’ â hjedhë kulla perpjetë! 470 Se edhe L’qêni ç’ ká gjimue M’ kalá t’ Shkoders tuj ushtue! Qepra, tjeglla, gur e trena: Kembë e trupen, krahë e krena, Hî e tym e flakë e shkndija, 475 Shi mje m’ Viri i hodh duhija; I hodh duhmja shi m’breg t’ Virit Qepra, gur e gjymtyrë nirit. Eni,eni,mori Shkina, Eni, eni te Vranina, 480 Mblidhni vetë nper shpat e prrue Ehú! Kortarët e djelmve t’ue; Edhè msoni fmín mbas sotit Mos t’ lakmojn tokës s’ Kastriotit, Pse u bjen shtrêjt, qe besa e Zotit! 485 Njasi gjakut qi Oso Kuka Sod ká derdhun ke ato suka, Si per Mbret, si per dhé t’ t’ Parve Vlon se nder dej t’ Shqyptarve. Prá, pa u djegun n’ flakë t’ agzoit 490 Si Oso Kuka n’ kullë t’ barotit, S’ ká me rá fisi i Shqyptarit N’thoj t’pangîshem t’ Gospodarit!– — Dielli n’ cila kur u çue, N’ Vraninë s’ parit u zhvillue 495 Trobojnica — kjoftë mallkue! Edhe lumi ka kangen e vet. Nga një herë e zhurmshme dhe e vrullshme: kanga e randë e vajit. Mandej me një rrëmbim gazmor që kënaq çdo gja që natyra ka falun: kanga e hovshme e haresë. Lot e gaz. Si jeta e njerëzve... | ||
| Back to top | | ||
| LUPEN |
| ||
| Registered Member #2813 Joined: Tue Mar 24 2009, 12:56amPosts: 10264 | Dervish Pasha N’ at Yldiz tue thirre Jacia, Zbret te dera Kapixhija, Kapixhija i Abdul Hamidit, Per m’ i a vû shulin derës s’ zidit; Pse, posë n’han, po isht’punë e praptë, 5 Me ndêjë dera neten haptë. Kur, pa pritë, qe, shi m’ atëhera, Nji shtektár ja behë te dera: Nji shtektár me rryp shterngue, Shpervjelë tirqit dér ne giû, 10 Lagë e ndragë e djerzët tue i shkue: Rrugë te largtë kisht’ mârre i shkreti! Edhe lypë me hî te Mbreti. Po kush jé, more ti djalë? Kush jé ti? kahdo me dalë? 15 Kapixhija po i nep fjalë; Se ktû po isht’ puna me dere… E s’ muej mrendë kêdo me shpjerë; Jo qi mrendë edhe me t’ shtî, Se del prap, dorzanë s’ mund t ‘ hî. 20 Se kush jam, pse m’pvetë nuk ké; Se un veç hije bâj mbi dhé, Zên shtektari i ngratë tue fshâ: Se un kam kênë e nuk jam mâ: Kam kênëmoti n’ nám e n’ zâ, 25 Kam pase tokë e kam pasë gjí, Kam pasë dhên e kam pasë dhí, Kam pasë plemet me tagjí, Si mâ i miri n’rrokullí. Ofshe! sod, por, posë gjithkuej, 30 Un kam ngelë nên zgjedhë të huej E mâ i keqi, ndêjë m’krye t’ vendit, M’ a bân gjygjin jashtë kuvendit; M’i m6err tokët aj, qi m’ la baba, Edhe mue m’ man mish per krraba, 35 N’ daç per t’zí a n’ daç per t’pjekë, Gjithsi atij t’ vîjë tue ju tekë…. Prandej ktû pash t’ madhin Zot! Mos më rrek me fjalë ti kot; Pse edhe ngae me u tallë nuk kam, 40 E pse e zezà e kuej nuk jam, Veç se n’ kjosha e zeza e vetit, M’prîjë e m’qit, po , para Mbretit: Se mue Shkodra me ka çue, Per nji dert un m’i a dertue: 45 Per nji dert e i’ kob te zí, Qi i ká rá s’ mjeres Shqypní, Qýsh se i ká dreqnit kojshí, Edhè ngrofë gjarpnin né gjí… Kapexhija edhè i ká prî, 50 Fíll te Mbreti atè e ka shtî. Kur ká dalë trimi te Mbreti Lagë e ndragë, si isht’ kânë i shkreti, M’ të dy giûjt atý aj ká rá Edhè kshtû ká nisë tue kjá: 55 Per jetë t’ ande, lala Mbret, A ti mahe Mbret m’ Shqypní, A po Mbret âsht Knjaz nikolla, Qi i ká mbledhe cubat n’Cetinë E u ká pri krejt kah Shqypnija, 60 Edhè mârre e ká Vraninen; Ká mârrë Zetë e Podgoricë; Na ká thye atjè ne Kernicë, Kû, mos t’kendej ajo Mirdita, Qi m’ i a ndalun aty hovin: 65 Si zanát pushken qi e ká, Edhè n’Shkoder pat me t’ hî, Me u bâ krajl aj mbi Shqypní: Perse Shkodra, t’u ngjatët jeta! Po isht kryet e Shqyptarís. 70 Per jetë t’ ande, lala Mbret, A hiq dorë ti prej Shqypnijet, A se ndryshe çoe nji ushtrí, Qi t’ i bjerë Malit te Zí; Pse kshtû gjallë ma nuk u rrnueka! 75 Ka ndêjë Mbreti edhè e ká ndie, E ká ndie edhè âsht idhnue: Çon e thrret qat Dervish Pashen: Pa ndigjo, ti Dervish Pashë: Ká ardhë puna tuj u trashë, 80 Tuj u trshë e t’ u perzí: Pse qaj Knjazi i Malit t’ Zí Ka çue m’ kâmë, po thonë, nji ushtrí, Edhè dalë ká në Shqypní, Ká mârrë Zetë e Podgoricë, 85 Me Vraninë e me Kernicë, Edhè n’ Shkoder do me rá, Per me e bâ t’ tane vendin Shkjá, M’e bâ Shkjá Shkodren mizore! Pshtielli bashke pêsdhetë taborre, 90 Edhè del n’ at Cernagore E m’a bân Knjazin terbjet, Qi Shqyptarët ká zânë e i nget, E s’ po i lên, jo me gjellisun, N’bjeshkë e n’vrrí aj tue u vardisun. 95 Mori e mjera Shqyptarí, Si t’shkoi moti gjithmone n’ zí, Si të shkoi moti tue kjá! Vjetë per vjetë ti n’gjak tue u lá, Vjetë per vjetë e muej per muej, 100 Herë n’gjak t’and, herë n’gjak te huej, pa t,u ndrrue kurrkund neshtrasha! Qy ky Pasha, Dervish Pasha, T’ rrebtë nji ushtrí në kamë ká çue E n’per tý do me u pershkue, 105 Per me u ndeshë me Karadak… Per me t’ lá edhe i’ herë me gjak. Po a njimend thue, se Dervishi Ket ushtrí nen armë e ngrishi Per me ardhë me t’ dalë zot tý, 110 Edhè hekrat me t’ shperthye, Qi dermishe t’ kan kâmbë e duer, E t’ majn rob tash s’ dí se kúr? Jo, mo’e shkretë! Dervishi s’ lot Per me ardhë me t’ dalë tý zot 115 E per tý me Shkjá me u vrá: Se aj zanat lirín s’ e ká, Se prej si, kahdo ká rá, Kush s’ ká kndue, veç se ká kjá. Por aj vjen perse Stambolla 120 S’do qi t’hîjë n’Shkoder Nikolla, Pse do vetë, po, edhè mbas sotit Me t, majtë rob ajo si motit, E, tue t’ndrydhun per nen thêmer, Me t’ngulë shishin mâ kthellët n’ zêmer, 125 Edhè gjakun me t’ a pí, Me t’ a shkimë jeten unjí, E me t’ lânë m’ u kalbë mbí dhé… Po ti djelmt, Shqypní, kû i ké? Kû i ké djelmt, qi sot per tý 130 M’ armë me u çue edhe me msý, Me msý m’ armë, po, t’prûjtë anmikun E, pa dhimë, m’ parzme çelikun Me ja rrasë, e Knjaz Nikollës Me i diftue edhe Stambollës, 135 Se Shqyptari â i zoti i vetit, Se s’ i shtrohet Shkjaut as Mbretit?… Ah, po! djelmt, qi ti ké rritun, Ata mohit tý kan rá, Edhè vedit i a kan njitun: 140 Njâni Turk e tjetri Shkjá; Dikush Grek, e dikush Zejbek; E kurdo qi u ká qillue Kta per tý, jo, s’kan qindrue, Por per mbret e per Turkí, 145 Por per Serb e per Greqí; Aj, t’ a máj Turkun n’ Shqypní, Ky, t’ a bâj vendin Serbí, Tjetri, Grekun t’ a bí n’ shpí; Edhè shitë tý kan per pare, 150 T’ kan rá mohit per timare, Per qyfllaqe e per begllaqe, Si t’kish’ kênë ti nji grue hore E jo nânë e zojë kunore, Zoja e Gjergjit Kastriota, 155 Qi sá t’enden stine e mota Me e nderue ká rrokull bota. E prandej tash giatë e okolla T’ bijen Dervisha e t’ bijn Nikolla, E t’ a lájn trupin ne gjak, 160 E t’ a zânë shpírtin tý njak, Si mo’ Zot mâ keq per tý, Se ç’ ké pritë me pá me sý, Se ç’ ké pritë me sý me pá, Me t’ poshtnue tý Turk e Shkjá, 165 Porsi t’ ish’ nânë e pa djalë! Ktû, Shqyptarë ndigjonie ‘i fjalë: A me hjekë sod mní e resë, Z6emer t’ keqe e ç’ do ngatrresë, Edhè t’ fortë m’ e lidhë nji besë, 170 T’ fortë m’ e lidhë nji besë te Zotit, Si Shqyptarët qi e lidhshin motit Se nuk shiten nder t’ huej, Se qindroni p’r Atdhé t’ uej: A se, ndryshe Shqyptarija 175 Ká me hupë, e perendija, Po, t’ a dini, ká me u vrá, Tuj u lshue t’gjithve nên Shkjá: Persè dita ká me ardhë Dikû e zezë e dikû e bardhë 180 N’ t’ cillen Shkjau Turkut i bjen: Edhè Shkjau Turkun e than E e ngarmon aj jashta Europet, Me gjak t’ onë, qi rrin e ngopet, Tash pêsqind e disa vjet: 185 Prá, at ditë Shkjau, po bâní e u gjet T’ dám n’ mjet vedit, jue Shqyptarve, E pá zéll per gi6uhë të t’ Parvet Pá dashtní per Atdhé t’ uej, Per ket besë, aj do t’ u shuej, 190 Porsi shuhet krypa n’ ujë; Persè â trim e dhime nuk ká, Per k6edo qi nuk âsht Shkjá, Jo qi i ká per t’ mârrë do uhá… E mos pritni se vjen Mbreti, 195 Se vjen Krajli a vjen Dauleti, Me ju pshtue prej thojve t’ tí; Pse, si thomë na ktû n’ Shqypní: Shka t’ a hajë ujku nji herë, S’ a zên gjarpni Kurrnjiherë… 200 S”jânë jo t’huejt qi e pshtojn Shqypnín, Qi ja bijn vendit lirín: Jâne Shqyptarët, e kurrkush tjeter; Manie n’mend, pse âsht fjalë e vjeter; E un prandej po e vê ktû m’ leter, 205 Qi,po kje se hupë Shqypnija Per faj t’ uej, kur t’ rriten fmija E t’ ujet nipa: n’ kje se gjallë: U a lên Shkjau ndonjâ per máll: E ket fjalë m’ “Lahutë t’ Malcís” 210 T’ a këndojn, ne fryme t’idhnís T’u a mallkojn shpirtin per s’dekuni E t’ u namin rroc e koc; Persè âsht dam, po, pasha Zotin! N’zí Shqypnija m’e shkue motin 215 E me fshâ ajo n’robní, Tue pasë djelmt qi per trimní I permenden n’ fiset t’ tâna, Ke bje dielli e ke merr hâna. Hej, moj Zânë! si t’ duket tý? 220 A thue shof un kurr me sý, Se Shqyptarët do t’bijn m’ nji fjalë, Zot Atdheut kta per t’i dalë? Se mas Flamurit kuq e zí, Gegë e Toskë, fushë e Malcí, 225 Kan me dalë ndo’i here n’ ushtrí, Me derdhë gjakun per Shqypní? Po, pse jo? Me kohë e pûnë, Kû me endire e kû me dhûnë, Gjâ pa u bâ nuk jet n’ket shekull: 230 Kshtû qi ‘i herë çka dukej mrekull, Dán mandej si t’ ishte lojë. Jo, po, dita do t’ agojë, N’ t’ cillen tok fisi i Shqyptarit Ká me u mledhe edhe barbarit. 235 Qi dér m’ shpírt e ka poshtnue, Me armë n’ dorë ká me i dishmue, Se aj per t’ gjallë s’ i shtrohej kuej, Se rob s’ rri nên thêmer t’ huej, Por don kohë, moj zêmer valë, 240 Qi Shqypnija m’ vedi t’ dalë; Pse vjen moti per kadalë. Per nji ditë bîjn kpurdhat n’shí; Por nuk mkâmet, jo i’Shqypní… Pra, kto fjalë, tash ktû t’i lâjm, 245 E prap kângës fillen t’ i a zâjm: Pse po ndiej ke atje kah Shkodra Fort po rreh trompeta e lodra, Fort po ushton qaj Rozafati, Dervish Pasha ke s’ i a ngiati, 250 Edhè n’ Shkoder i a ka befun Me pêsdhetë taborre t’ njefun: T’ tanë Harapë e Anadollakë: Per me e ndezë Cetinen flakë: M’e ndezë flakë, edhè m’e kallë, 255 Knjaz Nikollen me e zânë gjallë; Edhe lidhë n’Stambollë m’e çue, M’e lânë mshilun ne katue, K6u rrin kali tue hingllue. Heshtu, Zânë, mos qesh me mue; 260 Se merzitshim kam qillue! Paj per t’gjallë s’lidhet Nikolla; Se aj po kisht’ do djelm sokola, Qi per Fé e lirí t’ t’ Parit, Qi per nderë të Gospodarit, 265 Ndryshe s’bín, jo n’ fushë t” mejdanit, Ndryshe s’ rrâjn m’askjer t’ Sulltanit, Veç si krushku, qi shkon n’darsem: T’ tâna plumet presin m’parsem. Pse edhe atà e kan kanû, 270 Besë me Turk kurr mos me vû, Mos me vû kurr besë as fé: Me tê por me u vrá, me u pré, Po duel aj ndo ‘i herë m’ at dhé. Jo qi vetë Knjazi i Cetinës 275 Po ishte trim, po, zogu i shkinës, E nuk lidhet per s’të gjallit, Per me u mshilë te grazhdi i kalit. Shka t’i bâjm: anmik na e kemi; Por të drejten do t’ja themi… 280 Prandaj vetë kishe me thânë, Se edhè teper ka per t’ kânë, Per Dervishin, n’ mujtët me dalë Dér n’ Cetinë, aj rrugës pa u ndalë; Perse âsht mal Cetina e shkretë: 285 Duhet pûnë me u njitë perpjetë… Jo, po; duhet,besa, pûnë, Per me i hî Cetinës perdhunë, Pse, qe, Knjazi sa ká ndie, Se Dervishi erdh n’ Shqypní, 290 Fjalë ka çue Malit të Zí, N’ luftë me dalun plak e i rí, N’luftë me dalun burrë e grue: Burrat mirë n6en armë shterngue, Grát me kmesà e me supata, 295 Me kosh m’shpinë çikat e ngrata, Per me i bartun bukë ushtrís, Per me i dalun zot lirís Kunder anmikut të lirís. E pse rreth t’ tânë Karadaku 300 Asht nji giûhe, ‘i feje e ‘i gjaku, E nuk do veç Qeverín Sa per t’ ngopë me ár Parín; Por do Atdhén e do lirín, Do me shkue per ditë mâ para, 305 Per kah dieja e pûnët e mara, Burrë e grue në kâmë jânë çue, Edhe pritat i kan zânë, Ashtû Knjazi si u ka thânë: Kan zânëpritat ânë e m’ ânë 310 Burra, djelm,e grá, e vasha. Qe, edhe dyndë âsht Dervish Pasha Me pêsdhetë taborre t’ veta Edhè mêrr rrugen perpjeta, Tue rrahë lodra dhe trompeta. 315 Dá ushtrín e ká n’ trí çeta: Njânen lshon kah Podgorica, Tjetren derdhë aj kah Kernica, Mêrr të treten per mas vetit Giatë liqênit m’lundra t’Mbretit: 320 E si atà shkulmat e detit, Qi,tue vlue e tue shkumue, Tue gjimue e tue ushtue, Vîn , plandosen per aní, Herë per báll e herë per brî, 325 Tash tue hjedhun,thue,nder rê, Tash pingul neper kurrnê Shul n’teposhtë tue e karraní, Thue n’ avis duen m’ e perpî: Shkrefë aj turrin per Mal t’ Zí, 330 M’ Veleçik e del m’ Rumí. Asht ndezë zhari mal e vrrî. Kerset topi, rreh havani: Ká mârrë gjâmë te tânë Ballkani. Ah! kadalë, bre Knjaz Nikolla: 335 Se ky â Mbreti e kjo â Stambolla, Se me top e me nizâmë T’djegin dhén, po, per nên kâmë. A me Turk deshte me u pré? Qe, tash Turkun tek e ké: 340 Del, deh! rrugen me ja pré… Por nuk die si ké m’ u dá, N’ paç vû sý me tê me u vrá; Perse âsht trim, po, askjeri i tí, Si mâ i miri nder Krajlní, 345 Kur t’ ketë krena qi me prî, Të ketë bukë, barot të zí. A nuk shef? a ké verbue? Dervish Pasha ç’ t’ ká rrethue? Si n’ menjane t’ ká shterngue: 350 Gjallë prej dore s’ ké me i pshtue, Pse edhe m’ tý fort âsht idhnue. Se âsht idhnue Pasha i Stambollës, Kish’ me thânë se Knjaz Nikollës S’po ja haka kurrkund palla; 355 Pse, qe, atje,n’ do karpa t’ gjalla, Rreth e çark aj permbí Rjekë, T’ tânë ushtrín e ká perpjekë, Kû dhanë besen per me dekë, Per me dekë e per me u shue 360 E Cetinen mos me e lshue, Per pá u bâ gjaku dér n’ gjûe. Kan lidhë besen, po. n’ mjet vetit, Me bâ pushkë me askjer te Mbretit, Edhe t’ Parët mos me i koritun, 365 Qi, pa u lodhë e pa u topitun, Kurdoherë me Turk jânë pré, Per lirí, po, edhe per fé. Mandej dá i ká çeta – çeta, Rjekës tue i lshue malit perpjeta, 370 Kû s’ ké veç curra e kaçuba: Per kaçuba ka dy cuba, Per gjith curra ka dy burra, Ka dy burra malazez, Njashun vezmet mirë per brez, 375 Njitë taganat në sylah, Idhtë novicat pshtetë per krah, Sýnin xhixhë e vetllat shllûngë, Neje – neje kryet si bûngë, Qi, ‘iqind herë me i rá supatë, 380 Nuk i a hjekë. jo i ashkel t” thatë: Por t’ tânë mend e të tânë dije, Per me u pré me Turk Azije… Dervish Pashës, mandej, çon fjalë: Byrm! kuer t’duejsh, mundesh me dalë, 385 N’ daç per mik, n’ daç per anmik, Se mâ gati, se kam lë, S’e njof vedin ne kët dhé: Bukë e mish, barot të zí, Si zanát qi âsht n’Mal të zí. 390 Shkon Dervishi tuj u shtý Tuj u shtý e tue rremye. Ka mârrë Zetë e Podgoricë, Ka mârrë Viri edhe Kernicë, Edhe mârrë e ka Vraninen, 395 Oso Kuka kû ka metë: Mandej kâmen aj ka thekë, Per me dalun neper Rjekë E me u kapun te Cetina, Kû kisht’ çerdhen gjeraçina: 400 Kû kisht trollin Knjaz Nikolla: Edhe trollin rreth e okolla Me ja shêmë, me ja dermue: Ndandë pash n’ dhé me ja gropue. Por se shka kúr erdh me dalë 405 Neper Rjekë me kapun mal’, Madhi Zot, tý t’ kjoshim falë! Se ç’ ká shkrefë atý potera, Se ç’ âsht ndezun lufta at hera, Se shum gjaku edhe ká shkue, 410 Shum nizami ká sharrue! Kan metë gjindja pa u rmue, Me i ngrânë shpêzt e Karadakut, Qi edhe lshojshin fort m’erë t’ gjakut… Msýni Turku me fuqí; 415 Priti Shkjau me trimëní, E ka’ u ndeshen me furí: Si t’ u ndeshshin flakë e agzot: Lum e lum per t’ Madhin Zot! T’ i a dha vigma e t’i a dha ushtima, 420 T’ i a dha krizma e bumullima; T’nisi topi me gjimue, T’ filloj pushka atý me vlue, T’ u perlá Turku me Shkjá Njâni m’ tjetrin t’ u ndersý, 425 Shoq me shoq t’ u kaperthye, Njâni msýj e tjetri shtýj: Si dy dema báll per báll Qi atje n’ djerr a n’ndonji záll, Kúr bâjn gjedhet mriz prej s’ t’ zetit 430 Kaperthye brynash n’ mjet vetit, Kukzue shpînet, bâ kulár, Shtrangue bishtin strumullár, Dyndun pluhni rê n’ ajrí Rrîn t’ u vrá me t’ madhe mní, 435 Dér t’ i dajë ndonji barí. Dý herë Turku u kap në maje, Dý here Shkjau e lshoi nder zaje, Tue shtrue shpatin me Harapë. Por, kúr s’ tretit muer me u kapë 440 E me dalë prap m’ maje t’ malit, Kû n’ Mal t’ Zí kje pika e djalit, I lshoi m’ tokë at herë shejshânat, Edhe u çue e zuer tagânat, E si bisha tue lurue, 445 Fulikare m’ Turk u lshue. E t’ i a nisen me i krekcue Kê me krye, po, e kê me kokë, Tue i lshue shyt dekun per tokë. Atý Turkun e lshoi zêmra, 450 Edhe vends’ i zû mâ thêmra; Por u drodh e solli shpinen, E n’ teposhte e muerr rrpinen. T’i u lshue Shkjau mrapa per gjurmë, E me vigme e t madhe zhurmë, 455 Vrap per vrap e turr tue e ndjekë, Kê tue therë, kê tue lânë dekë, E dermoi dér poshtë në Rjekë, Kû prap zhgjatë i vêhet m’ Shpinë. Edhe e dbon e e qet n’ Vraninë. 460 Kur me sý ká pá Dervishi, Se Nikolla ushtrín i a prishi, Fort nji herë aj na âsht idhnue, Ka shkrepë kâmët porsi i terbue; Idhtë javerin ká qortue: 465 Por, mandej, zgidh nji allaj t’ rí, Nder mâ t’ mirët qi i kisht’ n’ ushtrí, E ja qet Shkjaut mrapa shpinës, M’ i a pré rrugen e cetinës. Veç Nikolla, i biri i Shkinës, 470 Po kisht’ kânë nji biramel, Qi mâ n’ Shkjá shoqi s’ i del: Prande’e pá me kohë rrezikun, Edhe u drodh e u vû ne t’ hikun; Mori malin Thik perpjeta, 475 Tuj u zhdukë me çeta t’ veta. U zhduk Knjazi, e Dervish Pasha, Idhtë ngerthye ato vetlla t’ trasha, Mori rrugen per Cetinë. Vall, a hîn Pasha n’ Cetinë?… 480 Nuk e diej a hîn n’ Cetine; Por n’Cetinë e diej se s’rrin: Diç po vlon atje n’Berlin... Edhe lumi ka kangen e vet. Nga një herë e zhurmshme dhe e vrullshme: kanga e randë e vajit. Mandej me një rrëmbim gazmor që kënaq çdo gja që natyra ka falun: kanga e hovshme e haresë. Lot e gaz. Si jeta e njerëzve... | ||
| Back to top | | ||
| LUPEN |
| ||
| Registered Member #2813 Joined: Tue Mar 24 2009, 12:56amPosts: 10264 | Kuvendi i Berlinit Deh! oj Zânë, tý t’ kjosha true! A thue din ti me m’kallxue, Se ç’ká ndêjë tue bumbullue Andej larg kah Rumelija, Ka’ ajo Plevna e Bulgarija? 5 A kjenë topa a veç kjenë gjâmë, Qi u dridh toka ashtû nên kâmë? Besa,jo, pra nuk kjenë gjâmë Qi u dridh toka ashtu nên kâmë; Por kjenë topat e Rusís, 10 Kjenë havanet e Turkís Qi bumbulluen fushës s’ Rumelís, Nâtë e ditë tue rrahë pá dá, Rumelín t’ tânë n’ gjak tue e lá Kah na u pré Turku me Shkjá, 15 Me Miskov Turku ka’ u pré. Rrëmej gjaku shkulm mbí dhé: Si mjerë Zêmra e atyne nânave, Qi i pa’n djelmt atyne âneve, Perse kryet nên grykë t’ havanave, 20 Kur të rrahin kta batare, S’ i bân nierit, jo nji pare. Bre mâ zí ‘dhe pat per t’ ndollë, Pse tue u rrasë kje Shkjau n’Stambollë, Me zhbî Mbretin m’ post te vet; 25 Veç se u rán Krajlat ndermjet, Edhe pushka tashti prâni. Sod t’shtatët Krajlit e Sulltani N’ at Berlin na jânë bashkue, Na kan nise me e bisedue 30 Se si pûnen me e vendue, Per ma vû paq edhe besë, Per me shue luftë e ngatrresë, Zêmer t’ keqe, mní e resë, Tue ngulë gúr, tue ngulë kufí, 35 Per gjith vend, per gjith mbretní, Giatë Balkanit m’ Dét te Zí. Por tue kênë se besë e fé Nuk po kisht’, jo, sod mbi dhé, E se forti, n’ armë merthye, 40 Aj po kisht’ gjithmonë arsye, Un tue e pasë jam ktû do frigë Ser na bîn ndo’ i pûnë e ligë Per Shqypní e per Shqyptarë: Ke kta s’ kan miq as kumarë, 45 Qi me e folë per ta nji fjalë, Qi me hî atyýzot me u dalë, Pse, edhe qe, qaj Knjaz Nikolla, Lshue dollamen pola-pola, E me ‘i strugë të gjânë dý pllàmë, 50 Me ‘ kosh rrethe neper kâmë, Shkye shallvarësh mbî kupë te giûnit Me ju dhimët gurit e drunit: Aj po u del Krajlave para, E me fjalë e dokrra t’ mara 55 Po ja nisë atý me kjá, Se aj tokë buke nuk po ká, Bjeshkë e vrrî se atî i jânë thá: I jânë tha e i jânë shkrumue, Te tânë shkam e rrasë e lmue, 60 Pa nji kallzë, pa nji shkop drûje, Sa qi poplli, rreshkun ûje, Asht ka’ i del prej Cernagore, Po s’ i u lshue nji tokë gratçore, Si, bjen fjala, toka arbnore. 65 Toka arbnore,tokë me nâm (Blé me pash e shitë me pllâmë, Pashi argjand, pllâma florî,) N’ daç per bjeshkë e n’ daç per vrrî, N’ daç per dhên e n’ daç per dhí, 70 Si per bukë, si per tagjí Si per pûnë, si per tregtí. Edhe Krajlat po e ndigionin, Po e ndigiojn- as s’po e qortojn; Veç se bashkë me Mbret t’ Stambollës, 75 Po na i napin dorë Nikollës, Me mârrë Plavë, me mârrë Guci, Me mârrë Shkodren me Malci, Dér kû dán vendi me Drî: Si atë Zoti m’ a marroftë, 80 Mbret,a Krajl, a kushdo kjoftë, Qi vû dorë m’leter mâ i pari Vendit t’ vet me dalë Shqyptari, Ase rob me ndêjë nen Shkjá, Pagë e t’ dheta atij tue i lá! 85 Se, per Zotin- kjoftë levdue!- Per pa u bâ gjaku der m’ giû, Kurr Shqypnín a’kem’ per t’a lshue. Se kur t’ mêrret, vall, Shqypnija, Flakë do t’ ndezet rrokullija, 90 E do t’ binden fiset t’ tâna Kah bjen dielli e kah mêrr hâna. Gjaku i jonë, po, ká me vlue, Nama e jonë, po, ká me ushtue, Ka me i shkue m’ vesh Perendís, 95 Edhe i lumi, n’frymë t’ idhnís, M’ vend Europian ká me e vrá: Te tânë n’ gjak ká per t’ a lá. Kúr ka ndie qaj Knjaz Nikolla, Se atí Europa edhe Stambolla 100 Dorë i dhânkan mbî Shqypnî, Me dale cubi nji zotni: Vû kapicen m’njanin sý, Se ç’ â hjedhë e ç’ ká lodrue, Se ‘ dhe kangës ç’ i a ká fillue, 105 Porsi krushku tue Vallzue! Lum e lum, po, i biri i Shkinës, Se nder ksolla te Cetinës, N’ ato kohë qi kan me ardhë, Ká me ngrânë aj bukë të bardhë, 110 Ká me zí aj mish taroçit, Ká me pí, po vênë prej poçit, N’ të dý faqet me i plasë gjaku, Kacadrê me i ndêjë mustaku. Në Cetinë mandej ká dalë, 115 Pál Milanit ká çue fjalë: More Pál, more yi djalë, Nji sahat mos t’ bâjsh me u ndalë, Por fluturo si gjeraçina, Edhe peja ke Cetina; 120 Pse due t’ ap un t’ý nji ushtrí: Pêsë taborre djelm të rí, T ‘tânë Sokola lé n’ Mal t’ Zí, Per me i qitë un n’ at Shqypní: N’ Hot e n’ Grudë, n’ Plavë e n’Gucí 125 E ato vende me m’i shtrue, Se ato Krajlat m’ i dhanë mue, Me shkelë m’ to gjith si të due. E mandej, si per nji javë T’ m’i keshë shtrue Gucí e Plavë, 130 M’beh t’m ‘i bijsh Lekve t’ Malcís, Si njaj ujku prej pusís, E me shpatë e me konop. Të m’i bâjsh mue Lekët per Shkop, Edhè vendin, gjânë e giatë, 135 T’m'a pushtojsh der m’Prrue te Thát. Pse, si shtrue t’a kem’ Malcín, T’ kem’ mârrë Plaven e Gucín, At herë na po t’ rrasna n’ Shkoder, Tue lujtë valle e tue kcye loder, 140 Si ata mâzat neper lâmë, Pa na hî kund ferrë në kâmë. Pál Milani thotë nji fjalë: Njeksaj pûnë â vshtirë me i dalë; Se p’r ‘i javë s’ shtrohet Malcija, 145 Se as me pushkë s’ mêrret Shqypnija. Vênu shêj. po, fjalve t’ mija, E mos nguc grênzat me krande, Perse ngucë te zezen t’ ande, Pse edhe jashtë n’ ket pûnë ké marrë: 150 Per pá t’ pasë kush gjak as varrë, Nuk thotë Zoti, as s’e ep kanûni Në vend t’ huej me hî perdhûni. Jo, po, m’ thuej në zjarm me rrânë, Me i rá – detit ânë e m’ ânë, 155 Se n’ fjalë t’ ande atje do t’ veta; Por n’Shqypní, besa, s’mund t’ veta. Qeshi Knjazi vesh e m’ vesh, Se ti kênke-o burrë prej nesh: Kênke burrë veç me ngrânë pshesh, 160 Q’ se i a nisë me m’ predikue, Thue se ‘i grue vetë kam qillue Qi me u trêmë prej fjalve t’ ueja, Per çka m’ flet, per vende t’ hueja Jo, po, mirë do t’ isht’ per tý 165 Kamelef me vû ti n’ krye, Me lshue mjekren dér nen gjí, E me dalë Pop ti n’ Mal t’ Zí Per n’ mos daç ti n’ shpí me shkue Me njitë furken porsi grue, 170 E aty n’ derë, ndêjë mbî ndo’i krroqe, Me tjerrë m’bosht me t’ande shoqe, Tuj u zé me tê n’ shullâ: Se per luftë s’u dashtke gjâ. Sa per luftë âsht Mark Milani 175 Burrë si motit, trim si luani, Qi edhè ushtrís ka per t’ m’ i prî, Per me shtrue Plavë e Gucí, Per me shkelë Lekë e Malcí. Edhe Shkoders mrendë me i hî; 180 Me i hî mrenda me bajrak: Me bâ Shkodren Karadak. Kshtû tha Knjazi e lshoi kushtrimin, Per me mledhë n’ushtrí burrnimin. Pingroi Zâna neper molla: 185 Hajde! hajde! or, Knjaz Nikolla, Se pak giatë jé shtý me fjalë: Se vjen moti per kadalë: Se s’ din nieri kû mund t’ dalë, Po kje ‘imend se lshon aj vrapin 190 Mâ të madh se t’ a két hapin: Si, me giasë, ti don m’ e lshue, Q’ se nder mend ty t’ âsht ngujue Ne Gucí nji ushtrí me e çue, Shqyptarín nji herë pa e pvetë: 195 A thue e lshon Gucín e shkretë, A thue e lshon Malcín e ngratë, Per pa i shprazë dý pushkë m’ te thatë. Me Shqyptarë, more Nikollë, Mundet nieri ngusht me ndollë, 200 Po s’u shkoi aj mrendë per mik; Se ata lé kishin çelik, E vû sý kishin me dekë, M’erz a m’ tokë me pasë me i prekë, S’ ka shka bân nder ta i huej’! 205 Se ata gjallë s’ i shtrohen kuej, N’ dashtë t’jét Knjaz, a n’dashtë t’jét Mbret; Se atà Mbret po ishin n’ dhé t’ vet: Fort gabon kush i gerget! Edhe lumi ka kangen e vet. Nga një herë e zhurmshme dhe e vrullshme: kanga e randë e vajit. Mandej me një rrëmbim gazmor që kënaq çdo gja që natyra ka falun: kanga e hovshme e haresë. Lot e gaz. Si jeta e njerëzve... | ||
| Back to top | | ||
| LUPEN |
| ||
| Registered Member #2813 Joined: Tue Mar 24 2009, 12:56amPosts: 10264 | Ali Pasha i Gucis Drita duel, dielli s’ ká lé, Alí Pasha, ‘ i trim rrfé, Heret sod na kênka çue, Kênka veshë, kênka shterngue, Paska mathë çizmet dér m’ giû, 5 Edhè u ulka ne katue, Kû nisë gjokun me shílue, I vên frênin prej florinit, I vên shalen talatinit, I a shterngon me tre kollana: 10 Hidhet gjoku porsi Zâna, Porsi Zâna n’ mal t’ Tomorrit: Edhe’ e zier te dera e oborrit, Nânes s’ vet aj kû po i thrret, Kû po i thrret e kshtû po i flet: 15 Po ndigjo, morí ti loke, Bânmu nderë miqve edhe shok’e, Bânmu nderë, kush te jetë per nderë, Mos lên t’ vobeg me t’ kjá n’ derë, Mos lên t’ vobeg n’ derë me t’ kjá, 20 Por t’ m’i dalsh moter e vllá, Por t’ m’ i dalsh ti nânë e tatë, Si të parët na lanë zanát; Se kan bîjtë do pûnë të reja E do t’ dal un dér kah Peja, 25 Dér kah Peja, dér kah Reka, Per me u pjekë te Haxhi Zeka; E nuk diej kur ká me m’ rá, Me u kthye dalë, me tý me u pá, Persè shtegu orok nuk ká. 30 Nuses s’ vet, mandè’ i ká thânë: Nji amanet jam tue t’ a lânë: Rritma djalin djale bujár, T’ me dalë burrë e burre Shqyptár, T’ m’ bahât trim e kuvendtár, 35 Me qindrue per kanû t’ vet, Me luftue per Atme e Mbret: T’ diej me prî e me ndigiue, Armët e besen mos me i lshue, Kudo pûna me i qillue. 40 Por në kje se Mali i Zí Erdh e rá kurr ne Gucí, Dér sá t’ jét djali kerthi, Pâsh njat Zot, qi te ká falé, M’ a ndigio ti, grue, nji fjalë: 45 Bâne zêmren gúr e krep, Premia djalit kryet ne djep: Mos m’ i a lsho Knjazit n’ dorë gjallë; S’ due t’ a lâ n’ Shqypní un prrallê, Se nji biri i Alì Begut, 50 Se nji i nipi i Skenderbegut Knjaz Nikollës i ká sherbye Se ká vû kapicë mbí krye, Se ká ndêjë per t’ gjallë nen shkjá, Pagë e t’ dheta atij tue i lá. 55 Mâ mirë n’ vorr m’ u kjá per mâll, Se nên Shkjá me ndêjë per t’ gjallë! Kshtû tha Alija e i hypi kalit, Edhè u nis terthores s’ malit, Porsì breshni me duhí, 60 Tue mendue, duhan tue pí. Ç’ do t’ mendojë, vall, Alì Pasha, Qi i ká vrâ ato vetlla t’ trasha, Qi i ká vrâ ata sý si zhgjeta, Thue se n’ mní i ká ardhun jeta? 65 Se shka endë kjo mendja e nirit, S’ din kush gjâ, posë njatij t’ Mirit Qi nuk flên as kurr nuk kotet, Qi ká n’ dorë stinët edhè motet, E qi rrezja e sýut ka’ i priret, 70 T’ zêmers s’ nierit kthellon gjiret, E i a shef te tâna endiret, I a skjyrton t’ gjitha dishiret, Qi atý mrendë rrin t’ u perzí, Dikû bardh e dikû zí: 75 Aj, po, din shk’ âsht tue mendue Alì Pasha rruges tue shkue. Un veçdiej t’ u tham nji fjalë, Se, tue shkue ashtû m’ kál e m’shalë, Tue rá dromit me t’ mdhej hapa, 80 Shumë do rrugë ká lânë permbrapa. Shkote gjoku porsi rê: Edh’ âsht kapun te nji rrê, Kû nji lis i bukur ishte, Lisi ishte e hije kishte, 85 Edhè kishte ‘gurrë per brî, Gurrë të gjallë, të kjartë florí, Kû edhe gjokun ka ndalue, E i ká zbritë per me pushue, Nen at hije e te njaj krue. 90 Tue pushue per nen at hije, Si luâ, qi prej shkretije, Zên m’ ndo’i moje, kputë e lmekun, Pá dobí mbasi t’ ketë ndjekun, T’ letë anmikun, qi i grabiti, 95 Klysht e njomë e mnís i rrshiti, Me sý t’ vrântë kundron Alija Se sá bukur Shqyptarija Rreth e çark i shtrohet para Me liqêj, me lume e ara, 100 E me male te madhnueshme, E me pyje te blerueshme; Edhè sýt i mushen n’ váj, Kah mendon se fati i sajë Nder duer t’huaja gjithmonë ngeli, 105 Se mâ i keqi p’ rherë e shkeli E s’ e la me çue kurr krye, S’ e la dritë me pá me sý. E ashtû ndêjë trimi nen hije, N’ mend tuj endun puûnë Shqypnije, 110 Kur qe shef logut tue ardhë Nji si hije veshë në t’ bardhë, Si nji vashë qi fat vè s’ parit, Shterngue ijet me ‘i shogë arit, Edhè zhdredhun flokët giate shtatit 115 Si ato rrezet krés s’ njaj shpatit kur bân dielli per me lé Neper brymë të nadjes s’ ré. Ardhun shtatit si breshâna, Si ajo vera e si ajo Zâna, 120 Bite shpatit tue flakue, Dér qi vjen e zên mbî krue, Vjen e zên fill nder ylbera Qi ndermjet t’stomeve t’ blera E per rreth t’ argjente t’ currilit 125 I trajtote rrezja e diellit. U trand gjoku kur e pá, ( Thonë se kali praskë nuk ká ). Curroi veshët e ngrefi kryet E harû, pá ia dá sýt: 130 Turfulloi nja dý a trí herë, Tuj u zmbrapë rudines s’ blerë, Kah kisht’ ndêjë Alija pshtetë. Ali Pasha e pá edhè vetë, E m’ njâ ‘n krah si kisht’ zatetë, 135 I dha shtatit e u drejtue Edhè ndêj aj tue kundrue Palè a isht’ nieri asè hyjní. E tue kqyrë ashtû n’ habí, Qatje vonë po nisë me i thânë: 140 Pásh Njatè qi te ká dhânë, A jé nieri a se jé Zânë? A lutë Pashkë a lutë Bajram? Se shka jam e shka nuk jam, Se a lus Pashkë a lus Bajram, 145 Se a bâj hije a jo n’ ket jetë, Ktû s’ âsht ngaeja me pëvetë: Po i thotë Hija atëherë Alís. Se ngusht janë pûnët e Shqypnís, Se mbrendë besa âsht krejt harrue, 150 Se lugat m’ te Knjazi âsht çue, Asht çue Knjazi m’ tê lugat: Ká qitë sogjet shpat e m’ shpat: Don me dalë dér n’ Rozafat. N’ at Berlin u dá pleqnija, 155 Në dorë t’ Shkjaut me rá Shqypnija. Mo, pásh Zotin! Shka po flet? Z6en Alija e po gerthet. Po a s’ ká Zot a s’ ká kund Mbret, Qi nji Knjaz i Malit t’ Zí 160 Mund po e bâka aj sod pleqní Me i pushtue kto Malet t’ ona, Kû, se rrmen Drini e Valbona, S’ ká rá mrendë parmendé e huej, Pagë e’ dheta s’ jânë lá kuej? 165 Jo, po, prá, i pergjegji Hija; Nên kâmë t’Shkjaut do t’ vuej Shqypnija, Edhè Knjazit pagë e t’dheta Do t’ i lajë per sá t’ rrjedhë jeta; Persè sod gjindja shqyptare, 170 Rrêjtë me pare e me timare, Besë e fis kta kan mohuemun, Krejt Atdhén kta e kan harruemun, Edhè armët i perdorojn: Kur mos t’ vrasin shoqisho’ in: 175 Jo per t’ sjellë lirín Shqypnís, Jo per t’ mare e t’mare e t’mire t’ njerzís, Por per t’zgiedhë se kê nder t’ huej Zot Shqypnija do t’ a quej. Marre e trup per fis t’Shqyptarve 180 Me shnderuem namin e t’Parve Edhè rob deshtas me ngelun Nên kâmë t’hueja ndrydhë e shkelun, Si moskush m’ ftyrë t’ rrokullís! Se un jam Ora e Shqypntarís, 185 Se un Shqyptarët-o do t’ i nâmi, T’ mos u zhbîhet arve grâmi, T’ mos u dahet dhênve dâmi, T’ mos u lindet djalë ne voter, T’ mos u rritet vllá as moter, 190 Por le t’shuehen nên zgiedhë t’ huej, Porsi shuhet krypa n’ ujë. T’ lshosha bjeshkët o morì Zânë, Merr Alija, atëherë, me i thânë, T’ lshosha bjeshkët e t’lshosha malet, 195 Mos na nam, he shto’ Zo’ vallet! Se né nâma na ká rá, Se né besa na ká vrá, Q’se ká mrrîjtë fisi i shqyptarit, Me u dridhë para Gospodarit, 200 Shqyptari me u dridhë n’ sý t’ Knjazit, Qi as sá luga m’ fyt t’nji mazit S’ çon kandár aj nder mbretní… Jo, por, n’kje se n’Shqyptarí Ké gjetë hije me pushue, 205 Ké gjetë gurra me u freskue, E rudina me lodrue, Me lodrue e me vallzue Krah e m’krah me t’ Bukurat tjera Kur lulzon e butë Prandvera, 210 Pásh njat sý, qi e paske hýll, Qi m’a çilë e qi m’ a myllë Si ajo hâna neper pyllë, Deh! m’ kallxo n’ ket hije shpati Si t” a pshtoj Shqypnín, i ngrati; 215 Se t’t bâj bén mbî gúr të vorrit, M’ Bigë te Shalës e m’shkam t’Tomorrit, Qi per tê nuk m’ dhimet djali, Qi per tê jeten e fali. Kur ká ndie Ora e Shqypnís 220 Se shka i tha Pasha i Gucís, Fort me vedi ajo â gëzue, Edhè Pashës kshtû i ká ligjrue: M’ kâmë prá Alì per n’kjosh kund gjallë, Nuk âsht ngaeja sod me u tallë: 225 Knjazi topin âsht ka e kallë. Dil e piqu m’ Haxhi Zeken; Grish Kosoven, bashkò Reken: Lsho kushtrimin n’ Toskë e n’ Gegë; Mblidhnu tok si kokrrat n’ shegë: 230 Forca tok– s’ bâhet rrcok Edhè, lidhë me besë shqyptare, Bini Shkjaut ju fulikare: Un me jue kam me qillue: Shkján nên kâmë kam me u a shtrue. 235 Por, pse ti m, a bâne at bé, Se nep jeten per Atdhé, Qe un t’ ap nji forcë te ré Vendit lisat ti me i shkulun, M’ tý tagani mos me u ngulun, 240 Plumja e pushkës tý mos me t’ vrá, Gjylja e topit mos me t’ rá. Edhe kshtû tue ligjirue, Alì Pashës ajo âsht afrue: Ká qitë doren mrendë në gjí, 245 Ká xjerrë jashtë do rozmarí: I a ká dhânë t’i mârre erë; Mandej thânë i ká Alís; Hajt,Ali, ti me u sprovue Palè a e shkulë lisin me rrêma, 250 Palè a e shkulë e prap e ngulë. Edhè trimi i âsht shterngue, Me dý duert lisin ká kapë, Dý – trí herë aj e ka trandun, Me gjith rrâjë edh’e ká shkulun; 255 Por, kur prap ká bâ m’e ngulun, As nji giû n’ dhé s’ mund e shtini. Fort ká qeshë e bukura e dheut. Kur ká pá se aj Ali Pasha, S’ muejtka n’vend lisin m’e ngulun, 260 Edhè s’ dytit rozmarín I a ká dhânë t ‘ i marre erë. Kur âsht çue s’ dytit Alija, Me dý duert lisin ká kapë, E si t’ ishte i’ hû prej gardhit, 265 Shul perpjetë aj e ká ngrîjtun E dèr m’ degë në dhé e ká ngulun. Mandej sjellë âsht me soditun, Se ç’ po i thotë Orae Shqypnís; Por me sý t’ Miren s’ e pá: 270 Isht’ bâ voes e rá nder lule. M’ kâmë Alija habitë ngeli, Tue kundrue rreth kah zabeli, Deri nalt kû niste bora, Per me pá se ç’ u bâ Ora, 275 Kur nisë gjoku me hingllue, Nisë me thunder me trkllue, Thue se n’mend po do m ‘i a qitun, Se s’isht’ngaeja atý me pritun. Asht kujtue, medjè, Alija, 280 Per shka thânë i kishte Hija, Se n’ rrezik gjindej Shqypnija, Edhè gjokut m’ shpinë ká kcye. Gjoku turrin ká shperthye: Kush dý herë s’ i pá me sý. 285 Edhe lumi ka kangen e vet. Nga një herë e zhurmshme dhe e vrullshme: kanga e randë e vajit. Mandej me një rrëmbim gazmor që kënaq çdo gja që natyra ka falun: kanga e hovshme e haresë. Lot e gaz. Si jeta e njerëzve... | ||
| Back to top | | ||
| LUPEN |
| ||
| Registered Member #2813 Joined: Tue Mar 24 2009, 12:56amPosts: 10264 | Lidhja e Prizrendit Shkrepi dielli buzës s’Cukalit, Eja e t’kndojm, oj Zâna e malit, Eja e ‘kndojm më Lahutë t’Malcís, Si atà Krenët e Shqyptarís, Në prizrend na janë bashkue, 5 Per me folë, me bisedue, Shqyptarín se si m’ e pshtue Prej çapojve t’ Malit t’ Zí, Qi ka dýndun top e ushtrí, Me hî n’ Plavë, me hî n’ Gucí, 10 Me marrë Shkodren me Malcí, Dér kû dán vendi me Drí; Pse, po thonë, Mbreti i Stambollës Dorë i dhânka Knjaz Nikollës Me ndezë zjarm aj m’ votra t’ ona, 15 Me ngá qét aj n’ ara t’ ona Me bâ drû n’ zabele t’ ona, E me grá e me vasha t’ ona Me luejtë Shkjau harushë nder né, Thue se s’ ká Shqyptarë mbí dhé. 20 Por po kisht’, besa, Shqyptarë, Kisht’ Shqyptarë zêmer bujarë… Burra t’ urtë, trima luftarë, Qi s’ po u tutshin kta me dekë M’ erz a m’ tokë me pasë me i prekeë. 25 Persè, qe, qaj Alí Pasha Fort ká vrâ ato vetlla t’ trasha, Ká vrâ vetllat edh’ â idhnue, Burri i botës kur ká ndigue, Se n’ Berlin âsht bâ pleqnija 30 Nen kâmë t’ Shkjaut me vue Shqypnija; Edhè n’ Pejë trimi ká dalë, T’ tanë Shqypnís ká çue nji fjalë, Qi shk’ â Krye, shk’ â Bajraktár, Shk’ â Vojvodë e shpí e parë 35 Fíll me dalun në Prizrend, Per me ngrafë atý kuvend, E, si motit, per, per Atdhé Me lidhë besë, me lidhun fé: Besë e fé me lidhë Shqyptare, 40 Se pá dale Shqypnija fare, Sa qi n’ fushë as në zabel Mos të lehë mâ qên në stel, Mos t’ këndojë as pulë as gjel, Vendin t’ huejve mos m’ u a lshue, 45 Shkjaut per t’ gjallë mos me ju shtrue, Mos me vû kapicë mbí krye: Mbretit fjalen me ja thye. Edhè n’ lajm qi çpon Alija, Trup në kamë çohet Shqypnija, 50 Shk’ â Gegní e shk’ â Toskní: Çohen Krenë e Bajraktarë, Agallarë e Pashallarë, Me Vojvodë e me Begllereë Trima n’ zâ, burra me nderë, 55 Larg t’ permendun per urtí, Larg te lypun per pleqní: E kush tok e kush pá shok: Si atà hyjt qi shkrepin n’ qiell: Në Prizrend na shkuekan fill, 60 Prizrenjanët kû mirë po i presin, Buke e zêmer kû po u qesin, Si zanát qi e ká Shqypnija, Kur t’ u shkojë miku te shpija. E si tok na janë bashkue, 65 Trimat m’ kame atëherë janë çue E kan dalë në log t’ kuvendit, M’ ato mojet e Prizrendit, Kû kan ndêjun rend mbas rendit, Me Ali Pashen n’ krye te vendit. 70 Vall, ç’ piskati n’ hije t’ blinit, N’ ato mrize t’ Ljubotinit, Qi ushtoi vigma ashtû zallís? Ora e bardhë e Shqyptarís Paska kênë n’ nji gurrë t’ u lá, 75 Edhè e Mira paska pá, Se atjè poshtë – o në Prizrend Kenkan mbledhë Shqyptarët n’ kuvend; Paska pá ajo e kênka gzue, M’ mâje t’ bjeshkës paska flutrue, 80 Edhè n’ giûhë t’ âmbel t’ Shqyptarit Thirrë i paska Zânes s’ Sharit, Sa qi ushtue ká hapesira: A po ndien, moj t’ raftë e mira! Moj shtat – rrituna në mjaltë? 85 Peja i’ herë m’ ket bjeshkë të naltë, Peja ‘i herë, per n’ daç me pá, Shka s’ ké pá as n’ Turk as n’ Shkjá. Zâna mirë atê e ká ndie; Fluturim âsht lshue n’ ajrí, 90 I a ká behë m’bjeshkë t’ Ljubotinit, Sa rre’ ‘i herë qepalli i synit, Kû atý para i ka dalë Ora, Edhë kapun dora — dora, Tue kuvendë motra me moter, 95 Na kan zânun vend m’ nji koder. Vend m’ at koder, si kan zânë, Ká qitë Ora edhè i ká thânë: Se un, qi dijtë e kam mâ s’ miri, Se tý p’ reherë t’ a ka dashtë hiri 100 Me t’ kuvendun fjalë burrnije, Me t’permendun punë trimnije E me njoftë burrat e dheut, Qi per Fé e lirí t’ Atdheut, Vringllojn shpatat si vetima, 105 Trandin boten si bumllima, Bâjn anmikun copa e grima: Deshta t’ thrras, moj vetull – njalë, Mbí ket bjeshkë nji herë me m’dalë, Per me t’ thânë se edhè n’ditë t’ sotit 110 Po kisht’ burra porsi motit, Mos me u trêmë në flakë t’ barotit, Mos me u tutë n’ vringllim t’ çelikut, Ballë per ballë m’ i u turrë anmikut. A i shef, poshtë, atje n’ Prizrend, 115 Njatà burra mbledhë n’ kuvend? A thue i shef ea thue po i njef ? Un po i shof por nuk po i njof Nuk po i njof, jo, se kush janë, Po i pergjegjë e bardha Zânë, 120 Veç, mbas giaset, kish’ me thânë, Se ata Akejt na kênkan njallun Qi t’ largë Trojen paten kallun: Pse edh’ aj trimi n’ krye te vendit, Qi po dán në log t’ kuvendit 125 Porsi t’ isht’ nji rod drangonit, Fort m’ i giaka Agamemnonit; Si p’r at tjetrin, pak pertej, Me atà dy mustakë te mdhej, Krah e m’krah qi i paska lshue, 130 E qi folka si tu ulrue, Kish’ me thânë se âsht Diomedi. Fort ká qeshë Ora me vedi, Fort ká qeshë e kshtû i ká thânë: Se atà Akej, besa, nuk janë, 135 S’ janë Akej as s’ janë Dardâj, As vigaj, as katallâj; Por jânë Krenët e Shqyptarís, Krent e Gegve e t’ Tosknís, Qi kan dalun ne kët dhá 140 Me lidhë besë, me lidhun fé, Edhè m’ armë kta me u shterngue, Europës fjalen m’i a poshtue, Qi me Mbret paska pleqnue Me dhânë dorë Malit të Zí 145 T’ a coptojë t’ mjeren Shqypní. Sá p’ r at trimin n’ krye te vendit, Qi po t’ dán ne log t’ kuvendit Porsi t’ isht’ nji rod drangonit E qi i gjaka Agamemnonit, 150 Aj nuk âsht mori lum vasha, Tjeterkush veç se Alì Pasha, Qi per t’ drejta t’ Shqyptarís Vetë i a nep zjarmin shtëpís, E s’i dhimen nanë djalë: 155 Per to jeten vetë e falë. E nji tjetri, mâ pertej, Me ata dy mustakë te mdhej Me i prekë m’ shoq qi ka brî vedi, Aj nuk âsht, jo, Dijomedi, 160 Por âsht Bajraktari i Shkrelit: Si njaj pyrgu m’ ballë t’ kështjelit, Qi s’e trandë as topi as shpata, E i thonë êmnit Marash Vata. Jo qi ka atý burra tjerë, 165 Bajraktarë, Krenë e Beglerë, Qi per fjalë e per urtí, Per trimní, e bujarí Nuk i a lshojn vendin kurrkuej As n’ Shqypní, as nder të huej. 170 A e she” ‘i herë njat burrë zeshkan, Me kollçikë e me fistan, Qi m’ a ka sýnin si zhgjeta, Qi m’ i bâjn t’ gjith t’u ngiatjeta, E qi folka ashtû pa u zé, 175 Herë tue mâtë, mandej tue pré: Qi prandej njat fjalë qi e flet, Mbreti as Krajli nuk i a shklet: Pse edhè e tij bujare Larg permendë âsht n’ tokë Shqyptare 180 Per kah pupla e per kah dija, Pá te cillat s’ rron Shqypnija? Aj âsht trimi Frasher Begu, Qi gjithkund, k e qiti shtegu, I la naâm aj Toskënís 185 Faqe t’ bardhë i la Shqypnís. Mandej vjen nji Qafelí, Prenk Bibë Doda, djale zotní: Per kah mosha, mjaft i rí, Por i vjeter per pleqní, 190 Kur të dojë me folë urtí: Aj âsht, Zânë njaj Kapitani, Kapitani prej Mirditet, Per të cillin larg perflitet, Larg perflitet, larg kallzohet, 195 Zí edhè bardh per tê shartohet. Atëherë vjen në rend toptani, Qi edhe ktiji vojt zâni, Per shka mirë e zí qi bâni: Persè i forti, si e din vetë, 200 Mirë e zí punon n’ ket jetë, Kur t’i mârrë mandja perpjetë. Per brî tij vjen prap Zogolli, Gjetë Gegë Shllaku edhe Begolli; Vjen Çun Mula e vjen Mar Lula, 205 Njani Hot e tjetri Shalë, T’ fortë per pushkë e t’ urtë per fjalë; Si aj Dodë Prëçi prej Kastratit, Me at Vrijonin e Beratit, Edhè trimi n’ zâ Deralla, 210 Qi po i kishin fjalët e rralla, Por s’ po çajshin shum kopalla Kû po, isht’ pûna me qindrue, Me qindrue p’r Atdhé t’ bekue. Por pertej, m’ at tjetren ânë, 215 Aj âsht, Zânë, nji burrë shkodrânë: Asht Shan Deda i Dedë Jakupit, Qi, si Ltinit, si Halldupit Rrumullak fjalen u a flet; Pse âsht derë pushka gjet me gjet 220 E s’ merr vesht per Krajl as Mbret. Se ti, besa, mirë po thue, Mori Zâna me ligjrue, Se edhè n’ sý jam tue e dallitun, Qi kûdo pûna me e qitun, 225 Per pá e shkrepë ky s’kisht me u pritun. Veç un deshta ktû t’ a die, Se kush âsht njaj kime – zi N’ dý kubure e n’ nji harbí, Qi e ká vû ksulen m’ njâ’n sý 230 E i ká lshue tirqit nên í. Sikur lshue s’ i ká kurrnjêni? Aj âsht, Zânë, Abdullah Drêni: Njaj, pa t’ cillin s’ hecë kuvendi E i a dro t’ keqen Prizrendi. 235 Dro Prizrendi e dro Gjakova Rreth e çark i a dro Kosova; Pse fjalë peng aj kurr s’ ká lânun; pse per mik e bese te dhânun Vetë i a nep zjarmin shtëpís: 240 Sh1i me Mbret pushken e nisë, E as s’ lên marre Shqypnís. Dersá m’ bjeshkë te Ljubotinit Per nen hije t’ mrazitë të blinit Po ligjrojshin Zâna e Ora, 245 Krye më krye e dora — dora, Atje poshtë në Prizrënd Abdull Frasheri, i Toskë me mend, Kshtu ká nisë të çilë kuvend: Enè breshtet t’ Kapitolit 250 Dalë nuk kisht’e murrtë ulkoja, Per me i dhanun sisë Romólit, Mbasi shâmë kje per dhé Troja: E atjè larg, po, kah Urali, Nper atò breshta te larta, 255 Sillej Shkjau, si shkerbé mali, Tue kerkue per molla t’ tharta, Kur m’ kto vise te Ballkanit Të Parët t’ onë, Pelazgt e motit Gjân e gjallë kullotshin planit, 260 Qét i ngitshin m’ fushë të Zotit. Kishin frone e ligjë të mara, E giatë shtegut t’gjytetnimit Ishin shtý atà larg perpara Q’ me prendverë te rruzullimit. 265 Prej kah fill zên rriba e Verit E m’ Vezuv t’ veshun n’gjineshtra: Prej kaukazit m’ Shkam t’ Doverit, Kû rri Albjona e pjekë gjenjeshtra, Fis mâ t’ vjeter kund nuk ká 270 Se âsht ky fisi n’ zâ i Shqyptarit, Ne mes t’cillit punët e mdhá Per Europë z^në t’enden s’parit. Po, m’ kto male e karpa t’ ona S’ parit Zeusi njerzit i rysi, 275 E me augure te Dodona Egersín aj u a permysi; Ktú edhè s’ parit Orë e Zâna Nisen valle me vallzue, E nper vrrîje e fusha t’ gjâna 280 Zû Pegazi me lodrue. Këtu, Leka mati hapin Me i dalë botes n’ fund e n’ krye, Edhe n’ Hind e çpori vrapin Rrufén n’ dorë, vetimen n’ sý: 285 Si edhè Pirri, qi, mbrefë pallen E dalë detin si duhí, Shi nen Rromë e shtroi hamballen Të tanë n’ krena Rromakësh t’ rí. Kûdo rrâni turr Shqyptari, 290 Mirë aj lidhë me besë e fé, Atje lufta mori zhari, Atje gjaku rrmej nper dhé; E as s’u gjet kund mal a rrmore Qi atij hovin me i a ndalun; 295 I rá zhyt aj valës mizore, Me armë n’ dorë nper flkë ká dalun. Gal, Rromakë, po dikur motit Kjenë pershkue nper tokë Shqyptare, Si edhè fiset e Ostrogotit 300 Me ata slavt,kta dalshin fare! Por Shqyptari s’ e perkuli I gjallë qafen nen zgiedhë t’ huej: E lshoi token, ne mal dueli, Por të dheta s’ i lau kuej. 305 Porsi njaj tallazi i detit, Qi dyndë mal e bardh prej shkûme, Dekë e mnderë tue lânë mbas vetit, Vjen e thehet m’kep t’ndo i gûme: Njekshtû forca e cilldo anmiku, 310 ‘Qi desht dam t’ na i sjellë lirís, Erdh e u thye m’ parsme çeliku T’ bijve t’ maleve t’ Shqypnís. Pat kujtue Sulltan Murati Se Shqyptarët i ká lshue zêmra, 315 Se prandej po u rrin aj gati E rob t’ zânë po i shtron nên thêmra; Edhè dyndë nji ushtrí kreshnike, Të tanë djelm t’regjun nder gjaqe: Bota marë eshtet prej frike; 320 Kján Europa, lott per faqe. Por n’ ket punë u gjet gabue; Skanderbegu ‘i rrfé prej qiellit Pallen zier atjè në Krue: Se ç’ vetun ká n’ rreze t’ diellit! 325 E si ulâ tue buluritun, Shqyptarís i a lshon kushtrimin, Qi, shk’ â burrë, ne luftë me zbritun, Turkut m’ armë m’i a shtypë guzimin. Trup në kamë i a bân shqypnija, 330 Mirë nder armë edhe shterngohet, E si breshni e si duhija Fulikare mbi Turk lshohet. N’ at turr t’ tyne trendet toka, Tymi çohet dér mbí rê, 335 Bumbullojn male edhè boka, Rrëmen gjaku shtoj kurrnê. Shtrî m’ fushë t’ Dibers Janiçeri E, si kau nen thikë të kandarit, T’ u perpjekë per tokë i mjeri, 340 Ka’ e ndrydhë m’fyt kâma e Shqyptarit, Aj e shef, sado qi vonë, Se me dhûnë Shqypnija s’ shkilet, E se rrêjn atà qi thonë, Se p’r Atdhé Shqyptari s’ vritet. 345 Jo prá, vritet, pasha Zotin! Nisë Shan Deda, n’ fjalë t’ u zé, Porsi vrám âsht aj gjithmotin, Kur kje puna per Atdhé. Edhè Mbreti të Stambollit 350 Shqyptarët pushken i a kan vû, Sa herë Turqit e Anadollit Paten dashë me u shkelë, m’ kanû. Kú t’ a lypë e mira e Atdheut E t’ a hjekë lirija e vendit, 355 Kush â nipash t’ Skanderbeut, I ç’ do fés e i ç’ do kuvendit, Per t’ a msý aj ká anmikun, Si petriti zogjt trumcakë, E kûdo t’ vringllojn çelikun 360 Nuk lên token pa e pergjakë. Mocë Shqyptarët me stalagtita, Lirë gjithmonë kta e kan shkue jeten; E se enden nata e dita. Se zên vjeta ne rend vjeten, 365 Kta, posë Zotit t’ naltë t’ Empirit, Qi ushqen krijen e veshë lulen, Kryet dér sod perpara nirit Enè kurr nuk e perkulen. M’ kamë, atëherë,burra të dheut, 370 Mbasi t’ zott jemi me dekë Per lirí e nderë t’ Atdheut, Prap zên Duli fjalët me i thekë: Perse sod a kurr Shqyptari Gjân e vehten do t’ bâjë flí 375 Per Atdhé, qi atí i la i Pari, E per nderë e per lirí. Sod t’shtatët Krajlat edhè mbreti, N’ at Berlin n’ kuvend bashkue, E kan bâ pleqnín n’ mjet veti 380 Malcín Knjâzit me i a lshue; Me i a lshue Knjazit Malcín, Me na dá né vllá me vllá, Me na hupun Shqyptarín, Me na lânun rob nên Shkjá. 385 Kush â nipash t’ Kastrijotit, Qi ká nderë e nuk bán kore: Burrë, si burrat qi kjenë motit: Aj sod armët të rrokë mizore E të dalë në breg të Cemit, 390 Prej kah Shkjau rri e na kercnohet, M’ i a diftue botës e polemit, Se pá gjak Shqypnija s’ shtrohet. Ktû s’ do t’ shklasë, jo kâma e huej; Kush, posë nesh, s’ zên qé m’ket tokë; 395 Se na rob s’ i shtrohna kuej, Dér sa t’ jemi gjallë me kokë, Me eshtna t’ onë, po, na Shqypnís Nji murojë kem’per t’ i a vû, Qî edhe topat e Rusís 400 S’kan per t’mujtë, jo m’e dermue. Abdyl Frasheri kshtû foli; Kur Mar Lula, i pari i Shalës Nji sý zjarm, nji zog sokoli, Burrë i zoti i pushkës e i fjalës: 405 I a pret fjalen n’ log t’ kuvendit: Se ti, pasha at Sh’ Marrabé! Sá per t’ dalun zot un vendit, Me m’ qortue nevojë nuk ké. Pse, se â zânun kjo Shqypní, 410 Un kam ndêjë me pushkë per faqe, E per vend e per lirí Kam rá pré, kam bâmun gjaqe. Kam shkue jeten si bishë malit, Zdathë e zdeshë edhë pá ngrânë; 415 Por as Mbretit, por as Krajlit Tungiatjeta s’ i kam thânë. Un kam ruejtë gjûhen shqyptare; Un kam mbajtë doke e kanû, E as per pare e as per timare, 420 Gjak e t’ Parë s’ i kam mohue. Prandej, Shkjau me pasë per t’msý E me dalë kndej kah Shqypnija, ( Si po thonë se ká vû sý ) Ká me u ndeshë, po m’ armë të mija, 425 M’ armë të Lekve e t’Dukagjinit, Qi, me ndihmë të Perendís, Kan m’i a thye pleqnín Berlinit, Kan m’i a pshtue lirín Shqypnís. Por pse m’thue me u vrá me Shkjá; 430 Tue pasë mrendë na Anadollakun, Qi kurr t’keqen s’m’ a ká dá, Qi kurr qafet s’ m’ a hoq lakun: Qi edhè zèmren m” a ká thá E m’ ká mytë aj tatë e nânë, 435 E shnjerzue m’ ká grue e moter, E s’ m’ ká lânë me u rritë djalë n’ voter? M’ ká korrë aren e punueme M’ ká mârrë token e trashgueme, E tue m’ bâ kanûn paçaver, 440 M’ ká mârrë qét po per nên laver, M’ ká mârrë lopet me gjith viça, M’ ká mârrë delet me gji’ ogiça, M’ ká mârrë dhên e m’ ká mârrë dhiz, M’ ká thá vathë e m’ ká thá mriz: 455 Edhè sod m’ kâ vû leçí, Mos me folë n’giûhe t’ t’ Parve t’ mí; E m’ a man giûnin mbí bark, E m’ a repë shpirtin me çark Si mo’ Zot, mâ keq per mue, 450 Nder thoj t’tij qi kam qillue?… Po a pse Turqit e Anadollit Duan të tallen këtij trollit, Na m’i a vû pushken Nikollit? Jo, per Zotin! – kjoftë levdue! 455 Se un Manov nuk kam qillue, Qi me dalë e me luftue, Perse Krajli a perse Mbreti Duen të m’majn mue rob nên veti; Un luftoj veç per lirí, 460 Per erz t’ êm e per Shqypní: Se un t’huej’n zot s’e due në shpí, S’ due te njof as Krajl as Mbret: Mbret Shqyptari âsht n’ vend te vet.– Të lumtë goja, bajraktár, 465 Ali Pasha, ‘i trim bujár, Mêrr e i thotë t’ parit te Shalës, Se ti lak s’ i bâke fjalës. Se ti folke n’ log t’ kuvendit, Si po e lypte e mira e vendit. 470 Per Shqyptarë, si jemi na, Turk a Shkjá te dy jane nja; Pse të dy, si Turk si Shkjá, Né me sý s’ duem me na pá, Edhè jâne per né të huejë: 475 Gjind, qi as vedit as tjerkujë Nuk jânë të zott nji t’mirë m’a s sjellë, As per dije e mende të kthellë, As per punë, as per tregtí, As per t’ marë në gjytetní. 480 Por, pse na të vogjel jemi, Pse kend fis as vllá nuk kemi, Na sod Shkjaut s’mund t’ i bâjm ballë, Qi po do t’na perpîjë gjallë; Prandej, thom, se e lypë e mara, 485 Qi edhè sod na si perpara, Të rrijm njitë me Mbret t’Stambollit, Per me i bâmun ballë Nikollit. Dikur dita ká me ague, Qi edhè Turku do t’ marre m’ thue: 490 E m’ atëherë, shka â Toskë e Gegë, T’ mlidhen tok, si kokrrat n’ shegë, E t’ i a napin Turkut t’ shtýmen: Qi s’ndrron vesin, veç se qýmen: E t’ a lshojn krye – picingul, 495 T’ i a thejn zverkun në Mosul. Prá, ju burra, un kish’ me thânë; Ktû fjalë tjeter mos me zânë; Veç me hî me shkrue nji leter, Me shkrue ‘i leter m’ kanû t’ vjeter 500 Per t’ shtatët Krajlat mledhë n’Berlin: Qi, pa u shterrun Drî e Shkumin, Edhè Buena per pa u thá, Na per t’ gjallë nuk rrím nên Shkjá.– Kshtû ká folë pasha i Gucís. 505 Edhè Krenët e Shqyptarís Kan mârrë letren per m’ e shkrue, Fjalë per fjalë kshtû tue e peshue: Ju qi jeni të shtatët Krajlat, Edhè Mbreti i Stambollës, 510 Falmeshndet Krenët e Shqypnís. Per njat gjýgj, qi e kini bâmun, Qi nen Shkjá me vue Shqypnija, Pa shikjoni, se, per Zotin, Mund t’na bîjë ndo’i pûnë e keqe; 515 Pse na rob s’i bâhna kuej, Pagë e t’ dheta s’ lájm kuej. Njiket tokë të shqyptarís Zoti vetë Aj na e ká falun E as Taljanit mârrë s’ i a kemi, 520 As rrëmye s’ i a kem’ Francezit. As Inglizit, as Teutonit, Se mâ slavit jo se jo, Qi veç dje ká rá n’ Balkan E kush di se kû e kputë zverkun: 525 Si ajo vrula e kacalecit: Sod këtû, neser s’ diej kû. Sá per Mbretin e Stambollit, Qi po thotë, se Knjaz Nikollit Do t’ i falë Shkodrë e Malcí, 530 Mund t’ i thoni se Shqypnija Nji shportë fiqsh nuk ká qillue, Per m’ u a ná miqve peshqesh; Por âsht toka e t’ Parvet t’ onë, Asht Atdheu, po, i Skanderbeut, 535 Asht Atdheu, po i Mojs Golemit E i atij Lekë Dukagjinit, Edhè i Kukës edhè i Muzakut Edhè i Strezës e i Aranitit Qi e kan lá t’ tanë me gjak t’ Turkut. 540 Prandaj s’ ká as krajl as Mberet, Qi ket tokë e falë a e shet, Dér sá t’ két nji zog Shqyptari, Qi t’ bâjë hije permbi dhé. Kështû letren e kan shkrue, 545 Edhe mirë e kan palue, Mandej shtek ata i kan dhânë Per Berlin, kû kishin zânë Mbereti e krajlat, gjýgj me i dá Shekllit t’ngratë, në gjak krejt lá. 550 Edhe lumi ka kangen e vet. Nga një herë e zhurmshme dhe e vrullshme: kanga e randë e vajit. Mandej me një rrëmbim gazmor që kënaq çdo gja që natyra ka falun: kanga e hovshme e haresë. Lot e gaz. Si jeta e njerëzve... | ||
| Back to top | | ||
| LUPEN |
| ||
| Registered Member #2813 Joined: Tue Mar 24 2009, 12:56amPosts: 10264 | Mehmet Ali Pasha Po rreh teli i vilajetit: Kush â Krye e Bajraktár, Kush â beg e shpí e parë, M’ Kaçanik e del m’ Qafe t’ Diellit, Hiq e eja ne Gjakovë; 5 Pse ká ardhë nji Pashë i rí E ká ‘í fjalë të madhe fort Me u a thânë Krenve t’Shqypnís Te konaku i Abdullah Drênit. Shkuen trí dit e shkuen trí net 10 Edhè Krenët behen n’ Gjakovë, Njani beg e tjetri agë, Kush Vojvodë, kush Bajraktär. U kan prî nja dy zotní: Ali Pasha e Haxhi Zeka, 15 Burra lidhë me besë Shqyptare, Si dý plume n’ xheverdare, Fíll te Pasha edhè kan hî. Atà mirë i ká pritë Pasha, Pasha Mehmet Alì Pasha. 20 U ká qitë duhan e kafe, I ká pvetë per rob e shpí, E per treg e per bulqí Per mehmurë e viqilade: Se si shkohej n’ ket dhé jeta, 25 Se a po kisht’ me se m’ u rrnue. Qatje vonë po zên e u thotë: Baba Mbret u bân selám Se aj jue u ká, lule m’ saksí, Se aj jue u ká, po, hajmelí, 30 Hajmelí bajtun nen sjetull: U rue porsi sý’n nên vetull. Veç se erdhen mote t’ veshtira Si per mbret ashtû per Krajla… Elè mâ qaj Knjaz Nikolla 35 Nuk po i shef kund mâje vedit, Ke ká ngelë m’krepa t’ Cetinës Pip i lumt, pa gjâ mbas shpirtit, Me i u dhimtë gurit e drunit. Prandaj Krajlat jânë mendue, 40 Jânë mendue e e kan pleqnue, Me i u lutë Mbretit t’Stambollës, Qi t’ i a lshojë kund kah Shqypnija Ndo’i grimë djerr, ndo’i pllamë tokë buke, Sá me pasë kû me gjellisun; 45 Pse,vallahi! ngusht ká rá. Edhè Mbretit, i u rritët jeta! E ká bâ me mend Pleqní, Me i a lshue Malit të Zí Hot e Grudë, Plavë e Gucí… 50 Pasha Zotin! ká gabue, Zû Alì Pasha tue u idhnue, Se kjo pûnë qi s’ bâhet kurr: Se gjâ e shkretë s’ ká metë Shqypnija, Qi me u dhânë bakshish nder Krajla. 55 Shqypnín Mbreti s’e ká shtrue Me armë n’ dorë, si viset tjera, Tjerat vise të Balkanit: Por ortak u bâ aj me né, Tuj u lidhë me besë e fé, 60 Se aj Shqypnín e njef Shqypní; Se s’ na lot kanû’n e t’ Parve: Se s’ na prekë nder doke t’ ona, E se na atí i shkojm n’ ushtrí, Kurdo luftë t’ i qesë anmiku. 65 na edhè besen i a kem’ majtun, Kû ká thânë, na i kemi shkue: Se n’ Jemen na kem luftue: Me Junan na jemi pré; Jemi grî me Armen e Shkjé, 70 Pa nji t’ mirë, o Zot! per vedi; Se ktû s’ ké kurrgjâ per s’ mari: Vendi e gjindja lshue pa zot: Hajni e cubi ndêjë mbí post: I pafaji vjerrë m’ konop: 75 Gjâja hupë nder thoj t’ murtatit: Erzi i burrit per dý pare: Kryet e burrit p’r'i cingare. E sot dashtka baba Mbret Me Shqypní me bâm aj nderë, 80 Thue i shportë fiqsh kjo ká qillue, Anì kujë? Malit te Zí!… A din shka, ti Pasha i Mbretit? Ngarko rraqet per Stambollë Se ky, po, âsht nji vend i eger 85 E po t’njitet kund ndo i ferrë… Sa per caqe të Shqypnís, Kto kaherë kânë vendue: I ká ngulë shpata e Shqyptarit, E njaj Knjazi i Malit t’ Zí 90 S’ ká me i shkulë, mor’ pasha Zotin! Me i u bâ dhami sa derrit. Ç’ ká qitë Pasha edhè i ká thânë: Se ti kênke i’ Arnaut i çmendun, Dalun Dinit edhè Imanit: 95 Pse kshtû Turku, bre! nuk flet. Anì kush ortak me Mbretin… Do koçakë, do cuba malit, Per t’ u vjerrë të gjith m’ konop. Haps, bre! derrat ktû ma i bâ; 100 Pse, mos t’isht’ Mbreti i Stambollës, Dielli drite s’ kishte me lshue, E as s’ mêrr frýme krajl permbí dhé: Jo mâ ortak Mbreti me u bâ Me malokë cuba Shqiptarë… 105 S’ ká Shqyptarë as s’ ká Shqypní: Veç ká Alláh, Mbret e Turkí! Vrik ká hî çaushi i zaptive, E i ká reshë burrat perpara, Si bariu qi reshë bagtín, 110 Kur prej mbramjet dredhë kah shpija, Edhè n’ burg, kû lidhet kali, I ká ndrý Krenët e Shqypnís. Pûnë e keqe, pasha buken: S’ âsht per burra hapsi as shkopí: 115 Per ta â shpata ase konopi. Por se shka, se puna e keqe Ajo vjen, po, tuj u shtue: Nisë çurrel e bâhet prrue. Prandaj Pasha ká gabue 120 Haps me i bâ Krenët e Shqypnís; Persè toka nuk pat plasun Qi me i qitë vedit mbi dhé E kurrkush mos me u rá mbrapa, Por kan gjind e kan robní, 125 Por kan fis e kan vllazní, E atà gjindt e aj fisi i tyne, Thonë ,s’i a barin t’ keqen kuej. Kshtû qi Mehmet Ali Pasha Ká me rá, thom, nji dite ngusht, 130 Ká me kapë aj kryet ne grusht, Per shka bâni m’ Krenë t’ Shqypnís. Pse t’ bjerë ngusht nji Pashë i mbretit, Ká ndo ‘isend e s’ ká ndo ‘i send; Veç un drue p’r Abdullah Drênin, 135 Qi tue mbajtë âshtu gjarpnin n’gjí, Q’ se i ká vojtë Pasha per mik, Mbrendë t’u errë e mbrendë tue zbardhë, Tuj u kndellë në bukë të tij, Drekë e darkë ka nji ferlik, 140 Cile e zemer ka ‘i misnik, Gjak e vjamë dér m’ kupë të giûnit Bukë Shqyptarit mbas kanûnit: Un po drue, se Abdullah Drênit, Nper at mik qi man te shpija, 145 Mund t’na i bîjë ndo’i punë e keqe; Persè besë un s’mund t’ a zâ, Se nuk lot Shqypnija e Eper, Se s’ po lot Shqypnija e Eper, Per me i pshtue atà Krenët e veta; 150 Per me bâ qi aj Pasha i Mbretit Fort të bindet prej vedvetit Per shka bâni m’ Krenë t’ Shqypnís. Po, por shka, se Abdullah Drêni Vshtirë se lên m’i a shkrrye kush mikun:155 A i Gjakovas, nuk bán marre, Pse edhè e ká pushken zanát. Prandej, thom, se nuk do t’ ngiasë E n’Gjakovë rrebtë do t’ kersasë, Pse halís i u dha kushtrimi 160 M’ kaçanin e del m’ Qafë t’ Diellit, Ç’ merr prej Sharit m’ Buletin, Me rrâ turr m’ pazár t’ Gjakovës Tym per shpí ka i’ burrë me armë. E t’ ká rrâ Pejë e Kosovë, 165 E t’ ká lshue Rekë e Rogovë, Ká lshue Gásh, ká lshue Krasniqe, Asht dyndë Plava me Gucí E t’ kan dalë m’ at fushë t’ Gjakovës Porsi miza per kercunë. 170 Anì shán s’ largut anmiku, Se kurr bashkë s’ bâhen Shqyptarët! Preki ‘í herë ti m’ tokë të t’ Parve, Preki i’ herë ti m’ erz të fisit, Edhè tý kan me t’ diftue, 175 Se si dijn kta me u bashkue, Se si bijn kta m’ shpinë t’ anmikut, Thue, â ajo lava e Kaçanikut, Kur në Shndré t’ a forojë zija. Qe, edhè Pasha, Mehmet Pasha, 180 Pat mendue n’ Stambollë me vedi, Se Shqyptarët m’godi s’mund t’bijn: Por se tash, qi â aj vetë tue pá, Se sa behi pika e djalit M’ato rranxat e Gjakovës, 185 I a ká vû, po, gishtin krés, E ká nisë aj me u pendue Per shka bâni m’ Krenë t’ Shqypnís. Vall, po i thotë Abdullah Drênit, Shka ká rrâ sod gjithky nieri? 190 A jânë krushq ardhun per nus? A jânë axhamít e Mbretit, Qi po shkojn me u veshë nizamë? T’ u ngiatët jeta, po i thotë Duli, As s’ jânë krushq ardhun per nuse, 195 As s’ jânë axhamít e Mbretit Qi po shkojn me u veshë nizamë; Por jânë djelmt e Shqypnís s’ Eper, Qi kan ardhë me folë me tý, Per do Krenë qi t’ kan pasë nisun 200 E qi kthye s’ u kan te shpija. Asht vrâ Pasha kur ká ndie, Se atij mendja s’ i a pat pré Qi n’Shqypní aq nieri pshtiellet, Per t’ rám mbrapa pûnvë t’ veta. 205 Shka i tha, at herë, çaushit t’zaptive? Shpejt mai lshue Krenët e Shqypnís, Persè… falë i paska Mbreti Edhè Krenët kan dalë prej burgut E pa lypë m’ Pashen me u pjekë, 210 Fíll kan vojtë m’a fushë t’ Gjakovës, Kû kan mledhë halín n’ kuvend E kan nisë të bisedojn: Si t’ i a bâjm e tek t’ i a bâjm, Se né Mbreti na ká shitun 215 Na ká shitun Malit t’ Zí Per nji rrotull gurabí. E ky Pasha, Mehmet Pasha, Ky edhè ardhka prej Stambollet, Per me i dhânun Knjazit dorë 220 M’ Hot e m’ Grudë, m’ Plavë e m’ Gucí. T’ tânë halija thotë nji fjalë: Se Shqypnín s’ e lshojm per t’ gjallë: Se na desim t’ gjith si jemi, E n’ dorë Knjazit nuk i vemi: 225 Se edhè Pashen e Stambollës Këtû e duem, m’ i a bâ na gjygjin: T’ a mârrë vesht Krajl edhè Mbret, Se Shqypnín kush s’ na e perket! Haxhì Zeka at herë âsht çue, 230 Ká marrë fjalen t’ kuvendojë: Derë në zâ asht shpija e Drênit, Kû han bukë i verbtë e i shkeptë, Edhè trim âsht Abdullah begu: Mirë âsht lajmin, m’ i a çue, 235 A na lshon pashen n’ dorë gjallë, A i a lypë Shqypnís per mik Burrë i urtë ky Haxhí Zeka, Burrë i urtë e flet arsye, Pse miku s’ i pritet kuej, 240 N’dashtë Shqyptár, n’dshtë nieri i huej, Pa e bâ dert ke i zoti i shpís. Ká shkue lajmi m’ dere te begut E i ká thânë Abdullah begut: Ti qi jé Abdullah begu, 245 Falmeshndet po t’ çon halija: Njat murat, qi ké te shpija, A thue bân n’ dorë me na lshue, Persè e kem’ nji gjýgj me tê. Ká qitë begu edhè i ká thânë: 250 Se âsht murtat, se s’ âsht murtat Kû t’ a diej ket pûnë i mjeri, Pse, vallahi! pvetë s’ e kam. Ket zanát s’ m’ a ká lânë baba, Me i pvetë miqt un se shka janë. 255 Se shka janë e shka nuk janë: Se kah vîn e se kah shkojn: Shka punojn e sa rrogojn. Veç, po, ‘i punë baba m’ ká msue; Miqt per t’ gjallë un mos me i lshue. 260 Po t’ më lypë halija mue Gjithkû e kam un gjân e babës, Po i a lshoj me mal e vrrí, Po i a lshoj t’eger e t’ butë: Po i lshoj token me gjith shpí, 265 Po i lshoj plemet me tagjí, Po i lshoj vathen me bagtí, Dhên e dhí un po i a fali: Erz e shpírt e mik s’ i fali! Asht çue lajmi edhe ká shkue. 270 Begu n’ kullë mirë âsht ngujue. Me miq t’ vet e pêsdhetë Fandë, T’ zott me brejtë hekur me dhâmë: Mjaft me thânëqaj Oshi i Nuros, Qi po i kisht’, po, nja trí zêmra, 275 E po e kisht’ sýnin rrfé: Qi s’ la Pashë me thye kanunin, Qi s’ la beg me fikë katundin, nuk la agë me bâ plaçkë grunin. Vall, ç’ ká thânë hoxhë Korenica: 280 Pa ndigiò, ti Oshi i Nuros, Qi jé Fandë e ha kuvend, Edhe din si hecë kanuni: A m’ i thue ati’ Abdullah Drênit, Le t’ na lshojë Pashen e Mbretit, 285 Le t’ na lshojë Mehmet muratin; pse per mik hasmin e vendit Nuk e zên kanuja e Maleve! Oshi i Nuros m’ at frangí: Se, manàt, hoxhë efendí, 290 Mue ktû begu s’ më ká prû, Me pritë peng, me dá kanû, Mbasi as doke s’ po isht’ n’ Shqypní, Me lypë mikun me pleqní, Por me pushkë, barot të zí. 295 Veç se shka, si m’ duket mue, Per Shqyptarë kund giasë nuk ká, Mikun shoqit me i a ngá; Pse falë nieri tatë e vllá, Falë të sháme e falë te ráme, 300 Por jo mikun n’ bukë e n’ krypë: S’ e bân mikun mish per krraba, Si s’ e bân as Dulo Drêni, Qi bjen n’ zjarm e qi bjen n’ ujë, Edhè mikun s’ i a falë kuej, 305 Si tash huta të difton. Edhè huta bâni bam. Lum e lum per t’ madhin Zot! Kur ká krisë kjo huta e Oshit, Se ç’ ká ushtue Suka e Çabratit, 310 Se ç’ âsht dridhë qaj Gramoleci, Se edhè lufta ç’ âsht ndezë zhari, Me Shqyptár t’u vrá Shqyptari: Shqypetarët, po, t’ u vrá n’mjet veti, Per nji Pashë qi çueka Mbreti. 315 Eh atê Zoti m’ a marroftë! Persè i huaj, kushdo qi kjoftë. Aj gjithmonë â augur i zí Per të mjeren moj Shqypní, Si njaj korbi qi ndiell zí. 320 A she’ ‘i herë, sa e zezë nji provë Asht t’ u reshë sod mbi Gjakovë Neper shkak t’ nji nierit t’ huej, Qi veç dam se ‘i t’ mirë s’ suell kuej? Keq nper tê Shqyptarët ngatrrue, 325 M’ shoqishojn kta m’ armë kan lshue: Aj, t’ a vras Pashen e Mbret; Ky, t’ a pshtoj Pashen e Mbretit. Njani thotë: më ká rá mik; Tjetri thotë: e kam anmik, 330 Edhè thejn nper tê rradaket, Si t’ i’n poça a kunguj Vraket: Si mo’ Zot mâ kaq per né, Qi n’ vend t’ lidhim besë e fé, Me u vrá na me Turk e shkjá, 335 Jetë e Atdhé qi na kan thá, Çohna e vritna vllá me vllá! Keq âsht mikun m’ i a pré kuej, Keq âsht lajmin m’ i a ngá kuej; S’bje n’ faj lajmi, as giobë nuk lán; 340 Por mâ keq âsht me vrá vllán. Prandaj keq â e si â mâ zí, Kshtû Shqyptarët sod me u perzí E me u gr kta ndermjet veti, Per nji Pashë qi çueka Mbreti: 345 Per nji pashë, p’r ‘i nieri t’ huej, Qi veç dam se i t’ mirë s’ suell kuej. Pse edhè, besa! âsht bâ shum gjak: Kan metë gjindja nper sokak, Nper sokak e mbí çardak, 350 Mjaft me thânë, se aj Oshi i Nuros Nper ato frangija t’ kullës Njiqind vetë, po, me të njehun, Me dorë t’ vet i ban t’dekun, Per t’pshtuem jeten nji halldupit 355 Ndoshta ndoshta, rod magjupit!… Plot trí dit e rrafsh trí net Krisi pushka nper gjytet, Dér qi s’mbramit kulla u muer, E u vrá pasha, mshilë në kjuer. 360 Sá per Pashen , drejt po u tham, Kurrnji grimë un dert s’po kam; S” po kam dert, as s’m’ vjen e vshtirë: T’ i’n kênë dy, edhè fort mâ mirë; Veç un kjáj Abdulla Drênin, 365 Shaqir Currin, Ram Rrustemin, Edhè kjáj Oshin e Nuros, Qi per mik e shkrîne vedin Si zanát qi ká Shqypnija. At herë tok âsht mledhë halija, 370 Edhè fjalë Mbretit ká çue: Pa ndigiò, ti lala Mbret, Shka po t’ thotë halija e Kosovës: Se t’ a çojsh ndo’i Pashë n’Shqypní, Per t’ i a dredhë lakun bâkeqit, 375 Per t’i a shtruem udhen shtektarit, E per t’ çilë kishë e xhami Per dintár e kryqalí, Anì shka mundesh m’ e çue; Pse enè doret s’ t’ kemi dalun. 380 Por, sa per me dá Shqypnín E Nikollës m’ i a çue peshqesh, Pasha Zotin ! lala Mbret, nuk ké pse çon Pashë n’ket dhé, Pse t’a vrasim, pa dý fjalë, 385 Si t’ kem’ vrá Mehmet Alín. Lajmi s’ vritet, thotë kanuja; Por na tý nuk kem’ kû t’ mârrim: Do t’ vrasim veqilat t’ ue, Po vûn dorë kta me na shitë, 390 A bakshish me na dhânë t’ huejve. Kúr ká vojtë fjala nder Krajla, Se shka bânë Shqyptarët n’ Gjakovë, Po ky kóm, kan thânë, vall ç’ kênka? Ç’ kênka, vall, ky kóm Shqyptár, 395 Qi ‘i grusht njerz, t’ vobegë tue kênë, ( Farë as fis t’ cillve s’ u dihet E as êmnin na ndie s’ u a kemi,) Guzojn t’ thejn fjalen e Krajlave Edhè atê t’ Mbretit t’ Stambollës? 400 Edhe lumi ka kangen e vet. Nga një herë e zhurmshme dhe e vrullshme: kanga e randë e vajit. Mandej me një rrëmbim gazmor që kënaq çdo gja që natyra ka falun: kanga e hovshme e haresë. Lot e gaz. Si jeta e njerëzve... | ||
| Back to top | | ||
| LUPEN |
| ||
| Registered Member #2813 Joined: Tue Mar 24 2009, 12:56amPosts: 10264 | Lugati Knjaz Nikolla, i’ burrë me kokë, Ká ndollë sandë disì n’ qokë E po i kandet me ligjirue, Ndêjë te votra bashkë me grue, Mbasi darka ká marue, 5 E shkuen fmija n’ shtrat me rá, Kush tue cîjzë e kush tue kjá. Si, pra, bukë nji here ká ngrânë, Per urë voters pshtetë m’ nja’n ânë, Zhgjeshun brez’ e ashtû në t’ holla, 10 Kallë kamishin Knjaz Nikolla, Edhè rrin aj m’ njânen brî, Tash duhan, tash vênë tue pí: Poçin ngete ká n’ frangí: Tash tue ngrânë do kshtêja t’ zeta 15 Qi milena me duer t’ veta I a qiron e i a vên para, Si per grue qi e lypë e mara. Atý, at herë, tuebisedue, Po zên grues aj m’i u levdue: 20 Se kshtû Turkun un e theva: Ktû i bâna, atjè i a ktheva: Se edhè Krajlat mue më duen: Serbi e greku mue më druen; S’ e mârr n’dorë un per Bullgarin: 25 Do t’ a mârr edhè Mostarin: Do t’ mârr Shkodren e Prizerend Krajl do t’ bâhem pernjimend, Edhè n’ Shkoder do t’ zâ vend. Tý do t’ bâj un nji Mbretneshë: 30 Mâ dollamë nuk ké me veshë, As s’ do t’ vêjsh mâ kacilite, Por krejt n’ ari ké me shndritë, E do t’ vêjsh kunorë mbí krye, Nji ditë udhë larg me t’ shkelzye; 35 Pse mâ trim se mue nuk ké, Kahdo shkrepë dielli mbí dhé. Qeshe Milena me ‘i gjysë gazit Per këto makllada t’ Knjazit, E as s’ i bâhet, jo, me i ndie, 40 Persè i dájn t’ tâna kllapí, Qi i flet Knjazi, vênë tue pí; Prandaj rrin ajo pa zâ. Me gjylper çarap tue bâ. Veç mâ vonë nisë me kuvendë: 45 Qyqja nieri,shka me kênë! Me tzi fmín kam vû me rá, Pse, me giasë dishka kan pá E kaq fort t’ mjerët janë trishtue, Sá s’ ndigiojn me fjete pa mue. 50 Shka kan pá, Knjazi po e pvetë, Qi s’ ndigiojn vetun me fjetë, Mbasì na, edhè, ktû po jena? Nuk e diej, pergjegjë Milena; Veç, si fmija duen me thânë, 55 Sa kem’ kênëna bukë tue ngrânë E neper kthina atà tue luejtë Paskan pá nder shtâma t’ uj’t Strukë te stjolli, ndêjë kacuk, Nji me çallmë, si me kênë turk, 60 Me tesbih e me çibuk, Edhè krahve lshue nji qurk, Qi, zbé n’ ftyrë e buzkerveshë, Tue qitë flakë nper sý e veshë, Rrite fmijve t’ u ngerdheshë. 65 A mos t’ jetë, qyqja! lugat? Pse po flitet neper fshat, Se nji turk kamatxhí, I pabesë e faqezí, Dikû atjè Samoborrit, 70 Kênka çue lugat prej vorrit, Hokubèt me u pá me sý. Hik! mo’, i thotë: a i ké mendt n’krye?… Se lugat n’ shekull nuk ká. Kush e di se shka kan pá. 75 E u âsht bâ ferra Brahim: A se, ndoshta, ndo’ i kulim Do t’ jetë bâ nder ta surrat E u âsht shtî tjerve lugat. Kush ká dekë e hî në dhé, 80 Aj nuk kthen, jo, mâ nder né. Veç se jeni, po, ju grát, Qi kto dokrra i qitni m’ t’ thát, Kur te mlidhni ju te hîni, Edhè fjalë e halë mos t’ gjîni. 85 Per me folë per shoqe t’ ueja. S’ ká lugat as shtrigë, lum grueja, E un jam n’ hall, po, me të gjallë, Se per t’ dekun po t’ bâj pallë. Si ?…s’ ká shtriga e s’ ká lugeten?… 90 I a nisë grueja prap ne e veten. Per lugeten nuk e dij, Pse gjâ kurr s’ kam pá me sý. Veç nper gjind un shka kam ndie: Por per shtriga s’ ké shka m’ thue, 95 Pse un t’ anjof mâ se nji grue, Qi ktû mbrendë, po, në cetinë, (Ndoshta, ndoshta ndo i kushrinë..) Dalin naten porsi shkndija, Edhè futen mbrendë nder shpija, 100 Prej pullazit nper oxhak, E u a zânë gjindës frymen njak; Qi, mandej, kta duen me thânë, Se n’ gjumë ankth atà i kâ zánë, E s’ âsht tjeter veç se shtrigat, 105 Qi u a lshojn të mjerve t’ ligat, Ke shkojn naten rreth e okolla. Prralla! prralla! thotë Nikolla T’ tana prralla edhe kopalla; Persè shtriga a’ká kurrkund, 110 As n’gjytet as në katund… A din shka, ti moj burrneshë? Zên mâ vonë knjazi tue qeshë: Mbasi shtriga ká po thue, A m’i lshon kto shtriga mue 115 E, perzèt! le t’ m’ perpîjn gjallë… Por m’i zgidh me dhâmë e tmallë, E jo rrole per brî hînit, Qi s’mund t’ bréjn as gjeth purrînit… Hajt, he i ngratë! Si të shkoi jeta 120 Me pallavra e fjalë të shkreta, I pergjegjë Milena at herë. Un jam n’hall per fmîj te mjerë, Qi i ká kapun sande friga, E ti m’ qet dokrra per shtrige; 125 Jo kshtû i drue, jo kshtû s’ i drue… Çou me rá, pse vonë ká shkue: Se edhè fmija janë tue m’ pritë, E un do t’ gdhîj neser me dritë, Per me i bâmun rangët e shpís: 130 Pse, po kje qi e zoja e shpís Vetë s’ u del punve perpara, Atý s’resht kurr e mara. Kshtû i thotë gruja si n’merzí, Mandej zjar’ e mlon me hî; 135 Shputë e lamsh i qet ne shportë. E pa tjerrë fjale tjera tortë, Me nji zâ si n’ gjysë t’ marazit. Të mirë natë ajo i thotë Knjazit (Do giuhë t’ cillit zjerrë kisht’ pija,) 140 Edhè shkon me rá te fmija: Me ‘i tubuë djelm e me ‘i varg vasha, Shtrî nen petka rresht si brâsha. Qeshë Nikolla nên mustak; E per t’ vûm punve kapak, 145 Mêrr e mûshë edhè nji gotë, Edh’ e shpikë e e bân zollotë. Mandej poçin ndrýn n’ frangí; ndên kamishin nen sergjí, Mbasi llullen shkundë i a ká. 150 Edhè shkon n’ odë t’ vet me rá. E, si lodhë qi kishte kênë, Kû me punë, kû me at pikë vênë, Qi pat pí sande mâ teper, Me ‘i herë mendt ju bâne leper 155 Edhè fjet, e pa i a ngiatë, Nisi t’ madhe me gerhatë. Kur, qe, atý t’ u bâ mjesnatë, Po i del gjumi Knjaz Nikollës, Edhè shef aj n’mjedis t’ odës 160 Nji si nieri ndêjë në kamë, Me nji mjekerr giatë nji pllamë, Edhè barkun sa ‘i fund sheke, Pshtjellun shtatin n’ pelhurë deke: Qi, si surflli ftyret zbé 165 E tue ardhun era dhé, Rrite Knjazin tue e shikjue, Me dy sý qi me t’trishtue, Si gastarja cangullue. Neper ftyrë, mande’, e mbí duer, 170 Atý ktû edhè mbí pelhurë Kisht’ do njolle gjaku t’ zí, Qi per mnerë m’ tê kishte ngrî E me qelb bashkë ishte thá. U trêm Knjazi kur e pá 175 E t’ perqethetë shtatit i rá. Flokët i u çuene shllungë perpjetë; Nisi frýma m’ i u zatetë E e mloi djerza. Kishte metë Tue kqyrë m’ tê, e as nuk isht’ tue mujtë 180 Prej trishtimit m’ vend me lujtë, Pse edhè m’ kryq disi ishte kputë Kaq per mnderë qi ‘i herë kje tutë. Por kamë – kamë, qe,nisë lugati Me i u avitë Nikollës kah shtrati. 185 Knjaz Nikolla atý i rrin gati E fíll doren çon m’ kubure, Qi e kisht’ vjerrë nen nji figure, Edhè don aj zjarm me i dhânë. Kur lugati nisë me i thânë: 190 Mos e vên doren m’ ngaskeqe! Nuk t’ kam ardhë me mende t’ keqe As me t’ çartë as me t’ trazue: Un kam ardhë ktû me t’ kallxue Disá punë, qi tash kan bîjtë 195 E qi mirë per tý âsht me i diejtë, Ashtû mue si m’ dán nenshtrasha. Un ajm Mèhmet Alì Pasha, Qi m’ pat nisë Mbreti n’Shqypní, Per me i lshue Malit të Zí 200 Hot e Grudë, Plavë e Gucí Si n’ Berlin kje bâ pleqní. Por, kur mrrîna në Gjakovë, Atý e zezë mue m’ gjet nji provë; Persè Krenët e Shqyptarís, 205 Me Alì Pashen e Gucís Nji bé t’ madhe po e ki’n bâ Plak e i rí në luftë me rrâ; Burrë e grue, po, n’ luft ëme u shue E ato Male mos me i lshue. 210 Prandaj vetë atý kur shkova, T’ u çue m’ kâmë të tanë Kosova, Peja e vogel ‘dhe Rrogova, Edhè mue m’ rrethuen nji rendit Shi në shpí t’ Abdullah Drenit: 215 Kû mue t’ mjerin më kan vrá, Të tanë n’ gjak mue më kan lá, Si me sý qi jé tue pá. Prá, tash tjeter tý s’ t’ ká metë, Veç kto Male me i marrë vetë, 220 E me i mârrë me pushkë per faqe; Pse, pa i bâ nja disá gjaqe, Per pa i djegë disá bajraqe, Tokë Shqypnijet n’ dorë nuk qet: Sod Shqypnija âsht bâ Milet. 225 Besa, at herë, po i thotë Nikolla, Mbasi vetë s’ mujtka Stambolla Këto Male me m’ i lshue, Puna giatë, thom, ká me shkue: Pse, si vetë ké mûjtë me pá, 230 Qysh se n’ gjak krejt kênka lá, Me pushkë n’ dorë s’ mêrret Shqypnija. Vrâ në ftyrë mehmet Alija E prej pezmit tue qitë shkendija, Tue kercnue dhâmët prej marazit, 235 E vertetë, po i thotë aj Knjazit, Se, medjè ká me t’ u dashtë N’ lufté me thye mâ se nji rrashtë E me hjekë shum e shum zí, Para se të hîjsh n’ Shqypní: 240 Pse, Shqyptarët, e diej edhè vetë, Se janë trima e per ket jetë Atà rob s’i shtrohen kuej; Por me pasë me i msý pa bujë Edhè n’moh naten me u rá, 245 Tash qi atà ‘i herë janë shperdá, Un kujtoj se me pak gjqe Puna tý të del per faqe, Edhè hîn ngadhnyes n ‘Shqypní. Prandaj mlidhe shpejt nji ushtrí, 250 Edhè lshoe n’ Plavë e n’ Gucí, Naten n’terr befas t’ u rá, E si n’ gjak Plaven t’ keshë lá Edhè zhbî t’a keshë Gucín, At herë mêrr e msýj Malcín. 255 Me tagan, me ûnë në dorë, Edhè shkîmi atà Malcorë; Pse, pa i shkîmë atà Malcorë, Shkodra tý s’ të bje në dorë. E as s’ ké ngae, jo, me u hutue, 260 Pse Shqyptarët kan nisë me u zgjue, Kan nisë shqyp këtà me shkrue: Kan nisë t’ flasin per komsí, Per kombsí e per lirí, Per lirí e autonomi; 265 Edhè gjatë, thom, nuk do t’ shkojë, E Shqypnija do t’ kerkojë Me dalë m’ vedi, si Serbija, Si Greqija e Bulgarija: Mbasi ká edhè ndonji Mbret 270 Qi Shqyptarët aj po i gerget, Kû me para e kû me fjalë Turkut dore atà me i dalë. Prande’ at herë ti s’ ké me mujtë Gurt mbas d’ shirit t’ and me i luejtë; 275 Pse do t’ dalë kushdi se kush, Qi e ká vû ka dit m’ rabush Shqyptarís me i dalun zot, Edhè gurt aj tý t’ i lot. Por, po mujte nji herë sot 280 Këto Male me i pushtue, (Qi tý dheskë të janë perore,) Jo veç kto mâ s’ t’ dalin dore, Por, me kohë e me dredhí, Edhè n’ Shkoder ké me hî. 285 Pse do t’ diejsh ti, lum Nikolla, Se e ká bâ pleqní Stambolla, Tý mâ para, edhè Serbís, Si edhè Krajlat te Greqís: Grekut,shkjaut, po, edhè Bullgarve, 290 Me u a lshue n’ dorë tokët e Shqypnís, Se me u dhânë lirín Shqyptarve. Kshtû Nikollës i tha lugati! Edhè tjeter nuk i a ngiati Por u zhduk aj neper kthinë, 295 Tue lânë mbrapa nji qelbsinë, Qi dér vonë u ndie n’ Cetinë. Knjaz Nikolla at herë u çue, Shpejt u vesh edhè u shterngue, Edhè duel naten per hânë, 300 Por me u pjekë m’ at Mark Mila’n: M’ Mark Mila’n aj per me u pjekë, Me tê fjalët per me i perpjekë, Se kur n’ Plavë me qitë ushtrín, Se kur n’ gjak me lá Gucín, 305 Se kur flakë me ndezë Malcín, E se si m’ e hupë Shqypnín: I huptë Zoti pernjimend Knjaz Nikollë edhè gjithkend Qi mendon e sharton zí 310 Per të bukuren ket Shqypní. Edhe lumi ka kangen e vet. Nga një herë e zhurmshme dhe e vrullshme: kanga e randë e vajit. Mandej me një rrëmbim gazmor që kënaq çdo gja që natyra ka falun: kanga e hovshme e haresë. Lot e gaz. Si jeta e njerëzve... | ||
| Back to top | | ||
| LUPEN |
| ||
| Registered Member #2813 Joined: Tue Mar 24 2009, 12:56amPosts: 10264 | Marash Uci Te nji mriz, te nji lajthí Kishin ndollun tre barí Dy me dhên e nja me dhí, Njâni plak e dy te rí: Marash Uci e t’ bijt e Calit: 5 Dy djelm t’ letë si shpezt e malit. Marash Uci i Uc Mehmetit, Anë e m’ ânë i kisht’ rá detit Kishte pá pronet e Mbretit Çak prej Hotit tue zâne filli 10 Dér kû piqet buka m’ dielli; Pse, sa kje Marashi i rí, I pat dalë Mbretit n’ ushtrí Me armë n’ dorë, me zjarm në gjí, si qi doke âsht në Shqypní. 15 Burrë i fortë e trim si Zâna, Armët i kjenë atij baba e nâna: Babë tagani e nânë breshâna, Vllá e moter dý pistolet Dý gjarpnusha prej Stambollet. 20 Ky kje lypun edhè gjetun, Pat kênë thirrun edhè pvetun E n’ kushtrim e n’ gjýgj t’ bajrakut, E nder pré mârrë Karadakut; E kûdo qi i doli prîja 25 Atý i dajti edhè trimnija. Por, si kripit i rá bora, E la kama e e la atë dora, Edhè i shkrefi armët besnike: Njato armë qi n’kohë jetike 30 Pa’n kênë ndera e Arbnís kreshnike: E na doli barí malit, I shmrijak me t’ bijt e calit. Prore Mashi djelmve t’ Hotit U kallzote punët e motit, 35 Punët e motit, punë trmnije: Si Shqyptari mbas lirije E mbas besës e s’ bardhes Fé Bâte deken si me lé; E u permendte Orë e Zâna, 40 Edhe u thote shum punë t’ mdhana, Per lugat kur zêhet hâna, E per luftë, qi me drangona, Bân kulshedra n’ vise t’ ona; Edhe i njifte aj mâ s’ mirit 45 Sa drangoj jânë rodit t’ nierit Mbi Rânë t’ hjedhne e m’ Urë t’ Vezirit. Prande’ e dojshin gjith barija E ndigiojshin fjalët e tija Si kah pushka ashtu ka’ urtija. 50 Por shka, Zot, ka Mashi sot Qi na â vrâ e nuk bân zâ? A thue i rá bisha nder berre, Ja se tokët i mbeten djerre, Ja i punoi t’ ngratit rreziku 55 Pa bukë n’ shpí m’ e gjetun miku? Uku n’ berre s’ i ka rá, Pse kurr Marashi s’ u â dâ: Nuk kisht’ mbetun ky pa e pâ: M’ e pasë pá edhè e kisht’ vrá. 60 As s’i mbet ktij n’ derë borxhlija: Me ‘iqind dhên qi ka te shpija S’ l6en borxhlí me i vojtun t’ birit, Edhe miqt i a pret mâ s’ mirit; Si edhe qét qi i ká si bujë 65 S’ i a lânë djerr token kurrkuej. Por as vetë shka ká s’e dí, Veç se u thotë shmrijakve t’ rí: Pa ndigjoni, o djelmt e mí: Dikû ‘i punë sod m’ ka qillue, 70 As nuk kam si rrí pa shkue; Nji herë pse me pasë per t’ pshtue Zogu dore, pasha mue! Vonë e vonë ké per t’a zânë, Fjalë i moçmi si e ká lânë. 75 Se sa rrîj as vete s’ e díj Se nji javë ase nji muej, Zoti e di, nuk mund t’ a quej. Por n’kje thânë prej Perendije, Mos me shkelë un mâ m’ kto hije, 80 Mos me u zânë mâ punë trimnije S’bardhes kohë qi ka prendue, Ah ju, u kjosha true Per Njatê qi vrân e kthíll Me m’ a mbajtë ju sod nji kshíll. 85 Amanet un jam t’ u lânë Me ruejtë gjân me kqyrun stâ’n, Armët e mbushne mos me i dhânë, Me shokë t’ uej kurr mos m’ u zânë, Mos m’u zânë as mos m’ u ngá, 90 Pse n’ ditë t’ ngushtë kta u gjinden vllá Si me pushkë, ashtu me uhá. T’ huj’ n me fjalë mos t’a poshtnoni; Buken para, por t’ i a shtroni N’ Shqyptarí si â kênë Zakoni: 95 Me i besue mos i besoni! Edhè n’ mend kinje nji fjalë: Zêmers s’ frýt me i lânun dalë; Fjalët per pajë kurr mos me i ndalë Ujit turbull mos me i rá, 100 Mos me dalun n’ vá t’pa vá; Me i u ruejtun rrasës së lmueme, Me i u rujtun shakës s’ terbueme, Me i u ruejtë, po, grues së lshueme; Vendin t’ uej m’e dashtë perore, 105 Me ruejtë besë, mos me çartë ndore. Kshtu tha Mashi, e n’ kamë u çue, Vû xhurdín edhe u shterngue, Edhè i njiti armët mizore Njato armë qi s’dijshin ndore, 110 Pse n’dorë t’ Mashit guri Vlore Ndezte flakë, po, flakë vetime, Epte gjâmë, nji gjame bumbllime, Porsi rrfeja kur shkrepë malit. Lamtumirë! thotë djelmve t’ Calit 115 Vên breshânen mbi cep t’ krahit, E t’ u djergun hijes s’ ahit, Hijes s’ ahit, brî njaj shpati, I a behë n’ Stare n’ krye t’ sahatit. Po, Zot. Mashi ka ‘ â tue shkue. 120 Qi nper shpat e neper prrue Po vjen hapin tue shpejtue Thue ‘izet vjet s’i ka kalue? N’ Gjenoviq Marashi â nisë Ke Çun Mula me konisë, 125 Ke Çun Mula shpí e rreptë Kû han bukë i verbët e i shkretë; N’at fis t’Hotit, shpí e parë, Djalë mbas djalit Bajraktár. Prej mjesditet tue rá dielli, 130 N’ Gjenoviq kapet aj filli, N’ Gjenoviq te kulla Çunit, N’ at kullë t’ bardhë mbi krye t’katundit. Mire se t’gjâjë, or Çuni i Mulës! Po i thotë Mashi n’derë të kullës; 135 Mire se vjen, ti Marash Uci! I a kthen Çuni: Po tý ç’ t’ nguci Me lshue gjân, me lânun stâ’n Kshtû m’ u djergë zhegut m’ket ânë? A âsht gjâ t’ keq? a veç po drue, 140 Pse n’armë sod po t’ shof shterngue? S’ â gjâ t’keq jo, nder barí; Por nuk dij si â per Malcí… Zoti mirë ka m’ e punue, N’ kjoftë se besen s’kemi lshue. 145 Kam kênë n’Shkoder mbramë kam ardhë, Ke qaj miku faqebardhë, T’ cill’n e njef ti prej q’ kah motit, E m’ ká mârrë besen e Zotit, Me kuvendë me Krenë te Hotit, 150 Per nji fjalë, e jo mâ vonë Se n’ ket natë, te Kisha e jonë. Çoju fjalë, pra, Krenve t’ vendit T’ dalin n’ Brigje n’log t’ kuvendit, Se do t’ dal nji herë te shpija 155 me i shestue do pûnë të mija. Neser n’ Shkoder prap do t’ veta Ke qaj miku’ i u ngjatët jeta! T’ a ketë ndihmë Malcia e shkreta. Kshtû tha Mashi, e duel me shkue: 160 Nper pishë t’ zhegut pa pushue: S’ ishte ngaeja me u hutue. Njaj Çun Mula thotë nji fjalë. Madhi Zot, tý t’ kjoshna falë! Nder dý pûnë njâna do t’ dalë: 165 A se i shkojm Mbretit n’ ushtri, A se luftë kem’ me Mal t’ Zí: Si kjoftë mare ashtû e bâftë Zoti: Oren çuet por e ká Hoti. Po u çoj fjalë tash Krenve t’ vendit, 170 T’ dalin sande n’ log t’ kuvendit. Atý pûnët kem’ me i peshue, Mandej dalët si kjoftë gjikue. Edhe lumi ka kangen e vet. Nga një herë e zhurmshme dhe e vrullshme: kanga e randë e vajit. Mandej me një rrëmbim gazmor që kënaq çdo gja që natyra ka falun: kanga e hovshme e haresë. Lot e gaz. Si jeta e njerëzve... | ||
| Back to top | | ||
| LUPEN |
| ||
| Registered Member #2813 Joined: Tue Mar 24 2009, 12:56amPosts: 10264 | Te Kisha e Shnjonit Prendoi dielli, n’ qiell duel hâna, N” Veleçik po pingron Zâna: Ehu! ju malet e Shqypnís, N’ t’ cillat strukë shqypja e lirís, N’ t’ bardhat kohe qi kan prendue, 5 S’ lête anmik, jo, me i u afrue! E di shpat e di edhe prrue, E di landë e di edhe gúr, Shqyptarís kryq e terthuer, Se sa gjak atbotë i anmikut 10 Vojti rrkajë prej t’ bardhë çelikut, Qi flakote n’ dorë t’ Shqyptarit Porsi rrfeja majes s’ Sharit. A kisht’ mujtë kurr n’ at kohë t’ lume, ( Me lot gjakut sod t’ lotueme!) 15 Veç nji troe t’ tokës Shqyptare M’ e rmue dora grabitçare? Ah! jo kurr: t’ ish’ çue mbarë bota… Pse ndo ‘i Lekë, a ‘i Gjergj Kastriota Do t’ kisht’ dalë, at dorë rrembyese 20 M’ e cungue me armë ngadhnyese, T ‘ cillat n’ shekull do t’ permenden Hânë e hyj sa qiellve t’ enden. Por kan ndrrue sot moti e stina Per dhé t’ ngrît, kû rreh Martina! 25 Gjinde e mbajtun me lot t’ shumit Qi n’ djersë njomë bûcat e umit, Ja qi n’ kullmë rreshket kumuese, Ja nper dét bjen valës shkumuese, Per me mbajtë nji grue te shpija 30 S’ cilles bukë i lypin fmija, Edhe i lên ndoshta me kjá, Perse e mjera bukë nuk ká: Gjinde, s’ cilles Zot i âsht ari, T’ zezen tokë qi i ngratë Shqyptari 35 Shtrêjt me gjak e pat fitue, Pa ndo ‘i dhimë, kjoshin mallkue! Sod m’e dá duen copa copa: E perse? Pse don Europa… Uh! Europe, ti kurva e motit, 40 Qi i rae mohit besës e Zotit, Po a ky â shêji i gjytetnís: Me dá token e Shqypnís Per me mbajtë klysht e Rusís? Po ti a kshtû sod na i perligje 45 Njata burra qi m’ kto brigje Per tý vehten bâne flije Kur ti heshtshe prej ligshtije? Ti qi i a kalle flaken diellit E i shestove rrathët e qiellit, 50 Ti, prej eshtnash t’ t’ ngratë Shqyptarve, Qi bânë deken per dhé t’ t’ parve, Bân sod t’ bîjn fatosa t’ rí, T’ cillt nji troe t’ ksajë Shqypní Mos t’ a lâjn Shkjaut n’ dorë me i rá 55 Krejt ne gjak nji herë pa e lá! Lum, oj Zâna e Veleçikut, Qi m’ i a lshon ti namët anmikut, Qi m’ i uron djelmt e Malcís, Qi m’ i a kján hallin Shqypnís; 60 Ksaj Shqypní, e cilla motit, N’ zâ kah pushka e besa e zotit, Pat kênë çmue prej fisesh t’ tâna Kah bjen dielli e kah mêrr hâna! Por, sado qi poshtë ká rá 65 Sod me sod, e rrin tue kjá N’ pluhen t’ tokës, prej njerzve shá, Prap, oj Zâne, shkndija e burrnís Nuk â shkime n’ male t’ Shqypnís, Qi, manà, edhè n’ kto kohë t’ reja 70 Ka ‘i herë ndezet flakë si rrfeja. S’ kan mbetë shkret, jo, armët besnike, Perse Arbnorja grue fisnike, Bân se bân fatosa t’ rí, T’ cillt trimnisht per ket Shqypní 75 E per besë e t’ bardhen Fé E bâjn deken si me lé. A poi shef ti njata burra Qi kah Brigja neper curra. Tue hecë naten porsi bisha, 80 Janë t’ u njitun drejt kah kisha? Ata janë, po, Krenët e Hotit Qi m’u lidhë duen me besë t’ Zotit Per me i dalun zot Shqypnís, Per me i lânun nderë Malcís. 85 Po, Çun Mula mbí shpinë t’ kalit, U a çoi lajmin Krenve t’ malit; U a çoi lajmin n’ derë t’ konakut, Per me u mbeledhë n’kuvend t’ bajrakut; E si rrokull kjenë rreshtue, 90 Kshtu zên Çuni me ligjrue; Fol tash, Masho, ç’ po na thue? Un qe, Krenët t ‘ i kam bashkue, T’ cillve mundesh me u besue, Pse armët kryq i kemi vû, 95 Si na e lanë të parët kanû. At herë Mashi zên kadalë: Pa ndigioni, o trima ‘i fjalë, Qi po u thom me besë te Zotit, Porsi nipave t’ Kastriotit: 100 Katerqind e s’ dij sa vjet Jânë qi i bâjm Mbretit hysmet Kush ushtrí, kush angrí, Me armë n’ dorë, me zjarm në gjí, Me ‘i kamë mbathë me tjetren zdathë,105 Buken n’ strajcë e shpí senjurin, Dushek token, jestek gurin, T’ mbrame te hika e t’ pare te mbeta: Trima n’ zâ se â zânun jeta: Mos me drashtun krajl as Mbret! 110 Edhè Mbreti ket hysmet Dér dikû na e ká pelqye, S’ na ká lânë aj krejt m’ u thye: Na ka lânë lirín jetike, Na i ka lânun armët besnike, 115 Per me ruejtun Fé e zakona, Per me mprojtë kto malet t’ ona Per me mbajtë kanú’ n e t’ parve Me ruejtë erzin e Shqyptarve: Na ka çilë kishë e xhamí 120 Per dintarë e kryqelí: Na ka falun pagë e t’ dheta, Kanú m’ vedi sa t’ jetë jeta, E na. veç n’ e paçim çartë Ket kanú qi na lanë t’ Parët, 125 Se e kem’ shkue jeten n’ lirí Si në bjeshkë. ashtû në vrrî, Si me gjâ. ashtû me bulqí: Tue punue e tue gjallue, Tue lutë festat trashigue, 130 Mort e darsem me kanú, Sikur t’ parët na pa’ n punue, Por medèt e treqind halle! Per kto male e per kto zalle, Per kto male e zalle t’ ona, 135 Kû si heret, si n’e vona, Pat kênë mbajtë kanuja e malit, Pat kênë rritun pika e djalit, Pika e djalit, Lekët e Hotit, N’ zâ kahë pushka e besa e Zotit: 140 N’ zâ ka’ urtija e bujarija Qi zanát i ká Shqypnija; Perse â kndue n’ Shkoder gazeta Qi njaj Shkjaut sod t’ u ngjatët jeta! Do t’ i bâjn kto male t’ shkreta. 145 Po, Moskovi, i u thaftë hovi! E ka dá n’ Kuvend t’ Berlinës Me i u lshue Knjazit t” Cetinës Hot e Grudë, Plavë e Gucí. E tash Knjazi i Malit t’ Zí 150 Ká ngrehë top, ká dyndë ushtrí N’ kto trí dit me rá n’ Malcí: Thue gjâ e shkretë ka mbetë Malcija, Thue pa zot se â Shqyptarija .… Kshtû tha Mashi e Krenët e Hotit 155 Si t’u ráke ‘i rrfé prej Zotit, N’ ato fjalë mbetem pa zâ: Me i pasë pré… gjak s’ kishin bâ. Kishin ndêjë me sý per dhé, Pa thânë kush nji fjalë per bé. 160 Por prap Mashi zên t’ e vona: Ç’ t’ thomi, burra? Fé e zakona, Bjeshkë e vrrî e kullat t’ ona A ‘imend Knjazit pa luftue, Pa pushkë t’ shtîme kem’ m’ i a lshue?165 Pasha, Zotin, kjoftë levdue! Gjeto Marku zû m’ u idhnue Hot e Grudë s’ po t’i shklet Nika Bash me e dijtë se jesim n’ çika: Se na bân Knjazi faní, 170 Se na djeg me bjeshkë e vrrî. S’ i lâm marre Shqyptarís Kû t’ jetë puna e trimënís; Perse mbarë Lekët e Malcís Shk’ â m’ shtatë vjet e shtatdhete vjet,175 Dijn me dekë, po, per dhé t’ vet. Pa m’u njeshë per shtat xhubleta, S’ i bâj Knjazit t’ u ngjatët jeta! Por t’ flasë Çuni bajraktari, Fjalve t’ tija u rrí mâ i pari. 180 Njaj Çun Mula, si u mendue, Kshtû po zên me ligjirue: S’ kemi, burra, mâ shka t’ presim, Armët besnike, por t’ i njesim: Hovin Knjazit do t’ i a presim, 185 Me e dijtë se të tanë do t’ jesim. Ndoshta pak edhè na jena, Ndoshta edhè fyshekë nuk kena: Por anì pse t’ parët e motit, T” parët e motit, flakë barotit, 190 Njata ushtarët e Gjergj Kastriotit. Kurr s’ i njehshin n’ luftë ushtrít: Njehen dhênt e njehen dhít, Por jo trimat me armë lé, Trimat lidhë me besë a fé: 195 Trimi i mirë edhe sa herë Me ‘i fyshek dahet me nderë. Pra, le t’ çohet m’ kamë djelmnija: Oren çuet pse e ka Shqypnija: Me tê vetë âsht Perendija. 200 S’ e ngulë Knjazi n’ Hot bajrakun, S’ e rritë m’ né, jo, Karadakun, Pasha armët qi m’i la baba! Pa na vjerrë kortarë mbí krraba… T’ rrahim bén si t’ na apë feja, 205 ( Kush e thaftë atê e vraftë beja), Se qindrojm, eh gjofti rrfeja! Porsi t’ parët na pa’ n qindrue T’ cillt per t’ gjallë s’ kan me u harrue. Kshtû tha Çuni Bajraktari, 210 Edhè m’giûj u ngreh mâ i pari: Bâni bé, me lot per faqe, Per qitape e shtatë melaqe, M’ Orë te bjeshkve e m’ krye te fmís, E per Emen t’ Perendís, 215 Se pa dekë e pa hî n’ dhé Me gjith djalë e me gjith ré, Pa u robitë me lopë e qé E pa u djegë me stan e shpí S’ i bjen n’ dorë kurr Malit t’ Zí. 220 Njitë mbas tij atbotë u çuene Krenët e Hotit, e u betuene, Mbas kanûs s” Lekë Dukagjinit, M’ qiri t’ festës e m’ Kishë të Shnjinit, Mbí Shen Nikollë e m’ Shêjt Shna Ndue,225 M’ Kryqe t’ Krishtit, kjoftë levdue! Se, pa u shkimë me troje t’ veta, S’ i bâjn Knjazit t’ u ngiatët jeta! At herë Çuni rishtas zuni: Por tash, burra, ndienie ‘i fjalë: 230 N’ Urë t” Rrzhanicës do qitë ndo ‘i djalë, Me i zânë shtekun Karadakut, Dér sa t’ epet zâ bajrakut. Un po i zgiedhi ‘izet martina, Me u a ndie krismen larg Cetina, 235 E n’ Rrzhanicë kam me i ngujue, Pushken Knjazit m’ i a fillue, Per n’ kje ‘imend se i ká rá n’ krye Kufîjt t’ onë me i shkapercye. N’ Traboinë Gjetja le t’ dalë 240 Ded Gjo’ Lulit me i çue fjalë, Qi t’ a çojë aj m’ kamë t’ tanë fisin Porsa pushkët n’ Rrzhanicë t’ i a nisin. Ju tjerët krenë, edhè seicilli, Deri neser pa rá dielli, 245 T’ i a napë zânin fisit t’ vet, Qi shk’ â i Hot e shkon me Mbret, Prej shtatë vjetsh e m’ shtatdhetë vjet, T’ gatojë armët e t’ prehë tagâ’ n N’ Veleçik t’ a qese gjân; 250 Pse me pasë n’ Rrzhanice me krisë, Ka m’ u dashtë n’ Rrzhanicë me u nisë, E aty u bâftë si e ká thânë Zoti: Oren çuet por e ká Hoti. E ti, Masho, pa shkrepë dielli 255 N’ at mollë Shkodere t’ nisesh filli: Hodo Pashës m’ i u bân selám, Thuej t’ a çojë Miletin n’ kamë, Thuej t’ a çojë në kamë Miletin Me qindrue sod per Dauletin, 260 Me qindrue sod per Shqypní Tue luftue me Mal të Zí. E atij mikut, i u ngjatët jeta! Thuej T’ a qesë nji shkrolë n’ gazeta, Se per t’ gjallë rodi i Shqyptarit 265 Per pa gjak kurr dhén e t’ parit Nuk e lshon, jo, pasha Zotni! S’ e koritë, jo. Gjergj Kastriotin. Gjergj Kastriotin, trim rrfé. T’ shkruej se trima ká nder né, 270 T’ cillet per Atme edhe per Fé E bâjn deken si me lé, Kur t’ janë lidhë me besë e Fé Kur t’ janë lidhë me besë te Zotit Si jânë lidhë sod Krenët e Hotit. 275 Tash po dahna; nji udhë e mbarë! Se kan kndue gjelat e parë, E na kohë s’ kem’ me u vonue S’ âsht per burrë, jo, me u hutue, Kû per tê të jetë gjikue 280 Ja me dekë, ja me fitue. Foli Çuni e u dá kuvendi. Po, Zot, kuej do t’ i jesë vendi? Edhe lumi ka kangen e vet. Nga një herë e zhurmshme dhe e vrullshme: kanga e randë e vajit. Mandej me një rrëmbim gazmor që kënaq çdo gja që natyra ka falun: kanga e hovshme e haresë. Lot e gaz. Si jeta e njerëzve... | ||
| Back to top | | ||
| LUPEN |
| ||
| Registered Member #2813 Joined: Tue Mar 24 2009, 12:56amPosts: 10264 | Te ura e Rzhanices Rizá Pasha del n’ kalá: ‘Madhi Zot, se shka me pá! ‘Fort ndjegull paska rá N’ at Rrzhanicë, nen Podgoricë. S’ ká me ngiatë e do t’ bjerë shí: 5 Hazna e madhe per bulqí! T’ u ngjatët jeta! i thotë Myftija S’ ká rá ndjeglla kah Malcija, Kah Rrzhanica e Podgorica; Por âsht çue tymi i barotit, 10 Djelmt e Grudës e Lekët e Hotit Kah luftojn me Mal të Zí, Qi ká dyndun top e ushtrí, Me hî mbrenda ne Malcí: Mark Milani na u ká prî. 15 Po; sod n’ nadje kur ká ague Mark Milani, ‘i trim drangue, Tue i hypë gjogut n’ pulla shkrue, Burizânan aj ká urdhnue: Bje bujrís e t’ dalë ushtriaja 20 Edhè t’ niset kah Malcija. Krisi lodra edhè bujrija, Edhè m’ kamë i a bâni ushtrija, E u rreshtue per fushë t’ mejdanit Para kalit t’ Mark Milanit. 25 At herë Marku zû mbi kál: Pa ndigionie, o djelm, nji fjalë: Sod n’ Malcí na kem’ me dalë; Pse e dau Rusja n’ pleq t’ Berlinës Me ju lshue Knjazit t’ Cetinës 30 Hot e Grudë Plavë e Gucí. E na sod. qe. jem shtrengue Këto male me i pushtue. Por se shka? nji pûnë po e drue, Se pa gjak nuk kan me u lshue. 35 Pra, t’ gatohi me qindrue, Pse kem luftë me trima rrfé, T’ cillt Atme edhe per Fé E bâjn deken si me lé. Por, ne kjoshi, o djelmt e mí, 40 T’ bijt e atyne qi n’ Mal t’ Zí Kan ruejtë Fé, kan ruejte lirí, Tue luftue si shqype t’ leta M’ krepa t’ onë per sa qindvjeta; A ju mbrama n’ Hot do t’ mrrîni. 45 Malcís mbrenda do t’ i hîni. Do t’ a ngulni n’ Hot bajrakun, Do t’ zbardhni Karadakun. Urra djelm, eh, u dhashtë e mara! Perse fati na hecë para! 50 Kshtû tha Marku e rá bujrija Edhè u nis per Hot ushtrija. Ehi moj Zânë, tý t’ kjosha true! A thue din ti me m’ kallzue, Se sa ushtarë ká Mark Milani, 55 Se si i a quen Vojvodat zâni? Pse s’ t’ a njof asnji per bé: Un Shqyptár, ata janë Shkijé: Né na dán nji gjak e ‘i fé: N’ mní t’ sho’ shoqit kemi lé: 60 Kem’ ndrmjet nji qiell e ‘i dhé!…. Njajo çeta. qi ka prî. Tetqind pushkë, t’ gjith djelm te rí, Ata jânë Ljubotinjânë, T’ dobë per t’ páme sa t’ duesh me thânë, 65 Porse trim t’ fortë si Zâna, Qi kan lânë pa djelm sa nâna, Qi kan bâ me kjá sa bulla, Qi kan djegë saraje e kulla, Qi e kan zbardhun Karadakun: 70 ( Kiju inád, por foljau hakun ): U ka prî ‘i farë Ceroviqit Derës bujare prej Nikshiqit. Kaleshan musteqe–zí, Thonë âsht Ora e Malit t” Zí. 75 Njimí pushkë i çoi Cetina Me njegush e me krahina, Djelm te lehtë, si gjeraçina: Vukotiqin kta kan t’ parë, Burrë i fórt e kuvendtár, 80 T’ cillin thonë, se Knjazi i Malit T’ Zí s’ e ndrron per sý të ballit. Ndandqind pushkë ka qitë Nikshiqi; Njaq sa thonë qi Matiniqi, Vojvoda qi u ka prî, 85 I pat lypë me rá n’ Malcí. Matiniqi, bre, djalë i djalit, Tuj kênë vete ti sokol malit, po a njemend paske kujtue 90 Se Malcín ke per t’ a shtrue Me ndandqind e jo mâ vetë? Po a kujtove, more i shkretë, Se Malcija ká dalë faret, Se nuk bâjn mâ djelm Shqyptaret, Veç se bâjn do cuca t’ kqija, 95 Sa per furka e enemija? Ah, kadalë! sod ká me u pá N’ urë t’ Rrzhanicës kur ké per t’ rá, Se n’ Malcí nuk léjn veç grá; Kur t’ i ndiejsh shkinat tue kjá: 100 N’ kjoftë, madje, per tý gjikue, Veshë e krye prap n’ shpí me i çue: Kur t’ i ndiejsh tue kjá ti shkinat, Kur t’ i ndiejsh tue nâmë martinat Qi u a lanë sa nuse t’ veja, 105 Qi u lanë pa mârrë sa reja, Kah gjimojshin porsi rrfeja! Vjen ushtria e malit t’ Zí Porsi rêja e zezë me shí Per me shkrepun n’ at Malcí. 110 Kah Rrzhanica na i ká prî Mark Milani Kapidani, T’ cillit n’ krajla i vojti zâni, Si kah pupla e kah tagâni. Por nuk dij, se ç’ ká me bâ 115 N’ Urë t’ Rrzhanicës kur ká me rá? Ura ngusht e Marku m’ Kál, Fort po drue se s’ mund do t’ dalë. Deh, o Zot, qi nalt prej qiellit Punët e njerzve i njef mirfillit; 120 Qi e ndertove, kur krijove, Qiellen t’ naltë e token t’ gjânë T’ bijt e robit sa me i zânë, Pa nevojë me ndeshë m’ shoshojn, Kur per s’ tepirt t’ mos lakmojn; 125 S’ dij Shqypnija se shka bâni, Qi e ka msý sod Mark Milani, E me topa e me novica Po rreh dromin kah Rrzhanica?… Ti, qi t’ Ligshtit i a njet doren, 130 Per mjedis qi kputë mizoren Shpatë ngadhnyese n’ grusht t’ tradhtarit, Njita doren sod Shqyptarit; Edhè anmikun shtroja para, Qi perbluen kshtû punë t’ pamara. 135 Kur n’ Rrzhanicë na vojt ushtrija, Atý krisi prap burija, Edhè u ndalen me pushue. Mark Milani, trim drangue, Merr turbín, del me shikjue: 140 “Madhi Zot! se shka do t’ jetë, N’ at báll ure, n’ at perpjetë? A jânë orrla, ja sokola?… Nuk jânë orrla, as s’ jânë sokola, Shka n’ per sý po shef t’ turbís; 145 Porse jânë Lekët e malcís: Halil Haka e Palokë Gjoka Me ‘izet djelm qi s’ t i ká toka; Ktû Çun Mula edhè ‘i ká çue Pushken sod me t’ a fillue. 150 Palokë Gjoka, i forti djalë, Po çon doren. bân kryq n’ ballë: ” Madhi Zot! tý t’kjofsha falë, Se shum shkjau na paska dalë: Krushqit e knjazit t’ Malit t’ Zí 155 Per me mârrë vashen Malcí. Por s’ dij shêj’ n kuej i a ká çue… Pasha armët, s’ kem’ me ja lshue! S’ mund e vêm na sod kanú Me i dhânë vashat pa i fejue… 160 Pra, t’ shterngoh’ i n’ armë, o burra! T’ a bâjm vorrin nder kta curra, E t’ i a nisin Knjazit pushken… T’ i a kthejm krushqit me gjith krushken. P’ r ‘i grusht eshtna, pashi Zotin! 165 Mos t’ korisim Gjergj Kastrjotin, Mos t’ korisim na sod Hotin, Marre vedit mos t’ i lâm. Marë Europa âsht çue në kâmë, Krajl e Mbret kan dalë me pá, 170 Si luftojn Shqyptár e shkjá. Mâ mirë dekë nên dhé m’u kjá Se per t’ ligshtë né me na shá! Se per t’ gjallë me ndêjë nên Shkjá! Nenè fjalë s’ pat krye Paloka, 175 Krisi pushka gjimoi toka. Aferim! tha Palokë Gjoka! Po kush qiti n’ trí taborre? Marka Kola rrfé mizore. Marka Kola i pari qiti, 180 E kû qiti atý i a njiti: Vrau n’ martine të Sulltanit Burizânen Mark Milanit! M’ Markun fíll aj kje shterngue, Por me e marrë s’ isht’ kênë gjikue. 185 Dekun n’ tokë rá burizâna, Kur qe krisne ‘izet shejshâna, Njizet huta rán batare: Njaq rrëfeja n’ dorë shqyptare. M’ kamni djelm! sa i punoi zâni, 190 Atbotë krisi Mark Milani, Pse na rá per Zo’ n Malcija! Trup në kamë i a bâni ushtrija; Krisi topi edhè novica, Gjimoi Cemi, u dridh Rrzhanica. 195 Kuku! bâni Zâna e Malit, Ke do t’ m’ jesë mue pika e djalit, Pika e djalit, djelmt e Hotit: Njata nipat e Kastriotit… Ah! Çun Mula, kjosh i zí, 200 Ke na i bore djelmt e rí, Tuj zânë pritat Malit t’ Zí. Heshtu. Zânë. m’ at vetull malit! Nuk po t’ jet, jo, pika e djalit, Pika e djalit, Lekët e Hotit: 205 Perse nipave t’ Kastrjotit, Kur t’ jén lidhë me besë të Zotit, S’ ka shka u bân flake e barotit. Por t’ gajrisin me qindrue, Pse, edhè n’ kjoftë per ta gjikue 210 Me dhânë jeten tue luftue, Ká me dalë kush me i pague: Çuni ngiat u ka qillue. Po, sa krisi te Rrzhanica Kndej martina, andej novica, 215 N’ Hot e n’ Grudë u dha kushtrimi. E, si dirgjet bjeshkës thellimi, Tue vetue e tue gjimue, Shí e breshen tue dikue: Njashtu rá n’ Rrzhanicë Malcija 220 N’ at log Zânash, kû tradhtija Do t’ poshtnohej Malit t’ Zí. E si prrue, kur t’ bjere shí, Turbull bjeshkve tue shungllue Landë e gur tue rrokullue, 225 Urat mêrr qi t’ gjêjë perpara E then ledhet per nên ara Bulkut t’ ngratë zêmren tue i thá; Njashtu n’ luftë Malcija rá. Aman, Zot, se shka me pá! 230 Kerset topi pa i a dá; Rreh martina si bumbullima, Rreh novica, ushton Rrzhanica; Çohet tymi. gjâ nuk shifet, Per brî shoqi nuk mund t’ njifet. 235 Ah! ju orla e korba t’ zí, Se shum puna ká m’ u bî: Qýsh se trimi m’ trim ká rá, Pa pasterm nuk kan m’ u dá… Mâ se ‘i nânë, po, ká me kjá, 240 Mâ se ‘i nuse e vejë do t’ mbese, Mâ se ‘i çikë pa dhânë do t’ jese: Mâ se ‘i çikë do t’ jesë pa dhânë; Perse djelmt, qi i paten zânë, N’ at Rrzhanicë se i cilli muer 245 Ka nji vashë e u bâ dhanuer… Muer ka ‘i plume në krahnuer! Por lum kush des per dhe t’ t’ parve, Si âsht tue dekë rodi i Shqyptarve. Pra mos kjáj, moj nâna e Colit, 250 Pse t’ mbet djali, aj farë sokolit, Pse t’ mbet djali tue luftue! Aj n’ pûnë t’ ligë nuk t’ pat qillue, Por qilloi me trima rrfé Tue luftue per Atme e Fé: 255 Nuk ká dekun por ká lé! Jo se, pak pa dhânun jeten, Coli mirë na pagoi veten: Vrau dy shkjé, dy djelm si Zâna, T’ veshë e t’ mbathë si kapidâna: 260 Njâni Krista e tjetri Rista. Por t’ kjajë shkina ke Cetina Matiniqin t’ cill’ n e kputi Gjeto Marku, zêmer — nguti. Veç se shka, mâ fort se Gjetja, 265 Ket qyqár, thom, e vrau vehtja; Pse, ç’ e prûni ke Rrzhanica E me topa e me novica? A dro token pat per t’ dá, Qi ja la ktij baba Shkjá? 270 Ç’ po bân Zâna n’ mal tue kjá! Mjera Tringa per njaq vllá, Mjera Tringa per vllá t’ vet, Qi n’ Rrzhanicë aj sod i mbet, Pa pasë moter me i ndêjë ngiet, 275 Pa pasë moter, qi m’e ankue, Varrët e shtatit m’ i a pajtue! Po, Nikë Daka i Vat Cubakut, Lule djalit prej zamakut, Dý — trí herë i rá mustakut; 280 E si arí qi vathës tue rá, Kje varrue, por jo krejt vrá, Vjen mâ fort aj t’ u terbue E mberendë vathit s’ jet pa u lshue; Njashtû Nika, jurra djalë! 285 Msýni uren per me dalé, Per me dalë, me rá n’ ushtrí, Thue se gjallë don me i perpî. Por e pri’ n me dyýnovica, Me dý plume per nen cica 290 E e bânë dekun ke Rrzhanica. Shka ká thânë njaj Halil Haka: Bini, djelm, se mbet Nikë Daka!.. Bini Lekë, bini Malcorë! Trima mbrendë! Me dorë! Me dorë! 295 Edhè âsht çue në kamë Halili, Zier tagâ’ n. ‘i rrfé prej qielli, E jurish ká mârrë i urë Porsi bisha ne Kallnduer. U dynd Gruda, s’ cilles zâni 300 Larg i vojt per kah tagâni: U dynd Hoti t’ cillit Zoti I ndihmon per kah agzoti: E. si rreshmja s’ naltit lshue Bjen teposhtë tue shungullue, 305 Krepa e gur tue rrokullue, Tue rrxue landë e tue rrxue shpija Kahdo t’ i kalojë duhija: Njashtû n’ Cem djelmnija rá, Rá djelmnija n’ luftë tuj ngá. 310 Djelmt e Grudës, ahi porsi Zâna! Djelmt e Hotit, si lum nâna, Si lum nâna, qi po i ká! Kush i urë e kush nper vá, Njani zhyt e tjetri m’ not, 315 T’ gjith m’ at ânë. o i Madhi Zot! Po, dý prroje prej dý kulmesh Ndryshej nuk perpiqen shkulmesh, Kúr t’ kén hasun n’ grykë t’ ndo’i malit, Per me u lshue mandej giatë zallit. 320 Neper ara e fusha t’ gjâna, Turr dý ushtrít, ahi! me tagâna Si u perpoqen kah Rrzhanica. Heshti huta edhè novica, U perzien ksula e kapica, 325 Flakuruen kaptina e koka, Shkumoi gjaku, bumbulloi toka. Ah! moj Stoke, e zeza loke! Del nji herë n’ at vetull malit, Per ne paç n’ ushtri djalit: 330 Del, o e shkretë, nji herë me pá, Pse po drue qi ngusht t’ ka rá, Ke, trullue prej Gospodarit, U ndesh sod me ród Shqyptarit. Kqyri Shkijét qi kan mbetë shyt: 335 A mos t’ jét njaj djali i yt? Njaj Jovani? ja Stojani? Njaj Nikiqi? ja Radiqi?… Njehi vetë, mori kercunë. Veç se e ké. besa, do punë, 340 Pse pesdhetë kan mbetë pa hundë, Njaq kan mbetun pa rradake… Mjera nana karadake! Por, ç’ âsht Cemi tue gjimue? Por, ç”â sht mali tuj ushtue? 345 Por, ç’ â fusha tue këcye? Mark Milani thonë u thye! Mark Milani, bre djali i djalit, S’ i ké njoftë ti Lekët e malit. Pse kur rubla n’ fushë t’ mejdanit 350 S’ u a topitë tefin taganit, Atje kurr nji aster s’ bâni As Nikolla, as Mark Milani… Por, n’ daç gjallë n’ Cetinë me shkue, Duen prehë kamët e me shpejtue, 355 Pse pat thanë nji mjekerr — bardhë: Kamët e leta e faqja e bardhë. Hiku Marku. hiku ushtrija: Urra! m’ shpinë i u lshue Malcija, Mjerë i mbrami, lum i pari, 360 Pse kê zû per vrap Shqyptari. Kurr n’ Mal t’ Zí mâ s’ kthei qyqari. Bre, nuk dij se ç’ kje tu’ bâ, T’ kênke ditë, ofshe! edhe! mâ; Por rà nata e lufta u dà. 365 Hiku Shkjau sa mujt me ngà E n’ Rrzhanicë Malcija rà Zûni pritat per gjith và; Pse thonë Shkjau se besë nuk kà. Ehi! moi Zânë. ty t’ kjosha true, 370 A thue â ‘imend, a m’ duket mue, Se ata ushtarët e Gjergj Kastriotit Ndryshej n’ luftë nuk bijshin motit, Veç si bien Shqyptarët e sotit, Kur t’ jèn lidhë me besë të Zotit? 375 Edhe lumi ka kangen e vet. Nga një herë e zhurmshme dhe e vrullshme: kanga e randë e vajit. Mandej me një rrëmbim gazmor që kënaq çdo gja që natyra ka falun: kanga e hovshme e haresë. Lot e gaz. Si jeta e njerëzve... | ||
| Back to top | | ||
| LUPEN |
| ||
| Registered Member #2813 Joined: Tue Mar 24 2009, 12:56amPosts: 10264 | Kasneci N’ at Cetinë, mbi ‘i kulm pullazit, M’ kulm t’ pullazit t’ saraj’ t t’ Knjazit Po bân sorra ,, kâ ” e ,, ka ”. Veç kto sorrat, more vllà, Thonë po njellshin ogur t’ zí: 5 Kshtu, nemose, thonë n’ Shqypni, Veç me giasë se edhè n’ Mal t’ Zi; Pse, sa nisi me vikatë Po del Knjazi me hukatë, Me hukatë neper balkue, 10 Tue britë t’ madhe ,,hue” ,,hue” ,,hue”. Kur, qe, i epet me shikjue Kah Dobërsku, mal i bardhë, Edhe shef nji djalë tuj ardhë Kah Cetina vrap si era, 15 Thue po e ndjekë mbrapa potera. A thue âsht hajn, a por ushtuer, Qi i bjen rrugës kryq e terthuer, Po bân Knjazi at herë me veti, Por me pvetë kurrkend nuk pveti… 20 At zâ sorre e drote i shkreti. Nuk i a ngiati por sa grima E aj kamsori, si vetima, Fillikat n’ Cetinë i a mrrini. N’ saraj t’ Knjazit edhè hîni; 25 E la sogja me kalue: Mark Milani e kishte çue. " Mirë se vjen, or gerxheli ", I thotë Knjazi i Malit t’ Zi " A kem’ fjalë prej Mark Milanit? 30 Si i kem’ pûnët n’ at fushë mejdanit? " Tuj ofshâ i a kthen lajmtari: Njashtû punët, lum Gospodari, Njashtû punët t’ i pastë anmiku Perse ushtrija njiherë t’ hiku; 35 T’ hiku ushtrija, e Mark Milani: Shqyptarve u kà mbetë mejdani. Disa krena na i kan prè, Disa t’ vràm na i bânë per dhë, Per t’ shituem pse pvetë nuk kè; 40 Fushës s’ Qemoskut na vûnë para Tue na ndjekë nper djerre e ara, Gjurmë per gjurmë per vrap tue ngà, Dèr sa u err e mâ s’ u pà: At herë lufta por u dà. 45 Por per kaq na s’ kjem tue e lshue, Pse jem’ t’ armve e n’ lufta msue: Veç â ‘i kob edhè mà i zi: Duel kushtrimi n’ Shqyptari Me rà n’ luftë ka nji per shpi; 50 Shka âsht i malit me armë mizore, Shka âsht i fushës me kàl per dore, Të gjith lidhë me besë arbnore. Edhe dyndë janë malet t’ tâna, Kan rrokë huta e prehë tagâna, 55 E u kà pri, si kà dalë zâni, Hodo Begu e Kapidani, Qi per mbret e vende t’ veta Nuk u dhimbet gjâja as jeta. T’ dy bujarë e të dy trima: 60 Kapidana, si vetima, Hodo Begu, si Bumbllima: Nder shtatë krajla u vojt ushtima. Kan rà n’ Tuz, si shqype t’ leta, Veç me pà, mor’ t’ u ngjatët jeta, 65 Se nuk din kush me kallxue, Kaq ushtri âsht grumbullue! Dy mi djelm çoi Dukagjini, N’ luftë të rrmyeshem, porsi Drini, Kah dikohet turbull zallit, 70 Kur tu’ u dê t’ jèt bora malit: Mjaft me thânë Shala mizore, N’ zâ per pushkë, kjo’e bukë e ndore: Qaj Mar Lula na u ka pri, Kaleshan musteqe–zi, 75 Larg permendë aj per urti, Per urti, per trimëni N’ kacaturrë edhè n’ allti. Pêsë bajrakët, qi ka mirdita, M’ krep t’ Rragamit neper prita 80 Kan zânë vend, nja trimi rrfeja: N’zâ n’ Shqypnikta per kah feja: T’ lèt kah kama e t’ shpejtë kah dora, Thonë, se kurr s’ u â sht ligun Ora. N’ at log Zânash u ka prî 85 Nji i Gjo’ Markajsh, djalë zotni, Kaluer atit pullali, Si hyll drite n’ at Shqypni: Prenk bibë Doda aj êmni i ti. Por, zotni, se shka me kênë! 90 Ka rrâ Shkodra turk e i kshtênë: Turq beglerë e T’ kshtêrë reshperë, Veshë e mbathë si Kapitana Me çakçirë e me fistâna: Me tagâna e me shejshâna, 95 Me martina, me calina, Me dumbare e alltipatllare, E me pare e besë shqyptare. Un këta, drejt me t’ kallxue, Gospodare, un këta i drue… 100 Perse, kur nji djalë zotni T’ lâje tokë e grue e fmi, Aj dikû veç ka qitë ceken mos me kthye, por me bâ deken. Jo se edhè me dashtë me kthye, 105 Nji luâ kta kan per krye, Qi u bje pushkë, po, n’ lule t’ ballit: Hodo Begu, sokol malit, Oxhakzade djalë mbas djalit. Porse prap kà edhè mâ teper: 110 Ka rà n’ Tuz Malcija e Eper; Ka rà n’ Tuz ka nji per shpi, Shkreli n’zâ per bujari, Vukli e Nikçi per urti, N’ zâ Kelmendi per begati: 115 U kà pri, krejt n’ ari ngri, Vetë Çun Mula, bajraktari, Qi mâ i mirë s’ Bâhet Shqyptari. Ktyne fjalë edhè u kà çue Qaj Toptani. trim drangue. 120 Se do t’ vîjë me Mat e Krù Per Shqypni ktû me luftue. E t’ janë çue Toskë e Dibrânë E jânë ngrehë Lumë e Pejanë, Gàsh, Krasniqe e Gucinjânë, 125 Me Gjakovë e me Tetovë, Me rà n’ Tuz. me rà n’ ushtri. Me dhânë jeten per Shqypni, Per Shqypni edhè per Mbret. Kan rrahë bèn t’ gjith n’ fè të vet: 130 T’ Kshtênët Unjillin, Turqit Qitapin Se per t’ gjallë Malcin s’ t’ a apin. Mark Milani prandaj tutet Me rà n’ luftë, edhè po t’ lutet, Per ne daç me u dà me nderë, 135 Me shkrefë luften tash nji herë: Per Malci nuk âsht mâ shpnesa. Do t’ pertrijm tjera ngatrresa per me rà n’ ndo’i tjeter ânë: Pa e shkye ‘i send na s’ kem’ me e lânë,140 Perse e kem’ Moskovin nânë… Kshtû kasneci tha tue fshâ. Knjaz Nikolla erdh e u vrâ. Kishte mbetun m’ kamë pa zâ: Me e pasë prè, gjak s’ do t’ kisht’ bâ: 145 Kaq u pi, kur ndjeu se marë Punët s’ i kishte me Shqyptarë. Nji copë herë ndêi tue mendue, Qatje vonë ulet me shkrue, Me shkrue leter Mark Milanit, 150 Me u largue prej fushës s’ mejdanit: Mark Milan, bre faqja e bardhë, Teper keq tash â tue m’ ardhë Ke thânë s’ paska kênë prej zotit Me shtrue tokët e Gjergj kastriotit 155 Cernagora, e Grdës e Hotit Me ju vû kapcen m’ krye. Shum uzdajë kam pasë un m’ ty… Por, qe, tash…ngusht paske rà… Ç’ t’ i bajsh punës…Gjithmonë belà 160 Kta Shqyptarë, besa, kan kênë, E n’ dashtë turq, n’ dashtë t’ jenë të kshtênë, Hajrin s’u a kà pà kurrkush! Veç se fjalë e la dikush, Qi me ‘i t’ sjellme s’ pritet lisi 165 E se lopët lpihen me rend… Prandej çetat fill tash nisi N’ shpija t’ veta: me sa mend Na po i bijm murit me krye… Me shka vetë po shof me sy, 170 Vonë Shqypnin kem’ per t’ a shtrue, Pse po e ká ajo Oren çue. Edhè e mshili me dyll t’ zi E ja dha kasnecit t’ ri, Qi edhé e puthi e e vûni m’ ballë; 175 E t’ u çue si shpatë e gjallë. Bâni Knjazit t’ u ngjatët jeta, Edhé u nis aj kah perpjeta, Tue i rà rrugës kryq e terthuer, Thêmra e gishta tuj i lnuer, 180 Neper landë e neper gùr: Tue hecë ditë e tue hecë natë. Por, shka t’ bâjë? â rruga e giatë, E m’ u ndalë s’ po dote as vetë: Asht dishka qi e shtyn perpjetë… 185 Kur kan kndue gjelat e parë Fushës s’Qemoskut bjen per arë; Kur kan kndue gjelat e dytë, Mark Milanit i a shef syt. Edhè letren kà dorzue. 190 Marku letren kà redue, E at herë drita tuj ague, Ulun krye, lavjerrë mustak, Kthei me ushtri në Karadak. Edhe lumi ka kangen e vet. Nga një herë e zhurmshme dhe e vrullshme: kanga e randë e vajit. Mandej me një rrëmbim gazmor që kënaq çdo gja që natyra ka falun: kanga e hovshme e haresë. Lot e gaz. Si jeta e njerëzve... | ||
| Back to top | | ||
| LUPEN |
| ||
| Registered Member #2813 Joined: Tue Mar 24 2009, 12:56amPosts: 10264 | Kulshedra Lum e lum per t’ Madhin Zot! Ç’ kà shkrefë sande gjith ky mot, Gjith ky mot e kjo vetimë, Gjith kjo gjàmë e bumbullimë, Thue po shâmen qiell e dhè. 5 Kà lshue prrue, po, e kà lshue shè; Rreh shtergata, shungullon era; Ushtojn malet, me t’ hi mundera; Kaq nji mot kà shkrefë n’ malci: Shka do t’ jèt, vall, nuk e di. 10 M’ at Bigë t’ Shalës kà dalë Kulshedra, Me shtatë krena e gjashtë parë kthetra, E per krye kà ‘i sy në ballë, Bishtin giatë, me i mrrijtë në zàll: Qi, t’ u hjedhë e t’ u perdredhë, 15 Tue hingllue e tue turfullue, Zjarm e surfull tue flakrue, Krepa e gur tue rrokullue, Dukagjinin don me shue, Per nji dhûnë qi i bâka Shala: 20 Kur Dragoni Vocerr Bala, Fmi tue kênë, n’ nji shpellë të malit N’ gjumë e ndeshka, e ‘i sy prej ballit Zjerrë i a paska me nji hû, Kah i a ngulka dèr në trû. 25 Asht ndezë flakë T’ tanë Biga e Shalës M’ zhuri t’ Lumit m’ maje t’ halës. Mnderue gjindja prejksi nâmi, Kah si kshtêja pelset shkâmi, Jânë ngujue nder shpija e stane; 30 Hikë shkerbèt kanneper plane, E nper pisha luron bisha M’ at Gùr t’ Lekës e m’ kep t’ Parûnit, Me ju dhimtë gurit e drûnit. Kur Drangojt e Shqyptaris, 35 Si të fushës si të malcis, Atà pàm e kan vetimen, Edhè ndie kan bumbullimen. Qi po ushtote Dukagjinit Mbi Qafë t’ Diellit m’ valë të Drinit, 40 Mirë me vedi jânë kujtue, Se Kulshedra atjè âsht diktue. Ndonji mal per me rrenue; Edh’ at herë, kûdo kan kênë, N’ mal a n’ fushë, a turk a i kshtênë. 45 Atà çue jânë per ajri, Me flamure kuq e zi, E me lata e me supata E me fuzhnji e dàna t’ giata: Me veriga e rrfanë çelikut, 50 Hekra barkësh të Venedikut: E nper rê e nper thellim Mbi Bigë t’ Shalës kan rrâ fluturim, Kû Kulshedra kishte dalë, Nâm të zi tue bâ mbi Shalë. 55 Me u bindë dheu m’ tê dèr mâ s’ voni. Prej Mirdite shkrefë Llesh Gjoni, i Derës s’ Gjomarkaj, trim si Zâna, Nji hyll n’ shêj nder Kapitana, Qi as per pushkë as per pashi 60 Mâ nuk lèn, jo, shoqi i ti, Kah shkrepë dielli m’Shqyptari. Shoq me tê âsht Bibë Llesh Markola Orrl i zi ky nder sokola: Qi edhè kryet, po, me i a hjekë, 65 Drue p’ r ‘i javë s’ kishte me dekë. Shkon prej Shkodret Ndrekë Heqimi, Qi mâ i fortë nuk bâhet trimi: Then mixhidin per mjedisi; Edhè urtija i shkon per fis: 70 Qi prandej e zgiedhka Mbreti Sylahçi m’ e pasë mbas veti. Me tê shkojn do koleshâj, Trima t’ çartun, katallâj: Qaj Gjokë Kukli e Çapaliku, 75 Beqo Qoshja e Hamz Sadiku: Burra t’ fort porsi çeliku, Mos me i trêmë shpata as rreziku. Mandej shkrefin nalt kah Peja, Dy djelmoça, si dy rrfeja: 80 Rrustem Uka, pika e djalit: Xhem sadrija, harushë malit, Lè e rritun n’ at Rrogovë, Djelm mâ t’ fortë s’ i kè n’ Kosovë, As n’ Kosovë, as në Gjakovë: 85 Veç n’ Gjakovë n’ kjoftë Ton Golija, Qi mârrë turrin si duhija, Kaluer atit pullali, Fill m’ Kulsheder aj kà msy, Thue me dhâmë po do m’ e shkye. 90 Prap prej Shllakut lshon Gjetë Gega: Faqja e tij kuq porsi shega: Shllungë mustakun derdhë n’dy dega: Kur nji fjalë po e folka burri, Mâ s’ i luejtka me sa curri. 95 At herë Palç del qaj Prêl Tuli: Msyn prej Kthellet Marka Kuli; N’ Traboinë rrân Llesh Nkollë Luli; Rrân Dodë Prêçi prej Kastratit: Gjeto Marku flakon shpatit, 100 Porsi ajò flaka e barotit, Kur t’ i nepet zjarm agzotit: Zbardhë kà faqet gjithkund Hotit. Del prej Shkrelit Marash Vata, E si rêja me shtergata, 105 Msyn perpjetë drejt Dukagjinit, Me at gjin Pjetrin e Kurbinit, Qi per pushkë e per urti E lanë nâm të dy n’ Shqypni. Kta edhè u ndeshkan m’ Qafë të Boshit 110 Me Drangoj të Shalës e t’ Shoshit: M’ at Mar lulen, trim bujàr: M’ Gjelosh Kolen, kuvendtàr, M’ Mehmet Shpendin. pushkatàr: M’ Let Putanin e m’ Tol Canin, 115 Qi kaherë ja ki’ n fillue Me Kulsheder me luftue: Por per s’ largët veç tue e shinue, Pse fort pak kishin qillue. Si jânë mbledhë Drangojt m’ at qafë, 120 Kuvend bashkë nji herë kan rrafë, Si me msy e tek me msy Mandej çue jânë per ajri, E ashtû çetë edhè flauri, Tue shkrepë moti edhè vetima, 125 Tue krisë gjâma e bumbullima, Tue vikatë, tue hallakatë, Mbi kulsheder turr jânë lshue, Kush me fuzhnje tue e shinue, Kush me lata tue e shkallmue, 130 Kush me dàna tue e dermue; Njani, rrah me hekra shpinës, Tjetri, m’ spatë bjeri kaptinës, Tash mbi tê lshou turra–turra; Tash me shkrepa gjueje e curra: 135 I shkrefë gjaku porsi gurra. Trandet Biga m’ at poterë: Bân medet t’ tanë Shala e mjerë. Fort âsht hjedhë Kulshedra at herë, Fort âsht hjedhë, edhè perhjedhè; 140 Tash kuk trupin kà perdredhë, Tash â lshue ‘iqind pash n’ ajri, Herë, msyj vetë ajo n’ furi, Herë, rri strukun neper shpella, Edhè gjuej Drangojt m’ zhavella: 145 Lshoju flakë e zjarm prej goje, Hidhu jargun hoje–hoje, Nji ditë udhé me hikë larg soje, Prej qelbsinet qi i del goje. Kah me kthetra nep per ânë, 150 Hidhen krepat porsi rânë, Flakrojn currat m’ Qafë t’ Bishkazit; Ekah idhtë, në frymë t’ marazit, T’ u perpushë, t’ u karrani, Lshon e ngurrë bishtin n’ ajri, 155 Fishkllon ajri rreth mbi Bigë, Vetë Drangojt me pasun frigë, Po kje frigë se kà Drangoni. Kuer, qe, turret qaj Llesh Gjoni, Me ‘i parë dàna pash t’ giata, 160 E tue rrahë e shtergata, Tue krisë gjâma e Bumbullima, Neper dritë qi lshon vetima, Msyn Kulsheders aj m’ i a kapë Nja’ n fulqi. qi i pash kà hapë. 165 Mehmet Shpendin per t’ perpi, Qi, m’ tê ‘i shkrep tue karrani, Thue i paska njânen bri. Kah e shef tue msy Kulshedra. Ajo âsht tutë. e rrshânë mbi kthetra 170 Tuj u rrqasë, futet në shpellë, Kû mrendë shtatin strukë kà kthellë, Veç se krenat lânë kà jashtë, Si ajo breshka per nên rrashtë, Zjarm e surfull tue flakrue, 175 Ke bân lleshi me ju afrue. Por nja as dy Lleshi s’ i a bâni, Fulikare fill m’ tê rrâni: Me t’ dy duert dánat kà hapë E me to fulqi’ n i a kapë, 180 Sa kû mundet i a shterngon, Si n’ menjêne i a ngurron: Edhè e trandë aj turra–turra, Tash tue i dhânë t’ shtymen nên curra Tash prej vedit tue e terhjekë, 185 Herë n’ terthuer rrebtë tue perpjekë, Veç si t’ mujë aj m’ e mahitun, Jashta shpellet per m’ e qitun. Se ç’ âsht hjedhë aty Kulshedra, Se ç’ perpushë kà ajo me kthetra, 190 Ç’ kà hingllue me shtatë germaza, M’ i u ndi vigma te Shperdhaza. Ngurrue shtatit, bâ germuq, Randë per tokë tue rà palmuq, T’ u perplasë, t’ u kalamânë, 195 T’ u plandosë per gur e stênë, Bân me i hapë dànat me kâmë, Bân me brè dànat me dhàmë: Por nuk brehen as s’ shperthehen, Pse mirë mjeshtri i kà punue, 200 Pse mirë Lleshi i kà shterngue: Mjerë kush mrendë u kà qillue! Ngerthye Lleshi, bâ si grep, Njânen kâmbë zatetë p’ r ”i shkrep, Djersa rrkajë tue i shkue per ballë, 205 Tue kercnue me dhâmë e tmallë, Rrin e t’ hjekë aj m’ nja prej vedit, T’ hjekë Kulshedra edhè prej vedit. Njani t’ hiq—tjetri terhiq: Lleshi ngrif—Kulshedra ngrif. 210 Aj: t’ a zjerri jashta shkrepit; Kjo: të strukem mrenda shkrepit, Të pështoj prej ktij gazepit. Kur, qe, Lleshi po permlidhet, Po permlidhet, po perdridhet, 215 Po perdridhet tue ngrefë m’ dana, Me ato duer e me ato llana, Si të shkrime prej çelikut, Kû per t’ giatë të trashë kerrçikut I jânë ngrefë dejt toje–toje, 220 Edhè shkûmë tue qitë per goje: Shkûmë e gjak, ofshè! perzi I nep shtatit me furi, Edhè ngrefë kaq me fuqi, Qi i âsht shkulë shkrepi per nen kâmë 225 E i jânë thye në gojë dy dhâme, Edhè ‘i pash, rrs`ânë tuj e ngrefun, Zier Kulshedren nên gùr mshefun. At herë mbrapa kthen nji hap, Edhè shtatit i nep prap, 230 E dy pash, po , dy pash t’ mirë Prap mâ jashtë Kulshedren zier. Kshtû tue i dhânë pêsë herë a gjashtë, Zier per gjymsë Kulshedren jashtë. At herë t’ madhe, sa i mûjt zâni, 235 Briti shokve Kapitani: Ushtoi ashta lak e m’ lak, Trêmë Kulshedra, pshurri gjak, Me blue ‘i ditë nji gùr mullini: Bini, mêca, bre! Ku jini? 240 Se Kulshedren jashtë e kini. Ah! kû jè, bre Rrustem Uka? Të vraftë Zoti e të vraftë buka, Ke s’ po ndihe gjallë kund sande… Dili, para, eh kopilane! 245 Edhè shtypja, n’ mujsh, ndo ‘i krye; Se, per Zotin ! âsht tue m’ shkye, Bâni ajo dànash me m’ pshtue. Shpejt Drangojt per ajr janë çue, Zhgjetë m’ Kulsheder, dhe, jânë lshue: 250 Njani para rri e ndersyj, Tjetri sypri mêrr e msyj: Para e sypri, e ânë m’ ânë, Gjithsi kuej âsht tuj i u dhânë. Rrustem Uka, trimi i trimit, 255 Nper krisme e flakë t’ thellimit Shi nên frymë asa’ i âsht fuer, E rrokë shpaten me dy duer, Njanit krye me tê i kà rà. Shperthiqë synin ‘dhe i a kà, 260 Rrashten krejt por s’ mujt m’ i a çà. Vjen m’ shpinë t’ atit Ton Golija, E tue krisun si duhija, Trandë topuzin, njiqind okë, I a flakron po shi m’ at kokë, 265 Edhè pshesh i a derdhë per tokë. Po i shtrengohet Let Putani, Edhè dyndë nji bet carani, Njizet vetë, po, mos m’ e luejtun, E me tê, sa kû kà mujtun, 270 siell m’ Kulsheder me furi Shi m’ kurriz m’ i a karrani. Ungron shtâsa me mëni, Edhè krejt aty terbohet; Hidhet, trandet, lamsh kukzohet, 275 Qafen krrabë e kà ngerthye, Kah bân Lleshin per me msy, E s’ kà para si me u shty, Pse mirë Lleshi e kà merthye. Xhem Sadrija, ‘i trim rrfè, 280 Ktij Gjet Geges po i lshon bè: Pàsh njat Zot, qi të kà dhânë, Deli, Gjeto, n’ mûjsh, m’ at ânë, Edhè nzite m’ patershânë, Tuj i a ngulë m’ ndonjâ’ n germaz; 285 Pse un ktej gati m’ shaterkaz Po t’ i rri ktej mbrapa shpinës, N’ mûjsha í herë me i rà kaptinës. Edhè trût m’ i a derdhë per tokë. Gjeto Gega shpejt kà rrokë 290 Heshten, trashë sa ‘i mashkull qerrit, Edhè shi rrânzë njâj kapzherrit I a kà ngulë, po, nja tri pllamë. Bân kulshedra me u çue m’ kâmë, Bân me u rrqasun vithambrapa, 295 Per me u strukë mâ kthelltë nder karpa; Por, pse Lleshi e kà shterngue Me ato dàna, si i terbue, Palmuç m’parsme ajo âsht rrxue, Edhè qafa i âsht ngerthye, 300 ( kah fulqijsh ishte merthye,) Arrçi i qafës, i edhè, i âsht thye, Krejt fulqini asa’ i âsht shkye E i âsht shkepë deri m’gerglâc. Vjerrë nder dàna,si letrâc. 305 Veç shka? çena ka’ i kà plasë, Hov si lleshi qi kisht’ pasë vithambrapa aj âsht rrqasë Nja ‘iqind pash, po, mos mâ teper, Dér qi ndashë kà m’ nji stom t’ eper. 310 shkapullue dànash kulshedra, Tue perpushë nper gur me kthetra, Kà nisë t’ hajë shtatin në shpellë, T’ u perdi gryket m6a kthellë. Bini, burra! mos e lshoni! 315 Po piskatë prap qaj Llesh Gjoni, Edhè turr e lshon m’ tê vrapin, Ka dy pash tue mârrun hapin, E si t’ kisht’ dànat nder duer, Me to siell aj si n’ t’ terthuer, 320 Edhè i mêrr njânen kaptinë, Tue i a kputé rrumull me shpinë. Se ç’ jânë lshue Drangojt at hera, Se ç’ kà krisë zhurma e potera, Fort njerzis i kà hypë mndera, 325 Kah me lata e me supata, Kah me shkrepa edhè me grepa, E me dàna patershâna, E me fuzhnje e me terfurq Rrâjn n’ kulsheder t’ kshtênë e turq: 330 Tuj e msy e tue ndersy, Tue shinue e tue e shkallmue, Njâni sypri tue i flutrue, Tjetri m’ ânesh tue e pershkue, T’ gjith njiheri tue e dermue 335 Me ato lata e fuzhnje t’ giata. T’ i dha era edhè shtergata; Flakë per flakë t’ i a dha vetima, Krisi gjâma e bumbullima, Shungulloi malit ushtima: 340 Hypi tym e hypi njegull, Biga e Shalës likundet shrregull. Trêmë kulshedra, âsht futë në shpellë Kû là n’ gjak e randë t’ u sjellë, Tuj u zmbrapë barkas mâ kthellë. 345 Herë t’ u rrqasun kamandoras, Lshohet shul teposhtë rrmores: E si rreshmja me zhumbùr, Tue rrmye gùr e tue rrmye zhùr, Kulihum shêmet n’ liqê, 350 Mbrenda Bigës dyndun kurrnê, Kthelltë kah zhytet trupi i sajë: Trandë âsht toka dèr në Rajë. Xhem Sadrija, mushë n’ maraz, Ke me i rà s’ mûjt m’ shaterkaz, 355 Kah i u shkye m’ dàna fulqîni, Fill mbas sajë në shpellë aj hini Edhè u shty mbrendë bukur kthellë, Por me sjellë m’ tê, s’ mûjt me sjellë; Pse kisht’kênë vendi humnere, 360 E kulshedra u zhduk me ‘i here. Shpejt Drangojt aty janë çue, Edhè çetë atà kan shkue, Si ki’n kênë t’ gjith pika e djalit: E kan çkputë nji buzë prej malit, 365 Edhè shpellës i a kan vû n’grykë, Tuj i a rrasë mbrendë porsi pykë, Qi per jetë mos t’ mûjë Kulshedra M’ e dermue me kâmbë e kthetra. Dukagjinin per t’ damtue; 370 Mandej ulë janë me pushue. E at herë rêt janë davaritë, Kà nisë hâna n’ qiell me shndritë. Ora e Shalës, eh shtoi, Zo’, vallet! Dalë e ndêjë m’ nji vetull mali, 375 Atjè nalt dikû mbi Nicaj, Ajo luften pà e paska, Qi Drangojt bânë me Kulshedren, M’ at kapë t’ Bigës mbi atà thepa: Edh’ e mira fort âsht gzue, 380 Kur kà pà e kà kundrue, Se Drangojt e Shqyptaris Keq shemtuem e kan Kulshedren: Se tri krena i kan gjymtue: Se ‘i germaz i a kan shporue; 385 Shtatit krejt se e kan shkallmue E se n’ shpellë e kan ngujue, Tue i zânë gryken me ‘i buzë malit, mos me mûjtë mâ per s’ t’ gjallit Me damtuemun Dukagjinin. 390 E kur pà kà ajo me sy, Se jânë ulë burrat e dheut, Per t’ pushuem e biseduem, Tuj u prrallë njani me tjetrin, Per shka psue kishin m’ at natë, 395 Tri herë rresht zên e piskatë: Ndihet vigma m’ Qafë t’ Morinës: Kan ndie Orët e Dukagjinit, Neper shpella, kû ishin strukun Prej gazepi t’ asajë natë; 400 Edhè çohen per ajri, Xhixha–xhixha tue xhixhllue E i a befin te Ora e Shalës, Motra e mashe e Dukagjinit. Kà marrë Ora edhè u kà thânë: 405 A thue e dini a por s’ e dini, Se Drangojt e Shqyptaris: Atà i paçim, Zot! me jetë: E kan thye sande Kulshedren Tue luftue m’ at Bigë të Gimaj, 410 Edhè n’ shpellë e kan mutue Me nji shpat shkepun prej malit, Mos me mûjtë me pshtue per s’ gjallit. Veç se shka? ofshe un e mjera! Atà darkë sande s’ kan ngrânë; 415 Para darkësh pse aty kan rrânë, E as s’ i kan nuset e veta, Qi aty buken m’u a gatue, Edhe tryezen me u a shtrue, M’ kambë me u ndêjë gati me ujë. 420 Ani prà, mori ju motra, Shpejt m’ u a ndreqë darken Drangojve: Shpejt me korrë grunin nder ara, Mirë m’ e shi e mirë m’ e blue, Mirë m’ e njeshë, mirë m’ e gatue: 425 Me dalë n’ bjeshkë me mjelun sutat, Me gjetë mjalten neper zgavrra, E me zânë dy drêj të mâjmë, Me u a pjekë ferlikë në hèll. Kshtû kà folë kjo Ora e Shalës; 430 Edhè Orët e Dukagjinit Jânë bâ Xhixha e zhdukë n’ vetimë. Veç sa ‘i herë vjen vallja rrotull. Aty prap ato kan kthye: Njana, buken permbi krye; 435 Tjetra, mjelcen per nên dorë, Mjelca bâ me lvore blinit; Dikush bjen fashoje mjeltet; Tjerat, m’ hej vendue terthuer, Bàjn mbi krah dy drêj të mâjm, 440 Ora e Shalës si u kishte thânun, Qi me pjekë ferlikë në hèll. E si t’ tana janë bashkue. Fluturim ato jânë çue, Veshun bardh e flokët zhvillue, 445 Edhè befë kan m’ mâje t’ Bigës, Kû Drangojt po kuvendojshin. Ora e Shalës, at herë, u â avitun, Qi edhè u thotë me t’ amel zâ: Mirë se u gjêjë, burra të dheut! 450 Mirë se vjen e bukura e dheut! Mirë se vjen, e kah të kemi? Ka’ u kè pri ktyne fisnikve? Po i pergjegjë Kapitan Lleshi. Se, mana’, ty t’ u ngjatët jeta! 455 Un jam vetë ajo Ora e Shalës: Moter un me at Orë t’ Merditës, Qi veron mbi bjeshkë t’ Mundelles, Si ajo drita tuj ague: Kto janë Orët e Dukagjinit, 460 E kem’ dalë m’ ket maje bjeshke, Per me u pà, me u njoftë me jue; Se zâ t’ madh per jue kem’ ndie, Se edhè e làt sande ju nàm, Tuj e thye në luftë Kulshedren, 465 Qi me shue desht Dukagjinin. Jo qi lodhë, un thom, do t’ jini, Se edhë darkë ju ngrânë s’ do t’ kini: E ktû, po, âsht nji bjeshkë e naltë, Të tanë gùr e shkam i gjallë, 470 Kû s’ gjên nieri shka me ngrânë: Pse as s’ i kini nust t’ueja, Qi jue darken me u a ndrequn. E prandej na Orët e Maleve Darken jue u a kem’ gatue: 475 Kû me vedi u a kem’ prû: Kur t’ urdhnoni me u rreshtue. Edhè trimat rreth janë vû. Nja mbas njâ’ i e rend mbas rendit, Me Llesh Gjonin m’ krye të vendit: 480 Asht Gjomarkajsh e i bje prija Derë mâ t’ vjeter s’ kà Shqypnija. At herë Orët u kan sjellë buken; U kan vû ferlikët perpara, E u kan prû mjelcat me kjumshtë: 485 Kjumshtë me borë, dhâmin me t’ pi: Edhè mjaltë, sà kush kà dashtë: Mâ e mirë darka s” ndreqet n’ ashtë. Gurren nget kishin per bri, Gurrë si aklli e e kjartë florî, 490 Sa kush dote aty me pi. Mbasi bukë trimat kan ngrânë, Jânë çue prap e dalë m’ njâ’ n ânë E po rrin tue bisedue Me njat t’ bukuren Oré të Shalës, 495 Per kanû e pûnë urtije, E per besë e per pûnë t’ mikut, E per lufta qi u bânë motit: Per trimni të Gjergj Kastriotit: Per Drangoj e per Kulshedra: 500 Per breshana e per gopedra Edhè folen mbi liri, Mbi liri e mbi Shqypni: Si Shqypnija do t’ dalë m’ vedi, Mos m’e urdhnue mâ as Krajli as Mbreti,505 Me kânë zojë ajo m’ vedvedi, Ashtû Zoti si e kà shkrue, Qatjè vonë zên Ora e Shalës E po u thotë shoqeve t” veta: Hajdni, varza, me u njitë valle, 510 Edhè ‘i kangë ju me e këndue, Sa po âsht Drita ende pà dalë: Pse Dragojve u pelqen kanga. Jânë çue Orët e Dukagjinit, Me ato petka bardh si bora. 515 E jânë kapun dora–dora, Shpervjelë mangët mbi cep të krahit. Flokët dèr m’ kâmë zhvillue giatë shtatit, Me kunora lulesh m’ krye me ato kâmbë kaleçë tue kcye, 520 Dà dy lagjesh ballë per ballë, E tue kndue ato palé e palé, Kan pri vallen kshtû per mallë: Varza kà e varza s’ kà; Por, si kà nji vajzë n’ Janinë, 525 Kurkund shoqen s’ i a kè pà, Kah bje diell e serotinë: synin diell, ballin si hâna, Ardhun shtatit si silvija. Eufrozinë e quejti nâna, 530 Augur t’ mirë m’ e pasë Shqypnija. Atê e pâtka aj Ali Pasha, Dalë si vida në balkue, Edhè fort pelqye i âsht vasha: Çon Harapin m’ e kerkue. 535 Vjen Harapi e i thotë te dera: Shpejt tash, vashë, ti ktû me zdrypun E me mue me ardhë nji hera; Persè Pasha të kà lypun. T’ u thafët goja! shka po thue? 540 I a kthen vasha fjalen maré; Se un nji vajz–o kam qillue: S’ diej me folë me Pashallarë, Jo, po, Ali pashë Tepelena Mundet kryet aj me m’ a prè, 545 si i kà prè kushdi sà krena; Gjallë por s’ lshoj un erz as fè. Asht mushë Pasha me mëni, Prap harapin çon e e thrret: Pa ndigio harap i zi, 550 Se dy herë Pasha nuk flet: A se vjen ktû sande goca, A se ndryshe n’ fund t’ liqênit T’ a bâj gjumin me bretkoca. More vesht, bre qên i qênit? 555 I shkon naten vashës harapi, Edhè e mêrr e e çon m’ liqê, Kû tue pritun ishte trapi, Per me i bartë neper kurrnê. N’ mes të liqênit si kan dalë, 560 Aty trapi vend kà zânun, Edhè nisë harapi fjalë, Nisë aj vashës kështû me i thânun: Nuk kà tjeter, tash, lum vasha: E s’ jam nieri fjalës qi i luej: 565 A me shkue sande te Pasha: A shi ktû me t’ mytë ty n’ ujë. Jo, po, i thotë vasha tue qeshé, Se un te Pasha due me shkue; Por due t’ shkoj nji herë me u veshë, 570 Pse sido ktû kam qillue. E kështû tue i thânë harapit, Atij qênit, t’ birit t’ qênit, Mêrr e hidhet n’ ujë prej trapit, Edhé zhduket n’ fund t’ liqênit. 575 Doli fjala neper dhè: Njekso varzash kà n’ Shqypni, Qi per erz edhè per fè T’ rijt e jeten i bâjn fli. Kshtû këndojn Orët palë e palë 580 Por, tue mârrë té mbramen fjalë, Hylli i dritës nisi me dalë E buzës s’ malit drita agoi, At herë Orë edhè Drangoj U çuen m’ajr t’ gjith plima–plima, 585 Edhè u zhduken si vetima, Tuj u gjetë aty nji filli, Kû me u gjetë deshti se i cilli. Edhe lumi ka kangen e vet. Nga një herë e zhurmshme dhe e vrullshme: kanga e randë e vajit. Mandej me një rrëmbim gazmor që kënaq çdo gja që natyra ka falun: kanga e hovshme e haresë. Lot e gaz. Si jeta e njerëzve... | ||
| Back to top | | ||
| LUPEN |
| ||
| Registered Member #2813 Joined: Tue Mar 24 2009, 12:56amPosts: 10264 | Në Qafë Hardhi Buloi molla, lulzoi thâna: Rrustem Uken kû e kà nâna? N’ Qafë — Hardhi kû pingron Zâna. Pingron Zâna e rreh shejshâna Neper rreze qi lshon hâna. 5 Se aty, drita mirë pa ague, Luftë e rrebtë po kish’ fillue: Kish’nisë pushka ushtimë me vlue, Kish’ nisë topi me gjimue, Sa qi trandë jânë vrri e knetë, 10 Kà marrë gjâmë ashta perpjetë, Fort ushtue kà Haramija: Rrustem Uka e Xhem Sadrija, Dy t’ rrogovas djelm të ri Ke janë ngutë kta pushkë me shtí 15 M’ njado çeta t’ Malit t’ Zi, Qi me rà i’ n nisë n’ Guci. Naten n’ terr kurrkush pa i ndie, Si vû u kisht’ Knjazi leçi. Knjaz Nikolla, ‘i trim belà, 20 Mos m’ i u gjtë kund shoqi n’ Shkjà, T’ fortë nji ushtri aj n’ kâmbë kà çue Tetë taborre rrafsh numrue: Të tanë burra Malazez, Njani i rêmtë, tjetri kermez, 25 Kush mustakun lshue dèr m’ brez, Dèr më brez e vesh më vesh, ‘Dhe se i cilli nji hundë — lesh, Qi kur n’ luftë bje, kopilani. Nuk t’ a trêmë pushka as tagani, 30 As t’ trêmë topi a havani, E as kurrnêni e as flakadani: Komandàr âsht Mark Milani; Markut Knjazi edhè i kà thânë, Me i pri ushtris naten t’ pa hânë 35 E m’ e qitë n’ Plavë e n’ Guci Kush pa pà, kurrkush pa e ndie. E pse Marku isht’ nji telbiz, Me çà qymen per mjedis, Kà marrë trimi e para ushtris 40 Kà lshue ‘i çetë giatë rrugës s’ Gucis. Nji çetë djelm, kund treqind vetë, Qi bâ mâll s’ e ki’ n ket jetë: Si me lè njashtû me dekë. Per me pàm a kisht’ anmik, 45 A kisht’ pritë e a kisht’ rrezik Per ushtri, qi shurdhë p’ r at ravë Me e qitë dote n’ Guci e n’ Plavë. Por, kû ndollë kà Xhem Sadrija, Xhem Sadrija, syduhija, 50 Edhè aj trimi Rrustem Uka, Burrë kah fjala edhe kah duka Njani e tjetri lè drangue: Aty shurdhë kush s’ kà kalue: Mbreti vetë po t’ kisht’ tokue, 55 M’ shpinë poteren i a ki’ n vû: Zêmra n’ fyt u kisht’ qillue. Veç rrogovasit, kesh t’ a di, Shka i ka qitë m’ at Qafë — Hardhi: Me bâ pushkë me Mal të Zí 60 Mu nder vise të Gucis? Ora e bardhë e Shqyptaris! Ajo vetë, po, premtue ki’ te, M’ Qafë — Hardhi qi m’ at ag drite T’ ndollte Xhem edhè Rrustemi 65 Me martina n’ dorë merthye, Qarqet Knjazit m’ i a shperthye, Qi ka dit po kisht’ vû sy Ndo’ i skundill Shqypnis m’ i a shkye. Jo, po; drita masi agoi, 70 M’ Bigë të Shalës Orë e Drangoj Ata çue na janë p’ r ajri. Janë shperdà edhè derdhë flauri, Kush si xhixha tue xhixhllue, Kush si shkndija tue vezllue, 75 E aty behë i a kan nji filli, Kû me ndjehë dote seicilli: Orët nder hije e nder vërrije, E nder gurra e neper curra, E Drangojt nder shpija t’ veta, 80 kush n’ teposhtë, kush kah perpjeta. Veç Rrustemi e Xhem Sadrija Atà ndjehë nuk kan ke shpija: I a kan behë ke Qafë — Hardhija. Rrustem Uka i Ukë Kabashit, 85 Dikû atje m’ at ânë t” Budashit Per të vllàn aj kisht’ pasë zânë Nji bi mali, ardhë si Zânë: Si ajo Zâna e Haramis Qi ndjellë mirë mbi fat t’ Shqypnis: 90 E me Xhemin bâ kisht’ fjalë Shi m’ at ditë n’ Budash me dalë. T’ a’ n e çikës aj per me e pà, Ditë e orok me tê me dà, Se kùr çika me u martue, 95 Sa copë petka çikës ma i çue, Krushq e darsem me ç’ kanue, Prandej, kur Oret e Drangojt Atà dà jànë prej shoshojt, Rrustja e Xhemi, si dy shkndi, 100 Fill kan sosn m’ Qafë Hardhi, Kah bje rruga e Malit t’ Zi, Per me dalë n” Plavë e n’ Guci, Qi po kisht’ Knjazi lakmi… Aty trimat vend kan zânë 105 Sypri rrugës n’ nji breshtë të gjânë, Nder do curra, si petrita, Per me pritë qi t’ zbardhte drita; Persè as mikut jashta kohet Nuk âsht mirë qi n’ shpi t’ i shkohet 110 Po s’ t’ ngushtoi prita a se moti, A se thânë mos t’ a ketë Zoti, N’ shpi pa bukë miku me t’ gjetë, Qi mâ hall s’ kisht” gjâ n’ ket jetë. E si aty ‘i herë kan zatetë, 115 Kan pështjellë ka nji duhan: Gùr u unuer me vedi kan: E t’ kan nisë të bisedojn, Se si mikut n’ shpi t’ i shkojn Se si mikun t’ a ngushtojn, 120 Per me dhânë çiken n’at vjeshtë, Si t’ jenë mâjë skjepit edhè dashtë, E t’ jetë pjekë rrushi në vneshtë. Ashtû ndêjë tue bisedue, Xhemi huten pshtetë mbi giû, 125 Me karkulluk nen çark shperthye E me ‘i pacë aj n’ voj tue e lye, Kà marrë Rrustos e i ka thânë: Perzèt, Rrusto, shka me kânë, Se nji pushkë, si huta e Mbretit, 130 Thom, s’ del mâ kndej ujt e detit E as s’ i del shoqja mbi dhè: Pushkë e shpejtë e e rrebtë rrfè, Nji ditë udhë me vrà per s’ largut… Kur t’ ketë zêmer mbas kandakut… 135 I a pret Rrustja si në shpotë; Se manà, permbi ket botë Si martina ‘i pushkë nuk kà. E mandej, si tue e gergà, Prap po i thotë: Po a thue me t’ rà 140 Ndo ‘i herë pûna, qi me u vrà Me askjer t’ Knjazit a se t’ Mbretit, Ti ja kè besen vetvetit, Se s’bje ndore per pa e kallë? Se nuk lidhe per s’të gjallë? 145 Manà t’ Zotit, nuk e di, Po i a kthen djaloshi i ri: Persè pushka e ka si t’ epet, E madjè, ka ‘i herë s’ mund t’ shkrepet As mbi korba grumllue m’ lâmë, 150 Jo mâ m’ nji taborr nizâmë… Veç se, t’ mjerit, zêmra m’ hjekë, Njiqind herë para me dekë, Se ‘i kuri m’ i a lshue Shqypnis. Nder kto fjalë t’ birit t’ Sadris, 155 Qe se poshtë dromit t’ Gucis Dishka ndihet tue rrapllue: Si nji çetë, qi âsht tue kalue, Kush pa u kuell, kush pa ligjrue, Thue, se hajna kan qillue, 160 N’ ndo ‘i pûnë t’ ligë atà tue shkue, A me vjedhë a se me vrà, Naten n’ terr kurrkush pa i pà, Si zanàt qi e ka cubnija. Morè! bâni Xhem Sadrija; 165 E, si n’ dorë huten kisht’ pasë, Pa mendue se a do t’ kisht’ giasë, E merthen e zjarm i nep. Ushtoi bjeshka kep më kep, Si t’ kisht’ krisë topi a havani. 170 ” Kuku meni! ” dikush bâni Atjè poshtë kah bite rruga. Shkjau, per Zotin ! Rrustem Uka Tha nper dhâmë e m’ vend aj ngurrë I rri gati m’ kacuturrë, 175 Dy herë rresht tue qitë vetimë Neper brej, aha e çetinë. Edhe trimat t’ jânë flakrue Per mas krepash, kû shterngue Jânë me dekë a se me pshtue; 180 Por pa qanderr mos m’ e lshue. A t’ kà rá, probe, me pà N’ ato gomna e n’ ato glina Si shperdahet nji tubë njila, Tuj u strukë nper rrasë e zhùr, 185 Me pasë kush per t’ hjedhë nji gùr Mrendë n’ at pellg? Njashtu jânë dà Malazezt edhè shperdà, Kur nper ah e neper brè Rrebtë ushtue kan si dy rrfè 190 Njato hutat shqypëtare: Jânë shperdà, po, fulikare, E kush lshue âsht perposhtë dromit, Kush âsht strukë e futë mas stomit, Kush mbas landësh shtatin kà zânë: 195 Strukun kryet e kan të tânë. Per kapica dert s’ po kan Pse u rrotllohen poshtë nper plan: Kà kapica per gjith treg Veç se krès s’ i gjindet shteg 200 Bâni kush e mrt pà te. Shkjave mendja aty po u ve, Se aty m’ pritë po kan tokue; Prande’ aty të jânë shterngue E t’ kan nisë luftë e poterë 205 Me treqind novicë p’ r ‘i herë: Me t’ perzi, po, gjak e vnèr. Mirë, po, Xhemi edhe Rrustemi Mirë poteren po u a presin Ke vetimë atà po qesin, 210 E kah qesin ke po njesin. Huta e Rrustos n’ terr po vritte, Huta e Xhemit n’ mish po njitte, Sa herë djali qi po qitte; Pse drangoj t’ dy tue qillue. 215 Me Kulshedra i’ n msue me u gjue. Atà qit e këta qit, Atà brit e këta brit, Brit e lavd shoshoqit qit, Tue vikatë, tu’ u hallakatë, 220 Tue shà nanë e tue shà tatë; Lufta ashtû si e kà zanàt. Ka nd^jë flakë Qafa e Hardhis. Lkuqë jânë kullat e Gucis. Hikin derrat, mârrin gurrat; 225 Hikin sutat, mârrin currat; Çohen orrlat permbi rê; Lshohen korbat per nen dê; Po bâjn nanat shum medèt, Ka’ aty lufta po kersèt, 230 Ka’ aty hutat po shungllojn, Rrebët novicat kah po ushtojn, Idhshem t’ vràmt kah po gjimojn. Tue rrahë plumet pa i a dà, Gjeth e gêma tokës kan rà, 235 Ka nisë bari per me u thà: Kaq shum vapë qi aty po kà Flaket t’ verdhë t’ barotit t’ zi. Kû do të dalë pûna s’ e di! Dy s’ e qesin me nji ushtri, 240 Sad qi drangoj të ri. Se kû puna mund té dalë me giasë Rrustja s’ po e bân mâll; Persè qe, atjè burri i burrit, Ngrehun kryet aj per mbas currit. 245 E tue u ulrue si nji luâ, Malazezve po u bân zâ: Ah! kadalë, moj Cernagore! Se ktû i thonë Shqypni mizore! Se mue Zoti m’ kà ndihmue, 250 Mbasi ktû s’ jam tue luftue As pse m’ qafë due me i metë kuej, As me grrye pse due m’ gjâ t’ huej; Por per erz e per liri, Por per t’ bukren ket Shqypní, 255 Qi me u bâ kâ,po’fani Edhè Knjazit n’ dorë s’ i bje. Kerkserdari i Cernagores Kur ka ndie perposhtë rmores, Se t’ fortë lavd po i qet Shqyptari, 260 Mnijet ftyra ç’âsht ndezë zhari: Ç’ kà kercnue aj dhâmë e tmallë, E me ‘i zâ porsi t’ u pallë, Me dorë, djelm, bre! ka vikatë. Se e kem’pasë gjithmonë zanàt, 265 Bàll per bàll me anmik m’ u prè. E jo strukë si uri nper dhè. Edhè âsht çue trimi n”e kâmë: Pushken n’ dorë, tagâ’ n nder dhamë: E t’ ka mârrë breshten perpjetë, 270 Me nja ‘iqind djelmosha t’ leté, Me nja ‘iqind djelm Cernagoras: E kû vrap, kû kamandoras, Tash mbas breut, tash mbas çetinës, Bukur nget i biri i shkines: 275 Aty – ktû ‘i pushkë tue shti: Bukur nget aj n’ at furi, U âsht avitë Rrogovs’ e t’ ri, Kinsè gjallë aj n’ dorë me i shti. Pse si drita pat ague, 280 Ka nisë cubi edhè âsht kujtue, Se aty ushtri s’ po kishte as çetë, Veç se dalë nja disa vetë, Qi n’ krye t’ vet e kand pa pvetë, Ki’ n nisë pushken si t’ u tallë, 285 Thue po gjuejn kund ndo ‘i cung n’ zàll. Por Drangojt po ishin me Orë E s’ po u z6ejshin gjallë me dorë. Gjallë me dorë ata s’ po u zêjshin As m’ u a qitë rrethin s’ po lêjshin; 290 Persè, qe, qaj Rrustem Uka Çeta e Shkjeve kur i u hulltka, Braf në kambë trimi kà bâ, E si kênë kisht’ ulâ, Mbas nji shkami turr ka rrâ 295 Terthuer pritet pêsqind hapa, Kû ngujue nder ato karpa, Ka nisë pushken m’ e shpejtue: Thue, ‘izet vetë po kan qillue: Padhimë shkijet perbri tue i gjue 300 Turrin Shkjèt e kan ndalue, E t’ pushka prap me vlue, T’ nisen plumet me fishkllue Neper breshtë kryq e terthuer, Si qi thonë n’Shumle dikùr. 305 Ashtû pushka flakë tue zi, Vigma e’ krisma t’ u perzi, Dalë barit kan staje – staje E po vrrasn m’ ato maje: M’ ato maje mbi pyllë t’ ahit: 310 A shk” âsht pushka njatij rrahit? T’ hiq kushtrim, se na rà Shkjau! Asht perlykë Rrustja si kau, Qi perlyket, vrap tue ngà, Me tarok kur t” hjekë me u vrà. 315 Mos e lsho, djalé se t’ a rrina! Pingroi vigma neper çetina. E sikur atjè prej vjeshtet, Mbas njaj shiut të randë, prej kreshtet T’that e t’gristë t’ndo ‘i majes s’thyeshme.320 Shkepen gurt e rmores s’rryeshme Bin n’ teposhtë t’ u rrokullue, T’ u plandosë, dhèn tue e dermue. Dèr qi t’ hasin m’ pod a m’ prrue: Njashtu rrâjn barit at – hera 325 M’ Qafë – Hardhi, kû isht’ nisë potera, E kû shum do nâna t’ mjera Tue i thà at ditë, besa, ishte vera. pushken n’ dorë, kësulen n’ gji Shterngue rrypat mirë per i, 330 sa kush vite priten xite: Huta flakë në dorë i rrite: Mush e qit aty pa dà. Ç’ t’ jânë merthye Shqyptar e Shkjà! Ç’ t’ jânë merthye, ç’ t’ jânë kaperthye, 335 Shoqishojn se si m’ e thye! Njegull tymi u rri mbi krye. Mos me u pà dielli me sy. Tash Shqyptari Shkjan po e shtyn, Tash mêrr shkjau edhè po msýn. 340 Atà shtyj e këta msyej: Msyju e shtyju ndermjet vedit Si ajo vala m’ buzë të detit. Edhè kshtù. m’ shoshojn terbue. T’ kan nisë trimat me sharrue, 345 Njâni vrà, tjetri shitue, Kush tue hjekë, kush tue rektue, Dhimet zêmra me t’ u shue, Ke të ri ki’ n pasë qillue. Por kur pushka po kersitte, 350 Dhimë shqyptari nuk po ki’ te, Elè mâ njaj sokol malit Zhukë Isufi, pika e djalit, Qi kah mirrte m’ Shkjà jyrish; Si aj taroçi neper plish, 355 Kur t’ a ngasë zekthi nper kneta: Mêrrte gjâmë ashta perpjeta: Kaq me krisme e me poterë Qi po i msyte atà Shkijè t’ mjerë. Veç, po, kur lshohet Man Sela: 360 N’ dy kubure e n’ dy kortela, Shkrue martinen të tanë n’ gjela Gjela sermit tela – tela: Struken Shkjèt, besà, nper shpella, Si njaj lepri neper shkorre, 365 Kur t’ lshojë m’ tê shqypja mizore, Kuk ngerthye kthetrat gjaksore. E s’ bâjn keq trimat ke struken, Persè Mani, pasha buken! Mjaft qi syn aj mund t’ u a shofë, 370 Se n’ martinë n’ vend po t’ i ftofë: Si kà ftofë Risto Stojanin, Nesho Ilin e Gjokë Stjepanin. Edhè at t’ mjerin Savo Stanin. Jo qi po ishte ‘i farë Nel Bishe, 375 Idhtë si helmi ruejtë në shishe, Ngujue i cilli m’ hutë dervishe, Fort po i kputte njatà Shkijè, Tue t’ i lshue shakull per dhè, Mish per shpend e per shkerbè. 380 Ju të zezat mori shkina Sa terthuer po u njethet stina! Se ç’ po t’ pshtiell’ i edhè në zi, Qysh se dalë kà n’ Qafë – Hardhi Rrahman Duli, ‘ i kime zí, 385 Lè si i thonë, nper çark t’ martinës, Qi kà e lot at gisht të shllinës, Juve jeten po u a shkurton. Zêmren dysh jue po u copton, Tuj u lânë cungat m’ zàll, 390 Kê pa burrë e kê pa djalë: Si mo’, Zot, mâ keq per jue, Qi a pak gjallë kini qillue, Gjith ket kob me pà m’ gjind t’ ue! Por, të drejten me u kallxue: 395 Shkinat m’ dhimen e nuk m’ dhimen, Kah po shof si gjindja u shkimen, Kush n’ nji shpat e kush n’ nji lak; Veç po, zêmra m’ pikon gjak, Ke un i mjeri jam tue pà, 400 Se nè Shkjau na paska vrà; Na kà vrà njat Tahir Gjelin, Isuf Pulen, Kot Kaçelin, Qi mâ t’ mirë djelmt s’ kè pse i lypë Qe m’ Qafë të Diellit del n’ Postripë: 405 Me rà prè e gjân me rrmye, Turr me u lshue, kalàt me i thye, Hasimit n’ luftë me i lânë pa krye; Edhè metë paska Is Abazi, Lik Sokoli e Rem Kazazi, 410 Me dy djelm prej Gegëhysenit E me at t’ bir’ n e Ragip Cenit, Nji t’ Isniqas djalë të ri, Ardhë si ltina vjerrë m’ sergji: Veç sa lshue ‘i fije mustak: 415 Me t’ u dhimtë m’ e vrà per gjak! Veç si ndollë do t’ ketë, vall, puna, Qi ka metë qaj Isuf Pula?… Se ky Isufi,manà t’ Zotit, M’ ka pasë kênë nji falme agzotit 420 Mos me e trêmë flaka e barotit: Edhè i shkathët e djalë telbiz, Kam pasë thânë se per midis T’ ndo ‘i taborrit me u pershkue, S’ do t’ kisht’ metë trimi pa pshtue: 425 Kaq qi pushkës i âsht kênë kujtue! Por kur do me t’ gjetë rreziku, Aj po t’ gjetka, mor lum miku, A prej hasmit a prej vllaut, T’ jèsh ti strukë mu n’ bryne t’ kaut. 430 Turr lshue Isufi m’ Malazez Nper do shpartha e curra t’ zez, Nâm po bâte aj permbi Shkjà, Kè tue vrà, kê n’ gjak tue là; Thue, kulshedra m’ ta ká rà. 435 Kur, qe, ‘i farë Drekalov Mije Po i del n’ ndesh nper ato hije, Qi, m’ shtek t’ ballit ulë kapicen Edhè vû per sy novicen, Po shterngohet m’ tê me shtî 440 T’ i u drodh Cufi si ari, Edhè m’ hutë i met vetimë. Ushton huta bumbullimë! Por, medet! se copë e grimë I u bâ huta t’ mjerit në dorë: 445 Kisht’ pasë kênë, po, Shkjau me Orë, Shkjau kisht’ kênë nji bir lugatit, Gjyle as top mos m’ i u ngulë shtatit, Veç tagani atê m’ e prè, Stramastik tue kênë se isht’ lè. 450 T’ i a dha Shkjau at herë m’ novicë, E t’ a muer mu nên gerthicë: Shi njaty, kû pshtim nuk kà Nieri i shkretë, me pasë me i rà Plumja e pushkës. Porsi nji bùll 455 Rà per dhè i ngrati Isuf Pulë, Purun bris së njaj carani, E oh e as ah! trimi nuk bâni; Veç, kur shpirti i erdh me dalë, Tha n’ per dhâmë mâ t’ mramen fjalë: 460 Shndosh vatani! e m’vend u pak Tue e bâ djerrin hurdhë me gjak. Ah! mo’ lê, brè, Rrustem Uka, Per n’ kjosh trim si t’ a thotë duka, Mo’ lê shokët, brè, pa i pague; 465 Se manà, mirë kan qindrue, Marre fisit s’ i kan lshue, Per Shqypni trimat jânë shue! Edhè m’kambë t’ flakroi Rrustemi. Kur flakrue kà m’ kambë Rrustemi, 470 E t’ kà ulurue si bishë nper borë: M’ tani, djelm! Me dorë! Me dorë! Aty Shkijèt pritat po i lshojn, Edhe nisen të dredhojn Kâmbë mbas kâmbet, hap mbas hapit, 475 Dèr qi vû jânë m’ pikë të vrapit, E t’ kan mârrë shpatin terthuer; Pa kqyrë driz pa kqyrun gùr, Tue hikë vrap para Shqyptarve, Si atà drêjt para zagarve. 480 M’ shpinë Shqyptarët u u shtrin m’ at herë Me shum vigme e me poterë, E t’ i ndoqen rrugës per s’ giatit, Dèr qi zhduken per mbas shpatit E me sy mâ kush s’ u pà, 485 Posë asish qi meten vrá. Ká pá Zâna e Haramis Ke u thye Shkjau m’ at Qafë t’ Hardhis, Edhé e Mira po lumnon, Shkam më shkam po fluturon, 490 Ká mârrë kângen e po kndon: Ty t’ a lumsha, moj Shqypni, Qi per besë e per trimni, Maná shoqe kund s’ po ké, Kahdo bje dielli mbi dhé. 495 Zdathë e zdeshë Shqyptari i ngratë, Brin per tokë e buken thatë, Nuk m’ ká zêje as s’ m’ ká zanát: M’ a shkon jeten në siklet, Si ajo bisha në shkorret; 500 Po, por preke m’ erz të shpis, Po, por preke m’ tokë t’ Shqypnis, Preke n’ Fé, qi ati i la i Pari, E per t’ pá ké se si zhari N’ zêmer mnija ká m’ i u kallë, 505 E si hasmit, shpaté e gjallë ‘Per t’ i u lshue ka jurra m’ shpinë, Si m’ zogj t’ pulës nji gjeraçinë. Burrë i fortë, po, Knjaz Nikolla, Burrë i fortë e me mend t’ holla: 510 Por me armë e me furi, Si n’ Cetinë bâ e ká pleqni, Per ket besë, nuk hin n’ shqypni Me i u bâ dhâmi sa derrit. Mos u ngut, moj Shto – Zo’- Vallet 515 Me mârrë kângët e me pri vallet, Se n’ Shqypni s’ marojn kurr hallet! Se edhè lufta s’ ká marue: Me tzi ajò tash ká fillue. Sa qi i mjeri fort po drue, 520 Se shum gjak sod ká me u bâ: S’ thehet shkjau me kaq e gjâ: Duhet punë, po, Shkjau me u thye! Po a tue pá, moj s’ jé me sy, Vizitori si t’ âsht xî 525 Prej ushtarësh të Malit t’ Zi Ke po ngasin me furi, Çeté mas çete e vi e vi M’ urë t’ Sutjesk”s, m’ at log mejdani, Kû dha urdhen Mark Milani 530 Tok me u mledhë të tanë ushtrija, Mbasi ‘i herë ke Qafë – Hardhija, Hovi i parë i mori m’ thue: Njizet vrá tridhetë shitue. Jo, po, tash lufta ka nisë. 535 I a dha flaka m’ at buzë mali! Si thue, Zânë, t’ i bâhet halli? Me qindrue tjeter nuk ká. Pse edhè, e lumja, jam tue pà, Ke jânë dyndë Plavë e Gucí, 540 Ke kan rrâ Strelc e Plevi, Me Sutjeskë e me Nokshiq, Vûthaj e Martinoviq, Hoti i Kûj’ t, Morinë, Isniq: Gásh, Krasniqe, Reç e Dardhë, 545 Qafë e Diellit, Lum i Bardhë, Nikaj, Palç edhé Mertúr, Qi kund pushkës s’ i lânë kusúr; Edhè ktyne u paska pri Ali Pasha, ‘i kime – zi, 550 Kaluer atit pullali, Si ajo rêja me duhi, Kur të zbresé mbi Harami. Me tê vin tjerë gerzheli, Disa Krén e Bajraktarë, 555 Do begllerë e do agallarë, Si me thânë Çerim Binaku, Qi kû ndolli aty rrodh gjaku, E si njaj Sadri Mehmeti, Zâ’ n e t’ cillit ndie ká Mbreti: 560 Njani Gàsh, tjetri Krasniqe: Bâjn novicat pushkaliqe… Vjen mandej, qaj Jakup Feri Nji i Plavjanë nji zog skyferi, Mirë ushtrue n’ at log mejdanit; 565 Si njaj Hoti, njaj drang luânit, Alush Smajli i Smajl Hasanit, Qi kur sjellka m’ tef taganit S’ t’ bâhet kryet se n’ trup po e ké: Kaq vezllon aj porsi rrfé! 570 Por kam pá trima e s’ kam pá, Si at Prêlë Tulin, por, s’ kam pá, Qi Merturit paska pri N’ dy celina e n’ nji harbi, Huten m’ krah. zjarmin në gjí. 575 Gjurmë per gjurmë e njitë mas ti, Vjen nji Omer e ‘i Hasan Haxhi: Njani Isniq, tjetri Nokshiq: Zot, n’ dorë t’ tyne kend mos piq, Pse t’ a bâjn, besà per vigj. 580 Mbas ksish rrâ ka pika e djalit, Kû kjenë gjetë sokola malit, Kah Sutjeska edhè t’ kan msy: Nuk jet hasem per pa u thye, S’ jet ushtri, jo, pa u shperthye, 585 Mjaft qi t’ duen me bâ gajrèt. Zâna e Madhe kshtû po flet Edhè e Mira kep më kep, Po fluturon e fort ep, Dèr qi zên mbi krye t’ Sutjeskës, 590 Mbi nji curr ke aj shkami i bjeshkës, Kû kà ndêjë e âsht ulë me pà Se si puna ka me u dà, Tash qi aty na jânë perlà, Fyt – a – fyt Shqyptàr e Shkjà. 595 Edhe lumi ka kangen e vet. Nga një herë e zhurmshme dhe e vrullshme: kanga e randë e vajit. Mandej me një rrëmbim gazmor që kënaq çdo gja që natyra ka falun: kanga e hovshme e haresë. Lot e gaz. Si jeta e njerëzve... | ||
| Back to top | | ||
| LUPEN |
| ||
| Registered Member #2813 Joined: Tue Mar 24 2009, 12:56amPosts: 10264 | Te ura e Sutjeskës Mark Milani kur ká pá M’ Qafë – Hardhi se aj shtek s’ po ká, Per me dalë me rá n’ Guci Me ato tetë taborre ushtri, Naten n’ terr kurrkush pá e ndie, 5 Si vû i kisht’ Knjazi leçi, Kah Sutjeska fill ká msy, Kin’ po e gjên shtekun shperthye E n’ Guci po mund i a behë, Qên as klysh m’ tê per pà lehë. 10 Por gabue âsht kopilâni, Pse Ali Pasha aty i a rrâni Me dy mi ushtarë të vet: Orrl, sokol e kaçabèt! Kû edhè mirë na jânë ngujue 15 Pushken markut m’ i a fillue: Pá gjak vendin mos m’ e lshue. Edhè pushka kà fillue, Dielli m’ cila at herë tue u çue. Lum per Ty, o i lumi Zot! 20 Se gazep do t’ shofim sot, Ke n’ Sutjeskë, nder ata curra, Na jânë ndeshë burrat me burra: Na jânë ndeshë Shqyptarë e Shkjè: N’ mni t’ shoshoqit të cillt lè, 25 Kan me u gri, besa, e me u prè, Si njatà derrat me derra: Kan me metë trimat nper ferra, Kush pà i kjà, kush pà i vajtue, Pá pasë nget moter as grue, 30 E as mjeren mori nânë, Nji fjalé t’ amel per m’ u a thânë! Kaq, po, aty potera âsht nisë, Kaq, po, aty pushka âsht tue krisë, Edhe topi tue gjimue, 35 Gjylja e plumja breshen lshue, Krisma veshët me t’ i shurdhue, Tymi syt me t’ i verbue: Qi, po t’ keshë ti nja ‘i qind krena, E per krye ka dy parë brena 40 Me t’ vojtë mendja, lum daija, Se asnji shndosh s’ e çon te shpija. Porsi n’ flakë kerset duhija, Njashtû rreh huta e novica Nper shkamij, aha e plakrica; 45 Edhe ushton vigma e piskama: Si ata mazat neper lama, Si ata ujqt, lodhun prej zije, Kur mêrr plajmi bjeshkë e vrrije: Por, si ràn cilat e mdhá. 50 Krisma e pushkës mâ aty s’ u dà, Veç se ndêj ushtimë tue vlue, Kurr pà prâ, kurr pà pushue: Porsi ushton breshni tuj ardhë Bulkut t’ ngratë zêmren t’ i a mardhë. 55 Ashtû pushka tue kersitë, Mndershemtopi yue bulritë Vigma e brima tue gerthitë Po vjen gjaku edhè t’ u zé E aty – ktû Shqyptarë e Shkjè 60 Nisin pritat e po i lshojn, Jetë as dekë mâ s’ po shikjojn, Veç po msyjn trimat shojshojn, Hap mbas hapit t’ u hjedhë para, Si kaçikrrat nper ara. 65 Se ç’ u ndez lufta m’ at hera, Se ç’ shunglloi zhurma e potera, Se edhe pushka ç’ ndêi tue zi: Mendt e krès me t’ u perzi! Me shoshojn idhtë kaperthye 70 Grykë per grykë me armë t’ u msy, Tuj u msy, e tuj u shty, I a kan nisë trimat me metë, Ofshe! nper at rrah të shkretë: Si, mo’, Zot, mâ keq per né, 75 Qi kem’ ndollë n’ kufi me Shkjè, T’ cillt, t’ pabesë e t’ dobë tue kânë, Trima po i’ n sà t’ duesh me thânë! Met mâ i pari aj zog skyferit Selimi i Selman Ymerit, 80 Derë e vjeter n’ at Plevi, Kû kisht’ pasë pleme edhe gji, Kisht’pasë dhên e kisht’ pasë dhi, Tokë në mal e tokë në vrri Si mâ i miri në Malci, 85 E qi fjalë pêng kurr s’ pat lânë, Ashtû bâ pat si e pat thânë: Gjak as varrë s’ la kund pa mârrë. Ktê të mjerin pushka e muer, Kah, tue msy aj si n’ terthuer 90 Rrâjës s’ njâj bungu desht m’ i u fuer. Mandej met Beqir Haxhija Larg permendë per kah trimnija, Larg kerkue per kah urtija: Bè m’ krye t’ tij bâte Gucija; 95 Pse as n’ Shqypni, jo, as n’ Cernagore S’ pat prè mik, s’ pat çartun ndore: Me gjith mend aj t’ u mundue Hakun m’ hak gjithkund m’ e çue: Veç jetë – shkurtë kisht’ pasë qillue! 100 At herë vrà âsht nji i Plevnjânë, Nji i pà tatë edhe i pà nânë: Kurt Zeneli i ki’ n pasë thânë: I rà pushka rranzë gebzherrit E e lshoi dekun terthuer djerrit, 105 Vendin n’ gjak të tanë tue e lá, Si t’ kisht’kênë tarok a kà: E vrau Steva i Plevanacit, Nji haram, ky, nji farë bracit, M’ e pasë randë toka me e bartun, 110 Veç se kishë qi s’ kishte çartun, Se per tjeter mbi ket tokë Gjâ pà bâ s’ la m’ t’huejë as m’ shokë: Naten vidh, diten plaçkit, Dikê pre, dikê kurit, 115 Tokët e hueja del e shit. Ky pà paska Kurt Zenel’ Kah, mbi cup krahcat shpervjelë, T’ u matë ishte aj pushkë me shti M’ nji t’ Nikshiqas, djalë të ri, 120 Edhe i metka Shkjau m’ novicë Tuj i njitë pak mbi kerthicë, Tue e hjedhë dekun m’ kokerr t’ shpinës, Por âsht ngutë i biri i shkinës Me qitë pushkë, pse Adush Haliti 125 Me nji plume krès i a njiti, E t’ i a derdhi trût per tokë Me kapicë, kapole e flokë: I met rrashta shyt si boskë, Edhè dekun rà n’ n’ nji prroskë 130 Por medet bân landë e gúr Ke ká metë nji Dardhaçuer: Trim si kjenë trimat dikúr: Mos m’ i a trêmë synin as deka: Ke ka metë qaj Mican Leka! 135 Burrë çufrrok, por burrë çengèl, Me do flokë ngrehë kaçarrel, porsi kreshtë derrit bugàr, Synin gjarpen, mledhë kulár, Kurdoherë m’ poterë qi rrâni 140 Beli vedin, besa, e bâni, Kah m’ i lshohej hasmit m’ shpinë Si skyfèr, si gjeraçinë: Thue per s’ gjalli po e perpin. Ky pà e paska at Nikë Mihajlin 145 Ke m’ a gjuejtka Zyber Smajlin: Nji të Raças, djalë té ri Dekun m’ tokë tue e karrani; Edhe m’ hutë i u dredhka Nikës Fill i a njitka m’ zhabë t’ bytykës: 150 Derdhë i a kà pë sheshët m’ livadh. Bertet Shkjau sà kà n’ germaz, E, tue shkue çapraz m’ çapraz, Ngerthye kuk, dy duert mbi varrë: Kah qyqari mêç isht’ mârrë: 155 Ashtû ‘i copet, porsi shul, Vjen e bjen m’ nji hurdhë pingul, Kambët perpjetë e kryet në baltë: Dy – tri herë trandë i kà shalët, Edhè kshtû, kâmbët laradash, 160 Dha aty shpirt, e kthelltë nji pash Rà, rreziku, n’ ujë palmuq: Krejt prej gjakut hurdha u kuq! Kur kà pà njaj Juriq Mata, Nji zgobell me gaqe t’ giata 165 Se ç’ gazep bâni Micani M’ t’ ngratin Nikë, njâ as dy s’ i a bâni, Edhè trimi âsht çue në kâmë, Me tagan shterngue nder dhâmë, E m’ novicë tue qitë pà dà, 170 Fill m’ Micanin turr kà ngà Kin’ po e vret Micanin n’ pritë, Kin’ aty aj po i a merr kryet. Si aj ariu, qi kà soditë Se shpellës s’ tij âsht tuj i u avitë 175 Derr’ i eger, me t’ shkye m’ dhâmë Kerleshë kreshten gjatë nji pllamë Me nji hov jashta flakrohet, Edhe m’ shpinë derrit i lshohet, Idhtë me tê tuj u perlà 180 T’ u dermishë, krejt m’ gjak t’ u là: Kshtû Micani, kûr ká pá Se Juriqi m’ tê ká msy, Merthye huten, vû per sy, Asht çue m’ kâmbë e n’ shesh kà dalë, 185 Edhe t’ dy ashtû ballë per ballë, Flakë per flakë armët i kan kallë. Rá Juriqi m’ tokë pikë gjallë. Met Micani porsá gjallé. I rá pushka mù m’ krahnuer 190 Tue e lshue djerrit per terthuer, Në gjak t’ vet t’ mjerin tu’ e lá Zêmren s’ âmës dysh tuj i a dá! Edhè i ngrati Mican Lekë, Vû duert n’ zêmer, shtri me dekë, 195 Kryet mbi stom e kâmbët në vi, Zânë martinen per nen i, Tue i shkue gjaku vi e vi, Zên e u thotë shokve per bri: Amanet, o shokë të mi, 200 Neper Dardhë kur të kaloni, Armët e mija barré t’ i çoni, N’ oborr t’ kullés edhe t’ m’ i lshoni, Nânës as tatës mos m’ u kallxoni Pse janë t’ vjeter e i verboni. 205 Ne përvetët nana per mue, Thoni:djali t’ âsht martue! Ne pëvetët se ç’ nuse muer: Muer nji plume në krahnuer! Ne u pëvetët se ç’ darsmorë pat: 210 Pat tre korba ndêjë per ngiat! Ne u pëvetét se ç’ zoja kndojshin!… Orrla e sorra m’ tê po rmojshin!… Qindro, thoni, oj nanë e shkretë, Se Micani të kà metë, 215 Tue luftue me Mal të Zi, Qi Të mjeren moj Shqypni Po e vorfnon me djelm të ri, Ke po i vret hiri e pà hiri, Gjithkû t’ jetë djali mâ i miri!>> 220 Edhé â shkimë si shkimet qiri. Ah! Mican, bre, Mican Leka, Se ty mirë manà, nânë – shkreta Të pat msue, të pat qortue, Kur u nise n’ luftë me shkue 225 N’ at Sutjeskë, kû rreh shejshana: Pa ndigjo, t’ tha, të pastë nana: Kur të bâjsh me u gjuajtë me Shkjá, Amanet, nder mend me t’ rá Se si ‘i plakë dikur pat kjá, 230 Luftë as darsem pá mish s’ ká: Se prandej ky nieri i shkretë Mundet n’ luftë, besa, me metë; Pse edhe krenat, morè bir, N’ fushë t’ mejdanit po ishin lirë. 235 Por ti lokes s’ m’ i ndigiove, Veç jurish mbi Shkjá m’ u lshove, Si ajo bisha në Kallnduer, E, tue qitë kryq e terthuer, Vrave ‘i herë Pavlo Serdarin, 240 Krejt në gjak tue e zhytë qyqarin; Mandej Stankun, mandej Jankun, Mandej prap Veshoviq Brankun: Veshoviqin, gerxheli, Qi Nel Gilen t’ vrau perbri: 245 Njat t’ Vuthjanin djalë bari, Qi kisht’ lânun dhên e dhi Edhe dalë kishte n’ ushtri Per me u vrá me Mal të Zi, Prandej ty, mor’ Mican Leka, 250 S’ ká pse t’ dhimet t’ rit as jeta; Se, manà, mirë ké qindrue Vedin mirë e ké pague, Marre vendit s’ i ké lshue, Emni i yt ká per t’ u kndue 255 Vonë e vonë m’ lahutë t’ Malcis, Si t’ i vijë dita Shqypnis. Mbasi ‘i herë Mata e Micani U bân fli m’ at fushë mejdani, Prap gjimoi topi e havani, 260 Prap shunglloi huta e novica, Prap ushtue ká Brezovica; Edhe rán shakull per dhé Shum do tjerë Shqyptarë e Shkjé, Kû dy – tre, kû pêsë, kû gjashtë, 265 Kush në pod e kush mrendë n’ ashtë, Njâni i ri e tjetri i lashtë, Té gjith burra e pika e djalit Kû ki’ n kênë sokola malit: Me i u dhimët gurit e drunit: 270 Si njaj Osja i Shas Alltunit Zeqir Meta i Metë Xhelilit, Dy të bijt e Man Halitit, Osman Sela ‘i zog bylbylit, Janjiq Mirko e Tomiq Pera, 275 Rrahman Duli, porsi fjera, Kryeper krye me at Jeliq Gjuren; Qi n’ Kotorr pat shitë fuguren Edhé blé pat aj kuburen, Me të cillen mandej, Shkjau, 280 Me dorë m’ tê Rrahmanin vrau: Rrahman Dulin, qi pà dekë Mirë ky Shkjaut kryet i a ká çekë, Tuj i a dà dysh me tagan, Si t’ kisht’ kênë poç a bastan, 285 Të dy trima, s’ ké shka u thue: Njâni bishë, tjetri drangue. Por shka kndon njaj zog i zi N’ ato llugje mbi Guci, Kah fluturon selvi m’ selvi? 290 Amanet, o fushë e male, Shueni kangë e shueni valle Shueni vallet per me kjá, Se n’ Krasniqe ‘i kob ká rá: Smajl Arifi, thonë, âsht vrá 295 N’ at Sutjeskë t’ u gjujtë me Shkja! Shum do t’ bâjë e âma medèt, Kur të ndiej se Smajli met, Se met Smajli, aj farë viganit; Balli i tij nji fushë mejdanit, 300 Syni i tij agzot havanit, Shtati ardhë si shti bajrakut, Vesh e m’ vesh dega e mustakut, S’b^jn mâ nanat nji asi djalit!>> Shuke zá’ n, bre zogu i malit, 305 Se ti s’ din shka jé kah thue ! Ti veç din me çurlikue, Gêm më gêm tue fluturue. Pse t’ a kjajë Smajlin e ama, Kur, qe, aj trimi Sadik Rama 310 Smajlin mirë e kä pague: Dy të vram e tre t’ shitue ? Por t’ kjajë nana Cen Brahimin, Qi, kur pá ká probatinin: Njat Sadrin e Çun Selimit: 315 Se mu m’ parzme e mori pushka, Aty çue âsht, po, kaptinë – mushka Edhè vrap âsht vû me hikun, Dekun m’ tokë tue lânun mikun E ‘i kori tue i lshue Shqypnis; 320 Kryet pse Shkjét i a prén Sadris E i a ngulne, ofshé m’ nji hû, Me ngranë m’ tê sorrë e falkue, Edhe nisë kan me u levdue: Mirë nenshtrasha, or Ali Pasha 325 Pa vre ‘i herë m’ ket mâje huni Pse, me giasë, njaj Sadri Çuni Dishka í fjalë do me t’ a thashë: Do me t’ thashë, me giasë, or Pashë, Se t’ bân êmer Mark Milani, 330 Mark Milani Kapidani, Me i a ndreqë cilen n’ Xhami, Dreken n’ Plavë, darken n’ Guci, Kû do ‘i herë aj me pushue; E mandej, per n’ kjoftë gjikue, 335 Dér në Shkoder me kalue, Per me i vû Shkoders kapicen Per me ngulun trobojnicen Mu m’ kalá të Rozafatit. Kur ká pá Pasha i Gucís 340 Ngulun m’ hû kryet e Sadrís, E ndie ká si prrallej Shkjau, Ç’ âsht perlykë aty si kau, Me u ndi vigma shkam e m’ shkam: Bini, burra, bre ! kû u kam ? 345 Se né Shkjau na ká marrue. Armë e ftyrë na i ká zezue, Sadri Çu’ n per pá e pague Dy per njâ, si e kem’ kanue>>. Porsi kur atje prej veret 350 M’ ujë a m’ mriz bariu ndiell shqeret, Edhe ihsohen dhên e dhi Turr e vrap mbas zânit t’ ti; Njashtû burrat e Malcis, Gjithkû kje lulja e djelmnis, 355 N’ bulurimë të Pashës s’ Gucís Ata hovin mârrë e kan, E tue krisë top e havan, Tue zi pushka pá i a dá, N’ dorë taganat tu’ u shkelqá, 360 Me nji brimë, qi kryet me t’ çá, Fulikare turrë janë m’ Shkjá, Atje, kû m’ nji mâje hûnit Ngulë isht’ kryet e Sadri Çunit. A din ti si bleta idhnohet, 365 Si pështiellet, si egercohet E rreth zgavrrit n’ shkam si vrullet, Kur të shofë se meçka i hullet E se do turi’ n e ndytë Nder fashoj mrenda me zhytë ? 370 Malazezt njashtû egercue Janë atbotë e krejt terbue, Kur kan pá Shqyptarët tue rrâ: Kê drangue, kê katallâ, Nja’ n ari, tjetrin luâ, 375 Të gjith trima m’ nân e m’ zâ: Edhè lshue pritat me ‘i herë N’ dorë taganat zjarrë per mnderë, Synin gjak e ftyren vnér, Dredhë kapicat m’ njanin sy, 380 Ata vetë kan mârrë e msy, Me vikame e me piskame, E t’ janë lshue burrat e dheut Si ajo lava n’ muej të Shndreut. Ty, o Zot, të kjoshim falë ! 385 N’ at fushë t’ lame kur kan dalë, Kur kan dalë Shqyptarë e Shkjé, Se ç’ kan nisë atá me u pré Se ç’ kan nisë – o me u shemtue Krahësh e krenash tu’ u krekcue, 390 Hundësh e buzësh t’ u rrumullue, Fyt – a – fyt m’ dhâmë t’ u kafshue, Si ata derrat me harusha ! Rî në gjak âsht të tanë fusha. Mbi trim trimi hapet, turret, 395 Lshohet, struket, hidhet, ngurret, Tash ha shtatin me dredhi, Tash m’ tagan sjellë me furi, Herë t’ u mprojtë, herë vetë tue msye Jo per t’ pshtuem vetë gjallë me krye, 400 Por per t’ lânë hasmin pá krye: Se mâll jeten kush s’ po e bân, Veç seicilli ndjekë m’ tagan Kryet e shoqit: thue, âsht bastan Per t’ u kputë me u shitë në treg, 405 Ase mollë per t’ qitë bejleg. Ka mê topi edhe havani Ká prâ pushka, âsht shukun zani, E veç ndiehen ke rrapllojn Idhtë taganat ndeshë m’ shoshojn 410 Ndeshë per krena e ndeshë per llana, Ndeshë per togza e koparana: Thue janë korrcat tue korrë n’ arë. Shkrabiq Pera ‘i trim budallë T’ fortë jurish aj kisht’ pa’ marrë 415 Edhe lshue ç’ isht’ kênë m’ Shqyptarë, Me i perpî, thue, po do gjallë. Pret Sulë Memen m’ hov të parë; Nji djalosh prej Lumit t’ Bardhë, Si ajo ltina e shtatit ardhë, 420 Sá nisë djali me u burrnue: Edh”âsht turrë kryet m’ i a shkurtue, Dhanti Knjazit me ja çue; Por n’ ket pûnë u gjet gabue ! Qerim Çela, ‘i zog petriti, 425 Me tagan mù krés i a njiti, Tuj i a çá dèr m’ shtek të ballit. I u hap kryet si shegë Tivarit, Shperthiqë trût i janë livadhit. Msyn Bozhiqi mizë me mizë, 430 Do me e pré Qerimin n’ kizé, Si t’ kisht kêné gjarpen a bollë: Tagan Shkjaut s’ i kisht’ pasë ndollë. Edhe, besa, trimi i trimit, Ngusht me at kizë i a prû Qerimit, 435 Ke ktij n’ luftë me kizë me u pré S’ i kisht’ rá kurr, q’ se kisht’ lé. Shka ka thânë qaj Llazo Bjela: Ah, kadalë , bre Qerim qela ! Se ktû hasë ké m’ bubazhela, 440 Qi t’ bâjn luften me kortela: Me kortela, kiza e kmesa: Gjáll nuk t’ lânë me pshtue, qe besa ! Edhe m’ kmesë i âsht hapun Shkjau, Njânin vesh me tê i perlau, 445 E t’ i a ngûli ‘i pllamë m’ cup t’ krahit, Tue plandosë permys giatë rrahit. Lshue m’ tê, at herë Bozhiqi rrfé, Ká nisë kryet aj m’ kizë m’ i a pré; Por s’ i doli m’ i a rrumllue: 450 Orrl mbi tê ka’ tue flut’ rue; Tue i qitë syni zjarm e shkendija; Burri i dheut Omer Haxhija, Vojëvoda prej Nokshiqit, Qi me ‘i t’ sjellme kryet Bozhiqit 455 I a ká pré e hjedhë per tokë. Ká hikë Llazja e â mshefë nder shokë; Perse pá qi n’ luftë s’ kisht’ giasë, Me mârrë burri teper llasë. Veç Bozhiqi po kisht’ pasë 460 Nji të nipin me tri zêmra, T’ cillit mrapa s’ i muer thêmra, As nen gjyle të havanit, As nen tef të prehtë t’ taganit, Kurdoherë duel n’ fushë t’ mejdanit: 465 Stojan Rade i ki’ n pa’ thânë. Kaprroç burré e i shkathtë zarânë, Me do sy t’ tanë gjak e vnerë; Ky, kur pà ungjin e mjerë Shyt per tokë e zhytë në gjak, 470 Grizë ká buzen nen mustak E t’ â lshue m’ Omer Haxhin, Thue ‘ imend m’ kâmbë aj po e perpin. Por s’ perpihej, besa, Omeri, Qi po isht’ kênë nji ari Peshteri 475 Hijen por m’ i a drashtun njeri. Kryet e tij t’ tanë gunga – gunga, Vetllat strehë porsi dy shllunga, Me nji parë mustakë të zez, Qi me i mrrijtë, po dér më brez: 480 Edhè shtatit ardhë vigâ Pergjakë sysh si katallâ, Kishte pasë llanen e krahit, Thue, po isht’kênë nji degë prej ahit, Të tanë lesh e toje – toje: 485 Vet kulshedra me u trêmë soje, Se ky, besa, kur ka pà, Se po e msyte i mnijti Shkjá, Vrik prej si aty trimi âsht dredhë, Vrik n’ ndesh t’ ti aty trimi âsht hjedhë, 490 Si me dashtë me i hi n’ gojë gjallë, E dhâmë tue kercnue e tmallë, Kaq taganin ká vringllue Sá qi Shkjau zên me u pendue, Pse aq pá beh turrin kisht’ lshue; 495 Edhè nisë turrin me e ndalë Nisë me dredhë shtatin si njalë: Si po t’ dote i biri i Shkjaut Me u futë kund n’ ndo ‘ i bryne kaut: Kaq, qi mrrudhej lâmsh i mjeri 500 Kur m’ tagan hapej Omeri. E as nuk diej sá kje t’ u shty Per pá hupë aty me krye; Veç se e pàn dy Malazez: Njâni i rêmtë, tjetri kermez: 505 Nehmanj Savo, e Zvekan Pavo: Se aj n’ log Zânash po kisht’ rá, Se me krye shndosh s’ isht’ t’ u dá, Edhe lshue kan t’ dy vetimë Aty shoqit me i vojtë ndihmë. 510 Ah, kadalë ! piskati at hera Jakup Feri, porsi fjera; Se kshtû trimat nuk e kan: Tre me nji me u pré n’ mejdan ! E t’ âsht lshue burri m’ tagan, 515 Copë e grimé, thue, tash po i ban, Tash po i ban, thue, copë e grimë. Vjen Todori sá ‘i perbimë, Me nja dy t’ Njegushas t’ ri: Njâni musë, tjetri Mili. 520 Msyn Jakupin porsi rrfé: Nji me tre po do me u pré, Si t’ u rrahë t’ ishin me shtaga… Mos e lsho, bre Jakup aga ! Perlykë âsht sá kurr ká mujtë 525 Alush Smajli i Hotit t’ Kuj’ t, E me ‘i djalë prej Buzes s’ Ujit, Qi per mik dalun n’ Guci, Kishte rrâ n’ kushtrim me ushtri: Gjeto preka êmni i ti: 530 Djalë me bré hekur me dhâmë: Synin gacë, qafen dy pllamë: N’ ndihmë Jakupit vrap kan rrâ. Porsi breshni me murrâ E t’ kan nisë burrat me u pré 535 Fyt- a -fyt perlá me shkjé: Si zanát, besa, gjithmonë Qi e ka pasë malcija e jonë Ballë per ballë me u pré me shkjá Idhtë me i bá Shkinat me kjá. 540 Ata siell e këta siell, Njâni turru. tjetri ngurru. hapu, zmbrapu, msyju, shtyju; Me gjak lá krejt u janë llanat. U kullojn gjak n’ dorë taganat 545 Rrebtë kah trimat i vringllojn Idhtë me mârrë kah duen shoshojën. E kaq nisë â aty potera, Kaq âsht dhânë vigma m’ at hera, Besa, or probe, me t’ hi mnera. 550 Pse edhé tjerë Shqyptarë e Shkijé Aty msy kan si shkerbé, E po rrin ata t’ u pré Si per s’ tepermi t’ ki’ n lé. Lamsh bâ gjindja n’ at log Zânash, 555 Si gjarpij n’ zgavrra murânash E thue lé s’ kishin prej nânash, Veç se toket t’ zezë shperthye, Dekë as jetë pa kqyrë me sy Aty trimat t’ janë merthye, 560 T’ janë merthye, t’ janë kaperthye, Njâni m’ tjetrin rrebtë kan msy: Shkjau m’ Shqyptar, Shqyptari m’ Shkjá: Kush tue sjellë m’ tagan pa dá, Kush t’ u rrokë kush t’ u perlá, 565 Me t’ u trandë toka nen kâmë ! Fyt – a – fyt janë njitë me dhâmë, Ndryshe jo, besa, lum djali, Veç si qêjt me bisha mali: Edhe s’ ngiati e mâ se ‘i kokë 570 Rrotullue ka, ofshé ! per tokë, M’ to me ngranë e m’ to me krrokë Korba, sorra e cilikokë. Met i nipi i atij Bozhiqit Edhe ‘ farë Savo Jukiqit, 575 Me at serdarin e Nikshiqit: Të tre i preu Omer Haxhija. Mandej met Llano Kadrija, Nji prej Krenësh së Dragovis Edhe aj Myrtja i Can Faslís, 580 Qi ‘i herë vetë nji Shkjá pat pré; Por kur m’ dytin lshue ka rrfé, Nji farë Lluko prej Cetinet M’ tagan gati i rri mbas shpinet, Edhe e lên t’ ngratin pa krye: 585 Ktê pa krye, t’ âmen pa sy, Tjeter djalë pse ajo s’ kisht’ pasë. Krenue Llukja edhe trumhasë Mbasi preu Myrton e ngratë, Ç’ âsht zhgjanue, ç’ âsht hallakatë, 590 Se edhe hovin ç’ e ka lshue M’ Jakup Ferin trim drangue, Kinse kryet ktij m’ i a shkurtue, Por me t’ vetin ka sharrue; Pse m’ tagan kur m’ tê ka lshue, 595 Shpejt Jakupi ‘i herë âsht zmbrapë, Por mâ shpejt mandej âsht hapë, Edhe Shkjaut doren ka kapë I a ka kapë, po, me do kthetra Qi i kisht’ pasë si ajo kulshedra, 600 Edhe, rrasë taganin n’ planc, I a ka shkye porsi latrâc M’ rreth t’ shallvareve e dër n’ gerglâc. Por ka metë, heu ! Basho Jana, Nji i Merturas, trim si Zana 605 Vetë, po, nipi i atij Prêlë Tulit, Cilli at vjet kthye prej Mosulit, Kû ‘ i herë Mbreti atê e pat tretë Per nji gjak, qi kti i kish’ metë, Bashkë me Prêlen rá në Gucí, 610 Per me u vrá me Mal të Zí, Per me dekun per Shqypni. Kaperthye ky me nji Shkjá, T’ dy varrue edhe krejt n’ gjak lá, Kah âsht hapë m’ tagan me i rá, 615 Kryet dy felesh me ja dá, Shkjau mâ i shpejtë po kisht’ qillue, M’ tagan parsmen i a ka shpue. Dekun m’ tokë edhe e ka lshue. Kur ka pá kumara i tí 620 Njaj Balë Gjoni kime – zi, Se met Basha zhytë në gjak, Kurrkund kâmbës s’t’ i bâni lak Por vetimë si kokrra e rrfés, M’ kandak t’ pushkës i met Shkjaut krés 625 E t’ i a bâni pshesh me pshesh, Kalamùq e lshoj mbi shesh; Edhe at herë si katallâ, Zâ Prêla Tulit aj ka bâ; Kû jé, Prêlë, eh, ti mos kjosh ! 630 Se ti nipin s’ e ké shndosh: Se ty nipin t’ a kan pré ! Mo’ le, bre, kûdo qi jé ! Njat herë Prêla shtri per dhé Kishte pasë nji farë Nikicet, 635 Kaprroç burrë pre’ Andrijevicet; E t’ u mâtë isht’ shi m’ at herë Orrl me u lshue mbi dy Shkjé tjerë, Kur, qe, ndien Balen tue ulrue, Aty trimi s’ âsht hutue, 640 Kah Bal Gjoni por ká msy, Ftyren vrântë, vetimen n’ sy; Si taroç, qi të ketë ndie Tue u perlykë kund mzat a ká, Lshohet djerreve tue ngá, 645 Ka’ atij zêmra i hjekë me u vrá. Veç, nji rrahit t’ reptë tue rá, Qe po i del para nji Shkjá, Hokubét me sy me u pá, Kryet e tij, po, me mrrijtë m’ trá, 650 Të tanë kodra e të tanë neje: Dredhë mustaqet teje – teje, Si dy bishta dashsh galana: Cupi i krahit sa murana: Mashkull qerrit ishte llana: 655 Çelik ndoset giûni e kama, Me t’ thânë mendja se ‘i pendë buej Atê vendit s’ mund t’ a luej. Betér shtatit si ‘i mullár, Kerleshë ftyrës, ngerthye kulár; 660 Thue, per t’ gjallë do me t’ bâ gjâmen: Per rrâzë vithes pré dollâmen, Zên e i thotë Prêlës matrahuli: Po a ti jé, mor’, njaj Prêlë Tuli, Qi kasap jé bâ mbi né, 665 Edhe gjinden po na i pret Si me pré krena baktish ? Se un, maná, t’ kam lypë nper qiellë Jo mâ tash qi t’ hasa m’ tokë Po t’ lâ gjallë me shkue me kokë ?… 670 Edhè âsht lshue m’ tê si kulshedra, Thue, po e shtje ndandë pash nen dhé. Sá shpejt Prêla i ka ndêje gati, Sa mirë pritë e ka m’ tagan. Se ç’ kan shkrepë shkendija Taganat, 675 Se ç’ janë kputë, shitofti Zâna ! Si t’ ki’ n kênë dy cokla Drini: Mollzat veç u kan metë n’ dorë. At herë msy t’ a kan shoshojnën, E t’ janë hjedhë edhe perdredhë; 680 Shoqishojën s’ po mûjn me e rrzue. Lavd shoshoqit qi i qesin, Kah po lidhen kah po hidhen, Atij rrahi kah po i siellen: Bumllon toka rreth per rreth, 685 Thue po bin topa per s’ largu. Qet Vasili edhe po i thotë: Se Vasil Shkjaut i ki’ n thané: Se un, manà, qi atje n’ Beranë Fyt – a – fyt me Turk jam pré: 690 Qi kam mârrë krena n’ Babune Në Babune edhe në Shpûzë, Në Kernicë e n’ Podgoricë, Kah kujton, or ti Prêlë – shkreta, Se ty kryet s’ po t’ a há sod ? 695 Vall, ç’ ka mârrë Prêla e i ka thânë: Se ti, beli, or Vasil – zeza, Dér më sod me Turk m’ jé pré; Por m’ ké mârrë krena Harapësh, Por m’ ké mârrë krena Zejbekësh; 700 Veç se sod m’ ké hasë m’ Shqyptár, Qi po e kisht’ luften zanát, Qi po kisht’ erz e burrni, Besen besë, fjalen senèt, E qi kryet ka me t’ a pré 705 Si me pré manà, ‘i krye berri; Edhe at t’ mjeren grue te shpija: Njat kercnuen mori shkinë, Do t’ a pshtjellë, besa, në zi. E ka lodhë kjo fjala e Prêlës; 710 Sa me idhnim qi po i a kthen: Qi un Shqyptarin, morè Prêlë, Pasha at Sh’ Pjetrin e Cetinës, S’ t’ a bâj as p’ r ‘i hundë burrnot, Edhe e há, po, dy herë gjallë, 715 Se na, shndosh kjoftë Gospodari ! Kem’ me hi besa, n’ Shqypni, Edhe n’ Shkoder kem’me shkue, E Shqyptarit, qi po m’thue Se po isht’ trim e s’ diej shka tjeter, 720 Do t’ i vêjm kapicë mbi krye. Por jo ty, Prêlà, mos druej; Perse kryet ty, maná t’ Zotit, M’ arrç tash po t’ a pret Vasili, E t’ a ngulë baca m’ nji hû 725 Me ngranë m’ tê sorrë e falkue: S’ ké me pasë, tham, mâ nevojë As per ksulë as per kapicë. Ç’ ka qeshë t’ madhe Prêla at herë: Se me giasë, or ti Vasil, 730 Mordja mendt t’ i ka trullue Edhè ktû jé kah flet jerm. Se un njetash t’ kam lshue per dhé Se un njetash kryet t’ a kam pré: Mau, Vasil, se ngusht e ké ! 735 Mirë janë lidhë me llana t’ krahve Ç’ po plandosen trimat krepave, Ç’ po dermishen burrat cungjeve, Janë trêmë bollat e strukë gropave, Fort bumbullue ka aj rrahi i reptë, 740 Edhe dushku ç’ fershllon malit. Shkumë e verdhë u shkon prej goje, U shkon djersa rrkajë e rrkajë, Kah orvaten, kah rropaten, Kah per mnderë trimat dihasin 745 Shoqishojën veç si m’ e mârrë. Por m’ e mârrë shoshojën s’ po munden: Kishte hasë, po, sharra n’ gozhdë. Nji telbiz Prêla qi isht’ kânë Ka mârrë Shkjau edhe i ka thânë: 750 Manà t’ Zotit, mor Vasil, Mbas do shêjesh qi po shoh, Drue fort mirë pûnen s’ m’ a ké: Se jem’ kapë edhe perlá, Tue na u sjellë â ‘ i korb i zí 755 Edhe krrokë ajrit pa dá: Me ty e ka, thom, shpendi i keq. I âsht dhânë Shkjaut qiellës me shikjue. Shpejt i rrin qaj Prêla gati, Shpejt nderkâmbcen i a ka qitë. 760 Asht purë Shkjau sa i mullár dushku, Asht plandosë rrahit terthuer. Fort âsht trandë rrahi nen kâmë. Ç’ ka kercnue Prêla me dhâmë. Sa shpejt zjarrë e ka kortelen. 765 Se mirë Shkjaut i a ka rrasë n’ bri: Gurgullon gjaku vi e vi, Ç’ asht perpjekë at hera Shkjau, Fort perplasë ka kâmbë e duer, Tuj u shkarrafendë per tokë: 770 Si njaj buelli, kur kanari T’ i a ketë çue thiken der m’ asht: Me i u dhimtë, besa, mor’ burra, Minit n’ múr e gjarpnit n’ gúr. Por dhimë prêla s’ po kisht’ pasë 775 P’ r atà anmiqt e Shqyptaris; Prandej kryet i a pret m’ kortelë, Si me pré, po nji krye berrit, E e lên shyt Shkján terthuer djerrit At herë kapë ka aj ata krye 780 Per njat kaçirubë të flokvet, Edhè krah aty i ka dhânë Tuj u a hjedhë Shkjevet m’ llogor: Si njaj bulku kujdestár, Qi bastan tue ngarkue n’ arë 785 Po i erdh n’ dorë lladik i kalbun, U a flakron dirqve edhè derrave, Qi tue rmue t’ jenë n’ djerr per bri; Edhe nisë ka t’ u lavdohet: A po ndien, or Mark Milani ? 790 Falmeshndet Pasha i Gucis, Edhe thotë: byrmë gjithkur t’ duesh, N’ daç per cila, n’ daç per drekë, Si në Plavë, si në Guci; Pse e gjên tryezen gjithmonë shtrue: 795 Plum të randë, barot të zi. Sa per tash, qe ket sherqi… Po i a çoj Knjazit dhanti, Pêmë e mirë bi në Mal t’ Zi, Por këputë ktû në Shqypni, 800 Le t’ a dajë me miqasi… Porsi kur rrugës nji shtektár, Qi t’ a msyjn qêj a zagarë, M’ gur a m’ bûcë qêjt t’ i ketë gjue, Kta nji herë porsi t’ terbue, 805 Turr mbaspeshet kan per t’ lshue, E mandej mâ me furi M” shpinë shtektarit me i u shtri: Malazezt kshtû rrân nji fillit Per mas krés s’ atij Vasilit 810 Kur flakrue Prêla u a ká; E, si ‘i herë ata kan pá Se Vasil mâ nuk po ká, Lum per ty, o Zot i lum ! Ç’ u ka vû aty buza shkrum, 815 SWe ç’ janë hjedhë, se ç’ janë perhjedhë, Ç’ janë terbue, ç’ janë krepatue, Idhtë m’ Shqyptarë edhe ç’ kan lshue, Shtek as shkrep per pa shikjue: Kush pa opangë, kush pa kapicë, 820 T’ gjith m’ tagan por e m’ novicë, T’ gjith prej sysh shkendija tue qitë, Tue gerthitë, tue buluritë, Tuj u derdhë podit e shpatit, Si atà ujqit e bjeshkës s’ Sopatit, 825 Kur t’ i lodhë ûja e zalldani. T’ i a dha topi edhe havani, T’ krisi gjylja edhe potera, T’ hypi tymi e t’ hypi mndera, U shuen gjindja neper prroska, 830 U thyen krenat si t’ i’ n boska: Si t’ i’ n kênë kakryq a goska. Lshuen Shqyptarët at herë llogoret Majten rreget edhe rmoret, Edhe zûn n’ at rrânzë të bjeshkës. 835 Ndersa Shkjau i u rras Sutjeskës, E t’ i a futi zjarmin vendit Ç’ merr prej Uret m’ rrugë t’ Kelmendit. Edhe lumi ka kangen e vet. Nga një herë e zhurmshme dhe e vrullshme: kanga e randë e vajit. Mandej me një rrëmbim gazmor që kënaq çdo gja që natyra ka falun: kanga e hovshme e haresë. Lot e gaz. Si jeta e njerëzve... | ||
| Back to top | | ||
| Go to page 1 2 | |
Powered by e107 Forum System
